D-Day (روز دی)
وقایع کلیدی
-
1
عملیات «اورلرد» (Overlord) در ۶ ژوئن ۱۹۴۴ آغاز شد. این تاریخ، به‌عنوان «روز دی» (D-Day) شناخته می‌شود و بزرگ‌ترین حمله‌ی آبی - خاکی در تاریخ می‌باشد. در آن روز، بیش از ۱۵۰,۰۰۰ نیروی عمدتاً آمریکایی، بریتانیایی و کانادایی از طریق هوا و دریا مستقر شدند.
-
2
حمله‌ی روز دی (D-Day) آغازگر پایان اشغال فرانسه توسط آلمان بود. دو ماه و نیم بعد، نیروهای متفقین پاریس را آزاد کردند.
-
3
تا ژوئن ۱۹۴۴، بیش از پنج میلیون یهودی توسط آلمان نازی و همدستانش در هولوکاست (۱۹۴۵-۱۹۳۳) به قتل رسیده بودند. با این حال، عملیات «اورلرد» (Overlord) احتمالاً به بقای صدها هزار یهودی در اروپای غربی و مرکزی کمک کرد.
حمله‌ی روز دی (D-Day) در ۶ ژوئن ۱۹۴۴ رخ داد و یکی از شناخته‌شده‌ترین و مهم‌ترین نقاط عطف نظامی ایالات متحده در طول جنگ جهانی دوم (۱۹۴۵-۱۹۳۹) به شمار می‌آید.
در ۶ ژوئن ۱۹۴۴، نیروهای متفقین عملیات نظامی خود را با نام رمز «اورلرد» (Overlord) آغاز کردند. در این روز، نیروهای آمریکایی، بریتانیایی و کانادایی از کانال انگلیسی عبور کردند و در سواحل نرماندی، فرانسه پیاده شدند. این نیروها با پشتیبانی و تقویت مردانی از کشورهای مختلف، از جمله فرانسه، نروژ، چکسلواکی، لهستان، هلند، بلژیک، لوکزامبورگ، یونان، استرالیا و نیوزلند، به پیشروی پرداختند.
امروزه به طور معمول، «روز دی» (D-Day) به ۶ ژوئن ۱۹۴۴، تاریخ آغاز عملیات «اورلرد» (Overlord) اشاره دارد. با این حال، در اصطلاح نظامی، «روز دی» به تاریخ شروع هر عملیات نظامی اطلاق می‌شود.
حمله‌ی روز دی(D-Day) آغازگر جبهه‌ی متفقین در غرب اروپا بود. در ماه‌های بعد، نیروهای متفقین غربی (به رهبری بریتانیا و ایالات متحده) موفق شدند نیروهای آلمانی را از فرانسه و سایر کشورهای اروپای غربی بیرون برانند و در نهایت وارد خاک آلمان شدند. در همین زمان، اتحاد جماهیر شوروی (که خود یکی از اعضای متفقین به شمار می‌رفت) با نیروهای آلمانی در جبهه‌ی شرقی درگیر بود. آلمان نازی در ۷ تا ۸ مه ۱۹۴۵، تقریباً یک سال پس از حمله‌ی D-Day، بدون قید و شرط تسلیم شد.
رویدادهای حمله‌ی روز دی و نبرد نرماندی
عملیات اورلرد، تحت فرماندهی ژنرال آمریکایی، دوایت دی. آیزنهاور (Dwight D. Eisenhower)، فرماندهی عالی نیروی اعزامی متفقین، سازماندهی شد. ژنرال برنارد مونتگومری (Bernard Montgomery)، فرماندهی بریتانیایی، مسئولیت فرماندهی نیروهای زمینی در حال فرود در نرماندی را برعهده داشت.
