![A transport of Jewish prisoners marches through the snow from the Bauschovitz train station to Theresienstadt. [LCID: 69720]](https://encyclopedia.ushmm.org/images/large/781755a6-1ba5-4d8e-8b2b-9f25bdf3687f.jpg)
Holokost ve II. Dünya Savaşı ile ilgili makalelerin alfabetik listesine gözatın. Nazilerin iktidara yükselmesi, Holokost’un nasıl ve neden gerçekleştiği, Nazi kamplarında ve gettolarda yaşam ve savaş sonrası yargılamalar gibi konular hakkında daha fazla bilgi edinin.
<< Önceki | Görüntülenen sonuçlar: 126-149 (265 arasından); "Makale" için | Sonraki >>
SS hekimi Josef Mengele, Auschwitz’deki mahkûmlar üzerinde insanlık dışı ve genellikle ölümcül tıp deneyleri yapıyordu. Kampta deneyler yapan Nazi doktorları arasından en çok bilinen o oldu. Mengele’nin lakabı, “ölüm meleği”ydi. Çoğunlukla Auschwitz’deki seçim rampasında olmasıyla hatırlanır.
Kamplardaki Mahkûmlar Yahudiler Nazi soykırımının ana hedefi olduğundan, ölüm merkezlerinin kurbanları büyük çoğunlukla Yahudiydi. Ancak, gazla öldürme tesisi bulunmayan yüzlerce zorunlu iş gücü ve toplama kampında çok farklı kökenlere sahip diğer kişiler de görülüyordu. Kamp muhafızlarının ve subaylarının herkesin kökenini kolayca anlayabilmesi ve farklı grupları birbirine düşürebilmesi için mahkûmlar ceketlerine renk kodu içeren üçgen işaretler takmak…
“Kielce Pogromu,” 4 Temmuz 1946’da Polonya’nın güneydoğusunda bulunan Kielce kasabasında Yahudilere karşı gerçekleştirilen katliama verilen addır.GİRİŞ Pogrom, Rusçada “altüst etmek, tahrip etmek” anlamına gelir. Terim, tarihsel olarak Rus İmparatorluğu’nda yerleşik Yahudi olmayan toplulukların Yahudilere karşı gerçekleştirdikleri şiddet eylemlerini ifade eder. Kielce olayı sırasında bir grup Polonyalı asker, polis yetkilileri ve siviller, en az 42 Yahudiyi…
1933'te, Nazi Halk Aydınlanması ve Propaganda Bakanı Joseph Goebbels, sanatın Nazilerin hedefleriyle uyumlu hale getirilmesi yoluyla, kültürün özdeşleşmesini sağladı. Hükümet Yahudilerin kültürel örgütlerini ve siyasî ya da sanatsal anlamda şüpheli olan diğer örgütleri tasfiye etti. Alman üniversite öğrencileri Nazi hareketinin öncüleri arasındaydı ve 1920'lerin sonunda, pek çoğu Nazi oluşumlarında yüksek mevkilere geldi. Orta sınıfın aşırı milliyetçiliği ve…
“Kitap Yakma” kitapların ateşle yok edilmesi törenine verilen addır. Genellikle halka açık yerlerde, yazılı metinlere kültürel, dinsel ya da siyasi muhalefet gösteren kitapların yakılması şeklinde gerçekleştirilirdi. Halkı Aydınlatma ve Propaganda Bakanı Joseph Goebbels 1933’te Alman sanat ve kültürünü Nazi emelleriyle uyumlu hâle getirmeye çalıştı. Hükümet, Yahudi ve diğer sözde siyasi şüphelilerin kültürel örgütlerini ya da Nazilerin “yoz” olarak…
"Kristal Gece" 9–10 Kasım 1938 gecesi Nazi rejimi tarafından Nazi Almanyasında bir dizi Yahudi karşıtı şiddet olayı düzenlenmiştir. Bu olay, Kristallnacht ya da “Kırık Camlar Gecesi” olarak bilinir. Bu ad, yaşanan şiddetin ardından sokaklarda kalan kırık vitrin camlarından gelmektedir. Yaşanan şiddet olaylarının Yahudilere karşı planlı olmayan bir öfke patlaması olarak görünmesi planlanmıştır. Ancak aslında Nazi liderleri, bu eylemleri Adolf Hitler’in…
ULUSAL ÇAPTA BİR POGROM Kristallnacht (tam anlamı “Kristal Gecesi”) çoğu zaman “Kırık Camlar Gecesi” olarak anılır. Bu ad, 9 ve 10 Kasım 1938’de gerçekleşen şiddet dolu Yahudi karşıtı pogrom (planlı katliam) dalgasına gönderme yapmaktadır. Bu şiddet dalgası, Almanya çapında ilhak edilen Avusturya’da ve Çekoslovakya’nın yakın zamanda Alman birlikleri tarafından işgal edilmiş Sudetenland bölgelerinde cereyan etmiştir. KRISTALLNACHT ADININ…
Esas hedefleri Yahudiler olmasına karşın Naziler, ve işbirlikçileri ırkçı ya da ideolojik nedenlerle diğer gruplara da zulmettiler. Almanya’daki Nazi ayrımcılığının ilk kurbanları arasında başta komünistler, sosyalistler, sosyal demokratlar ve sendika başkanları olmak üzere politik muhalifler vardı. Naziler aynı zamanda çalışmalarını yıkıcı olarak değerlendirdikleri ya da Yahudi olan yazarlara ve sanatçılara onları tutuklayarak, ekonomik kısıtlamalar getirerek ya da…
Nazi rejimi, ideolojik gerekçelerle farklı gruplara zulmetmiştir. Yahudiler, Naziler ve işbirlikçileri tarafından sistematik zulüm ve toplu katliamın başlıca hedefi olmuşlardır. Nazi politikaları, ayrıca milyonlarca insanın acımasızlaştırılmasına ve zulüm görmesine yol açmıştır. Nazilerin tüm kurban gruplarına yönelik politikaları acımasızdı ama aynı değildi.
