جنگ جهانی دوم در اروپا (خلاصه مقاله)
جنگ جهانی دوم به مرگ حدود ٥٥ میلیون نفر در سرتاسر جهان انجامید. این جنگ بزرگترین و ویرانگرترین نبرد در طول تاریخ به شمار می رود. آلمان در ١ سپتامبر ١٩٣٩ با تهاجم به خاک لهستان جنگ جهانی دوم را آغاز کرد. بریتانیا و فرانسه در واكنش به این عمل به آلمان اعلام جنگ دادند. نیروهای آلمان در بهار سال ١٩٤٠ به اروپای غربی حمله کردند. با تشویق آلمان، اتحاد جماهیر شوروی كشورهای منطقه بالتیک را در ژوئن ١٩٤٠ اشغال کرد. ایتالیا، به عنوان یکی از دول محور (كشورهای متحد آلمان)، در ١٠ ژوئن ١٩٤٠ وارد جنگ شد. از ١٠ ژوئیه تا ٣١ اکتبر ١٩٤٠، نازی ها با حمله هوایی به انگلیس جنگی را آغاز کردند که به نبرد بریتانیا معروف شد؛ آنها سرانجام در این جنگ شکست خوردند.
آلمان و متحدانش پس از اطمینان خاطر از منطقه بالکان كه در پی تهاجم به یوگسلاوی و یونان در ٦ آوریل ١٩٤١ حاصل شد، در ٢٢ ژوئن به اتحاد جماهیر شوروی حمله کردند كه این عمل نقض آشکار پیمان آلمان و شوروی به شمار می رفت. در ژوئن و ژوئیه ١٩٤١، آلمانی ها كشورهای منطقه بالتیک را نیز به تصرف خود درآوردند. رهبر اتحاد جماهیر شوروی، ژوزف استالین، به جناح مخالف آلمان نازی و متحدانش پیوست و به یكی از رهبران اصلی متفقین در دوران جنگ تبدیل شد. طی تابستان و پاییز ١٩٤١، سربازان آلمانی به میزان قابل توجهی در خاک اتحاد جماهیر شوروی پیشروی کردند. در ٦ دسامبر ١٩٤١، سربازان شوروی ضد حمله چشمگیری را آغاز کردند. روز بعد، یعنی در ٧ دسامبر ١٩٤١، ژاپن (یکی از نیروهای دول محور) "پرل هاربر" در هاوایی را بمباران کرد که این اقدام موجب شد ایالات متحده در اتحاد با بریتانیای کبیر و اتحاد جماهیر شوروی وارد جنگ شود.
در ماه مه ١٩٤٢، نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا با هزار بمب افکن به شهر کلن در آلمان حمله کرد و برای اولین بار دامنه جنگ به خاک آلمان کشیده شد. طی سه سال بعد، نیروهای هوایی متفقین به طور منظم کارخانه های صنعتی و شهرهای سراسر رایش را بمباران کردند، به نحوی که تا سال ١٩٤٥ بسیاری از مناطق شهری آلمان کاملاً ویران شد.
در جبهه شرقی، آلمانی ها و متحدان آنها طی تابستان ١٩٤٢ مجدداً حملات خود را در اتحاد جماهیر شوروی آغاز کردند؛ هدف آنها تصرف استالینگراد در امتداد رودخانه ولگا و همچنین شهر باکو و میدان های نفت قفقاز بود. حملات آلمان در اواخر تابستان ١٩٤٢ در هر دو جبهه متوقف شد. در ماه نوامبر، سربازان شوروی ضد حمله ای را در استالینگراد آغاز کردند و در ٢ فوریه ١٩٤٣، ارتش ششم آلمان تسلیم روس ها شد. آلمانی ها در ژوئیه ١٩٤٣ حمله ای دیگر را در کورسک آغاز کردند كه بزرگترین نبرد تانک در طول تاریخ قلمداد می شود، اما سربازان شوروی با دفع این حمله، به تفوقی دست یافتند که دیگر هرگز آن را در طول جنگ از دست ندادند.
در ژوئیه ١٩٤٣، نیروهای متفقین ابتدا در جزیره سیسیل پیاده شدند و سپس در ماه سپتامبر وارد خاک اصلی ایتالیا شدند. پس از اینکه شورای عالی حزب فاشیست ایتالیا، بنیتو موسولینی- نخست وزیر ایتالیا (و یكی از متحدان هیتلر)- را عزل كرد، ارتش ایتالیا زمام امور را بدست گرفت و در ٨ سپتامبر در مورد تسلیم شدن به نیروهای انگلیسی تبار آمریکایی وارد مذاکره شد. سربازان آلمانی مستقر در ایتالیا کنترل نیمه شمالی شبه جزیره را به دست گرفته و همچنان به مقاومت ادامه دادند. در ماه سپتامبر، کماندوهای اس اس آلمان، موسولینی را که توسط مقامات نظامی ایتالیا دستگیر شده بود نجات دادند و او یک رژیم دست نشانده نئوفاشیستی (تحت نظارت آلمانی ها) در شمال ایتالیا برپا کرد. سربازان آلمانی شمال ایتالیا را تا زمان تسلیم در ٢ ماه مه ١٩٤٥ در تصرف خود داشتند.
در ٦ ژوئن ١٩٤٤، روز استقرار ارتش متفقین در فرانسه (یا D-Day)، بیش از ١٥٠ هزار تن از سربازان متفقین در بخشی از عملیات گسترده نظامی درخاک فرانسه پیاده شدند و آن کشور تا پایان ماه اوت آزاد شد. در ١١ سپتامبر ١٩٤٤، یک ماه پس از عبور سربازان شوروی از مرز شرقی ، اولین گروه سربازان ایالات متحده وارد آلمان شدند. در اواسط ماه دسامبر، آلمانی ها در بلژیک و شمال فرانسه به یک ضد حمله ناموفق- معروف به "نبرد بولژ"- دست زدند. نیروهای هوایی متفقین به کارخانه های صنعتی نازی ها، از جمله تأسیسات واقع در اردوگاه آشویتس، حمله کردند (هرچند كه اتاق های گاز هرگز مورد هدف قرار نگرفتند).
در ١٢ ژانویه ١٩٤٥، روس ها حمله ای را آغاز کردند كه منجر به آزادسازی غرب لهستان و تسلیم مجارستان (یكی از دول محور) شد. در اواسط فوریه ١٩٤٥، نیروهای متفقین شهر درسدن آلمان را بمباران کردند كه به كشته شدن حدود ٣٥ هزار غیرنظامی آلمانی انجامید. سربازان آمریکایی در ٧ مارس ١٩٤٥ از رودخانه راین عبور کردند. با حمله نهایی شوروی در ١٦ آوریل ١٩٤٥، پایتخت آلمان، برلین، به محاصره نیروهای شوروی درآمد. هنگامی که سربازان شوروی با مبارزه راه خود را به سمت کاخ صدارت عظمی رایش باز می کردند، هیتلر در ٣٠ آوریل ١٩٤٥ خودکشی کرد. در ٧ ماه مه ١٩٤٥، آلمان بدون قید و شرط به نیروهای غربی متفقین در شهر رنس فرانسه، و در ٩ ماه مه به روس ها در برلین تسلیم شد. در ماه اوت، اندکی پس از بمباران اتمی شهرهای هیروشیما و ناکازاکی ژاپن توسط ایالات متحده كه موجب کشته شدن ١٢٠ هزار غیرنظامی شد، جنگ در اقیانوس آرام خاتمه یافت. در ٢ سپتامبر، ژاپن نیز رسماً تسلیم شد.