در طول عملیات «اورلرد» (Overlord)، ۱۳۳,۰۰۰ نیروی زمینی متفقین در پنج ساحل در امتداد ۵۰ مایل از خط ساحلی نرماندی، مستقر شدند. این سواحل، با نام رمز (از غرب به شرق) به ترتیب یوتا، اوماها، گلد، جونو و سورد (Sword) نام‌گذاری شده بودند. نیروهای آمریکایی به سواحل یوتا و اوماها حمله کردند، در حالی که یگان‌های بریتانیایی و کانادایی به سواحل گلد، جونو و سورد یورش بردند. در شب پیش از فرود آبی-خاکی، بیش از ۲۳,۰۰۰ چترباز آمریکایی، انگلیسی و کانادایی با استفاده از چتر نجات و گلایدرها در پشت خطوط دفاعی آلمان در فرانسه فرود آمدند. برای حمایت از حمله‌ی نخست، حدود ۱۹۵,۰۰۰ پرسنل نیروی دریایی و دریانوردان تجاری، ۷,۰۰۰ کشتی و بیش از ۱۱,۵۰۰ هواپیما در عملیات مشارکت داشتند.
ابتدا، تحت فرماندهی فیلد مارشال‌ها گرد فون راندشدت (Gerd von Rundstedt) و اروین رومل (Erwin Rommel)، در موقعیت نبرد، آلمانی‌ها برتری داشتند. ارتش هفتم آلمان با شش لشکر، از جمله یک لشکر زرهی، برای دفاع از شمال غربی فرانسه در برابر هر گونه نیروی تهاجمی مستقر شده بود. با این حال، متفقین برتری قاطعی در نیروی دریایی و هوایی داشتند. علاوه بر این، یک طرح فریب موفقیت آمیز، توسط متفقین، آلمانی‌ها را به این باور رسانده بود که نقطه‌ی حمله، در شمال و شرق ساحل، نزدیک کاله (Calais) و مرز بلژیک خواهد بود.آلمانی‌ها به تدریج، دفاع نرماندی را پس از فرود اولیه تقویت کردند، به این گمان که متفقین ممکن است سعی کنند توجه آن‌ها را از یک حمله‌ی بزرگ‌تر در مکان دیگری منحرف کنند.
بی بی سی در ساعت دوازده اعلام کرد: «امروز روز دی (D-Day) است». «این همان روز است.» تهاجم آغاز شده است...آیا این واقعاً آغاز آزادی است که مدت‌ها در انتظار آن بودیم؟ آزادی که بی‌وقفه درباره‌اش صحبت کرده‌ایم، اما آنقدر خوب و شبیه یک رؤیا به نظر می‌رسد که هیچ‌گاه باور نمی‌کنیم واقعی باشد؟ آیا امسال، ۱۹۴۴، پیروزی را برای ما به ارمغان خواهد آورد؟ هنوز نمی‌دانیم. اما جایی که امید هست، زندگی هم هست. این به ما شجاعت تازه‌ای می‌بخشد و دوباره ما را قوی می‌کند.»
—آن فرانک، دفتر خاطرات مورخ ۶ ژوئن ۱۹۴۴
تا شب ۶ ژوئن، بیش از ۱۵۰,۰۰۰ سرباز متفقین از طریق هوا یا دریا وارد خاک فرانسه شدند. نیروهای متفقین بیش از ۱۰,۰۰۰ تلفات (نظامیانی که کشته، زخمی یا مفقود شده بودند) و ۴,۴۰۰ کشته‌ی تأیید شده داشتند. نیروهای بریتانیایی و کانادایی حدود ۳,۷۰۰ تلفات و نیروهای آمریکایی حدود ۶,۶۰۰ تلفات متحمل شدند. نیروهای آلمانی تلفاتی بین ۴,۰۰۰ تا ۹,۰۰۰ نفر داشتند.
طی حمله‌ی روز دی (D-Day)، متفقین در ابتدا نتوانستند به هدف برنامه‌ریزی شده خود که اتصال یک «خط ساحلی موقت» (beachheads )یا پیشروی در داخل کشور تا مسافت ۹ مایلی بود، برسند. با این حال، در ۱۱ ژوئن، نیروهای متفقین بر مقاومت آلمان غلبه کردند. آن‌ها سواحل مورد تهاجم را در یک «خط ساحلی موقت» بزرگ به هم رساندند. با این حال، علی‌رغم برتری نظامی متفقین، آلمانی‌ها، نیروهای متفقین را به مدت شش هفته در «خط ساحلی موقت» در حال گسترششان، نگه داشتند. امروزه این نبرد به‌عنوان نبرد نرماندی شناخته می‌شود.