1939’da, Alman hükümeti Almanya’da yaşayan tüm kişileri kapsayan bir genel nüfus sayımı yaptı. Sayım memurları herkesin yaşını, cinsiyetini, ikametgâhını, işini, dinini ve medenî durumunu kaydediyordu. Ancak ilk kez olarak büyükanneleri/büyükbabaları tarafından insanların ırklarını da kaydetti. Bu bilgiler daha sonra binlerce görevli tarafından kodlanmış kartlara bastırıldı. Bu kartlar sıralanarak, modern bilgisayarların ilkel bir türü olan Hollerith makinesiyle…
Kurtarma ve Direniş Bazı Yahudiler Alman kontrolü altındaki Avrupa’dan kaçarak ya da gizlenerek, Avrupa Yahudilerini öldürmeye yönelik Nazi planı olan "Nihai Çözüm"den kurtuldu. Yahudi olmayanların çoğu,“Nihai Çözüm”e ne yardımcı ne de engel oldu. Yahudilerin kaçmasına yardım edenler nispeten az sayıdaydı. Bu kişiler Nazi ırkçılığına muhalif olmaları, merhametleri ya da dinî ya da…
Holokost sırasında birçok Avrupalının kayıtsızlığına ve birçoğunun da Yahudilerin öldürülmesine yardım etmesine karşın tüm Avrupa ülkelerinde ve farklı dinî kökenlerden gelen kişiler, Yahudileri kurtarmak için kendi hayatlarını riske attı. Kurtarma çabaları kişilerin bireysel eylemlerinden, küçük büyük organize ağlara kadar değişiyordu. 1943 yılının sonbaharında Alman işgali altındaki Danimarka’daki direniş hareketi, balıkçıların yaklaşık 7.200 Yahudiyi…
Holokost sırasında birçok Avrupalının kayıtsızlığına ve birçoğunun da Yahudilerin öldürülmesine yardım etmesine karşın, her Avrupa ülkesinde ve farklı dinî kökenlerden gelen kişiler Yahudileri kurtarmak için kendi hayatlarını riske attı. Kurtarma çabaları kişilerin birbirinden ayrı eylemlerinden, küçük büyük organize ağlara kadar değişiyordu. Holokost sırasında Yahudilerin kurtarılması birçok zorluğa yol açtı. Müttefikler'in “savaşı kazanma” önceliği…
Kuzey Afrika'da Marshal Rodolfo Graziani'nin 10. İtalyan Tümeni Libya'daki üslerinden, Mısır'ın batısındaki sayıca azınlıkta olan İngiliz Kuvvetleri’ne karşı taarruza başladığında, 13 Eylül 1940'ta çatışma da başlamış oldu. 9 Aralık 1940'ta, General Sir Archibald Wavell komutasında başlatılan İngiliz karşı saldırısı, İtalya'nın 22 Ocak 1941'de Libya'nın batısında Tobruk'ta yenilmesiyle son buldu. 12 Şubat 1941'de, Alman General Erwin Rommel Almanya'nın İtalyan…
II. Dünya Savaşı'ndaki Kuzey Afrika askerî harekatları, 13 Eylül 1940’tan 13 Mayıs 1943’e kadar sürdü. Söz konusu harekatlar Batılı Müttefikler ve Mihver Kuvvetler açısından stratejik bir önem taşımaktaydı. Mihver Kuvvetler, Müttefikler'in Ortadoğu'daki petrol ikmal kaynaklarına erişimini engellemeyi, kendilerinin petrol erişimini güvenli hale getirip artırmayı ve İngilizlerin Asya ve Afrika'daki imparatorluklarına ait teçhizat ve insan kaynaklarıyla ilişkilerini…
Kuzey Afrikalı Yahudiler göreceli olarak şanslıydı. Çünkü Orta ve Doğu Almanya'daki Alman toplama kamplarına olan uzaklıkları, kaderlerinin Avrupa'daki dindaşlarından farklı olmasını sağladı. Alman egemenliği altında yaşamak zorunda kalmadıkları için de şanslıydılar. Almanlar hiçbir zaman Fas'ı ya da Cezayir'i işgal etmedi. Tunus'u Kasım 1942'den itibaren Müttefikler'in Fas ve Cezayir'e girdiği Mayıs 1943'e kadar işgal etmiş olsalar da, Almanlar Avrupa'da doğrudan…