آزادی متفقین فرانسه
در ۲۵ ژوئیه‌ی ۱۹۴۴، با آغاز عملیات کبرا (Operation Cobra)، نیروهای متفقین از «خط ساحلی موقت» نرماندی در نزدیکی شهر سنت‌لو (Saint-Lô) خارج شدند و شروع به پیشروی به شمال فرانسه کردند. در اواسط اوت، نیروهای متفقین بخش بزرگی از ارتش آلمان را در منطقه‌ی نرماندی، در نزدیکی فالیز (Falaise)، محاصره و نابود کردند.
متفقین سپس، با پیشتازی ارتش سوم ژنرال جورج پاتون (General George Patton)، در سراسر شمال فرانسه به پیشروی ادامه دادند. در ۲۵ اوت، متفقین پاریس را آزاد کردند و نیروهای فرانسوی نقشی برجسته ایفا نمودند. در سپتامبر، نیروهای آمریکایی وارد لوکزامبورگ که در آن زمان به «رایش آلمان» ملحق شده بود، شدند.
بسیاری در ایالات متحده امیدوار بودند که جنگ اروپا تا پایان سال ۱۹۴۴ به پایان برسد. با این حال، پیشروی متفقین غربی کند شد. در اواسط دسامبر ۱۹۴۴، آلمان نازی، ضدحمله‌ای را آغاز کرد که به نبرد الدن یا «نبرد بولج» (Battle of the Bulge) معروف شد. پیروزی متفقین در این نبرد تعیین‌کننده بود و در نهایت به پیروزی آن‌ها در جنگ جهانی دوم منجر شد.
موفقیت حمله‌ی روز دی (D-Day) و عملیات اورلرد (Operation Overlord) نقش حیاتی در شکست آلمان نازی در طول جنگ جهانی دوم داشت.
روز دی (D-Day) و هولوکاست
تا زمان حمله‌ی روز دی (D-Day)، آلمان نازی و متحدان و همدستانش، بیش از پنج میلیون یهودی اروپایی را به قتل رسانده بودند.
در حالی که نیروهای متفقین در حمله‌ی روز دی به سواحل هجوم می‌بردند، آلمان نازی و متحدان و همدستانش، بی‌رحمانه مشغول قتل‌عام جمعی یهودیان اروپا بودند. صدها مایل دورتر، مقامات آلمان نازی و مجارستان، در بحبوحه‌ی عملیات اخراج گسترده‌ی یهودیان از مجارستان بودند. بین ۱۵ مه تا ۹ ژوئیه ۱۹۴۴، آن‌ها ۴۲۰,۰۰۰ یهودی را به اردوگاه مرگ آشویتس-بیرکناو تبعید کردند؛ جایی که مقامات نازی اکثر این افراد را در اتاق‌های گاز به قتل رساندند.
امروزه بر همگان آشکار است که پیروزی متفقین بر آلمان نازی، تنها راه برای توقف هولوکاست (۱۹۴۵-۱۹۳۳) بود.
مقامات نازی تا آخرین روزهای جنگ جهانی دوم، به کشتار یهودیان ادامه دادند. با این حال، حمله‌ی متفقین به فرانسه و پیروزی‌های متعاقب آن، احتمالاً جان صدها هزار یهودی را در اروپای غربی و مرکزی از مرگ در هولوکاست نجات داد. با پیشروی نیروهای متفقین و شوروی در سراسر اروپا علیه آلمان نازی، آن‌ها با اردوگاه‌های کار اجباری، گورهای دسته‌جمعی و سایر مکان‌های جنایات نازی مواجه شدند؛ مکان‌هایی که در آن‌ها یهودیان اروپا به‌طور دسته‌جمعی توسط نازی‌ها و همپیمانان و همدستانشان به قتل رسیده بودند. اگرچه آزادسازی اردوگاه‌های نازی، هدف اصلی عملیات نظامی متفقین نبود، نیروهای آمریکایی، بریتانیایی، کانادایی و شوروی زندانیان را از دست نگهبانان اس‌اس آزاد کردند، به بازماندگان کمک کردند و شواهدی را جمع‌آوری کردند که بعدها در دادگاه‌های جنایات جنگی مورد استفاده قرار گرفت.