Fransa'nın Kuzey Afrika'daki üç sömürge ülkesindeki (Cezayir, Fas ve Tunus) Holokost tarihi doğası itibariyle Fransa’nın o dönemdeki kaderine bağlıdır. Fransa Almanya’nın Mayıs 1940’taki işgalinin ardından kısa sürede çöktü. Başbakan Paul Reynaud istifa etti. 22 Haziran'da, I.Dünya Savaşı'nın ünlü kahramanı Marshall Henri Philippe Petain Almanya ile ateşkes imzaladı. Anlaşmadaki şartlar Atlantik kıyısının bütünü de dahil olmak üzere ülkenin kuzeyiyle…
Lebensraum ya da "yaşam alanı" kavramı, Nazi dünya görüşünde askerî fetihler ve ırk politikalarını yönlendiren önemli bir bileşen işlevi gördü. Arka plan Bu terimi 1901 yılında ünlü Alman coğrafyacı Friedrich Ratzel türetti. Yüzyılın dönümünde Ratzel ve diğer pek çok kişi, bir ulusun kendisini dış tehditlerden korumak için kaynaklar ve toprak bakımından kendi kendine yetmesi (otarşi olarak bilinen kavram) gerektiğine inanıyordu. Ratzel ve diğerleri, Charles…
Martin Niemöller (1892–1984), Almanya’da tanınmış bir Luteryan pastördü. 1920’lerde ve 1930’ların başında Nazi’lerin birçok fikrine sempati duydu ve radikal sağcı siyasi hareketleri destekledi. Ancak Adolf Hitler 1933’te iktidara geldikten sonra Niemöller, Hitler’in Protestan Kilisesi’ne müdahalesini açıkça eleştirmeye başladı. 1937’den 1945’e kadar olan dönemde Nazi yönetiminin son sekiz yılını Nazi hapishanelerinde ve toplama kamplarında geçirdi. Niemöller,…
Almanlar, Almanya’nın Sovyetler Birliği’ne saldırısını takiben 1941 yazında Sovyet güçlerinden ele geçirdikleri topraklarda Yahudi erkek, kadın ve çocuklara karşı silahla toplu katliamlar düzenlemeye başlamıştır. Bu katliamlar, Avrupa’daki Yahudilerin topluca katledilmesi anlamına gelen “Yahudi Sorununa Nihaî Çözüm”ün bir parçasıydı.
Adolf Hitler'in Mein Kampf (Kavgam) kitabı, şu ana kadar yayınlanmış en bilinen ve en rağbet gören Nazi metnidir.
Yahudilere ve diğer gruplara uygulanan zulüm, yalnızca Hitler ve diğer Nazi partizanlarından kaynaklanan önlemlerin bir sonucu değildi. Nazi yöneticileri, farklı alanlarda çalışan ve çoğunlukla Nazilere inanmayan uzmanların aktif yardımına ya da işbirliğine ihtiyaç duymuştur. Hükûmet yetkililerinden yargıçlara uzanan devlet memurları Yahudilerin haklarından, geçim kaynaklarından ve varlıklarından yoksun bırakılmasına yönelik yasaların yazılmasında, yürürlüğe…
Meşale Harekatı (Cezayir-Fas Cephesi)8 Kasım 1942'de başlayan Cezayir-Fas Cephesi Meşale Harekatı, 11 Kasım 1942'de sona erdi. Amerikalı General Dwight D. Einsenhower komutasındaki Amerikan ve İngiliz Kuvvetleri söz konusu cephede görev aldı. Üç görev gücü Fas Atlantik Kıyısı'ndaki batıda Cezayir ve başkente yakın, Cezayir'in doğusuna 250 mildeki Kazablanka yakınına girdi. Vichy Fransız Kuvvetleri başlangıçta direnseler de, Cezayir'deki Fransız direnişi coup d'etat (darbe)…
Avrupa’daki Yahudilere yapılan zulmün ve toplu katliamın lideri ve temel faili, Nazi Almanyası idi. Ancak Avrupa’daki diğer Mihver kuvvetleri (İtalya, Macaristan, Romanya, Bulgaristan, Slovakya ve Hırvatistan) Almanya’yla ittifak yaparak Holokost’a belirli ölçüde katkı sunmuştur. Japonya katılmadığı için Avrupa’daki bazı Yahudiler, Japonya kontrolündeki bölgelere sığınmıştır.
We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of donor acknowledgement.
