Το σύστημα στρατοπέδων των Ναζί
Το σύστημα στρατοπέδων των Ναζί ξεκίνησε ως σύστημα για την καταπίεση των πολιτικών αντιπάλων του ναζιστικού κράτους. Τα πρώτα χρόνια του Τρίτου Ράιχ, οι Ναζί φυλάκιζαν κυρίως κομμουνιστές και σοσιαλιστές. Περί το 1935, το καθεστώς άρχισε να φυλακίζει και τα άτομα που θεωρούσε κατώτερα από φυλετικής ή βιολογικής άποψης, ιδιαιτέρως τους Εβραίους. Στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, η οργάνωση και το μέγεθος του συστήματος στρατοπέδων των Ναζί αναπτύχθηκε ταχύτατα και ο σκοπός των στρατοπέδων μετεξελίχθηκε, καθώς πλέον δεν αποτελούσαν απλούς τόπους φυλάκισης αλλά μέρη καταναγκαστικής εργασίας και απροκάλυπτων δολοφονιών.
Σε όλη την υπό γερμανική κατοχή Ευρώπη, οι Γερμανοί συλλάμβαναν όσους αντιστέκονταν στην κυριαρχία τους και όσους θεωρούσαν φυλετικά κατώτερους ή μη αποδεκτούς λόγω πολιτικών πεποιθήσεων. Τα άτομα που συλλαμβάνονταν επειδή αντιστάθηκαν στη γερμανική εξουσία μεταφέρονταν κατά κύριο λόγο σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και καταναγκαστικής εργασίας. Με τον πόλεμο αυξήθηκε δραματικά ο αριθμός των στρατοπέδων και ο πληθυσμός των κρατουμένων. Μέσα σε τρία χρόνια, ο αριθμός των κρατουμένων τετραπλασιάστηκε, από περίπου 25.000 πριν τον πόλεμο σε περίπου 100.000 το Μάρτιο του 1942. Ο πληθυσμός των στρατοπέδων πλέον περιλάμβανε κρατουμένους από όλα σχεδόν τα ευρωπαϊκά έθνη. Οι κρατούμενοι σε όλα τα στρατόπεδα συγκέντρωσης αναγκάζονταν να εργάζονται κυριολεκτικά μέχρι θανάτου. Σύμφωνα με τις αναφορές των SS, τον Ιανουάριο του 1945 ο αριθμός των καταγεγραμμένων κρατουμένων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης ξεπερνούσε τις 700.000.
Οι Γερμανοί εκτόπιζαν Εβραίους από κάθε άκρη της κατεχόμενης Ευρώπης προς τα στρατόπεδα εξόντωσης, όπου δολοφονούνταν συστηματικά, αλλά και σε στρατόπεδα συγκέντρωσης όπου τους επιστράτευαν για καταναγκαστική εργασία – δηλαδή για «εξολόθρευση δια της εργασίας». Με συστηματικό τρόπο δολοφονήθηκαν επίσης εκατοντάδες χιλιάδες Ρομά (Τσιγγάνοι) και Σοβιετικοί αιχμάλωτοι πολέμου.
Βασικές ημερομηνίες
3 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1939
ΟΙ ΗΤΤΟΠΑΘΕΙΣ ΕΚΤΟΠΙΖΟΝΤΑΙ ΣΕ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗΣ
Τρεις ημέρες μετά το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Ράινχαρντ Χάιντριχ, διοικητής της Υπηρεσίας Ασφαλείας (SD), διατάσσει τη σύλληψη όσων διατυπώνουν δημοσίως αμφιβολίες αναφορικά με τη νίκη της Γερμανίας στον πόλεμο που διεξάγεται. Καθώς ο πόλεμος εξελίσσεται, αυξάνεται ο αριθμός των ατόμων που συλλαμβάνονται. Πολλοί εκτοπίζονται χωρίς δίκη απευθείας στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.
7 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1941
Ο ΧΙΤΛΕΡ ΘΕΣΠΙΖΕΙ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ «ΝΥΧΤΑ ΚΑΙ ΟΜΙΧΛΗ»
Κατόπιν διαταγών του Αδόλφου Χίτλερ, ο Βίλχελμ Κάιτελ, επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου των Γερμανικών Ένοπλων Δυνάμεων, εκδίδει το διάταγμα «Νύχτα και ομίχλη». Όσοι αντιστέκονται στη γερμανική εξουσία στις κατεχόμενες περιοχές θα συλλαμβάνονται και θα απελαύνονται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γερμανία. Οι συλληφθέντες απλά θα εξαφανίζονται μέσα στη «Νύχτα και την ομίχλη». Οι συγγενείς τους δεν προβλέπεται να έχουν καμία ενημέρωση. Βάσει αυτού του διατάγματος συνελήφθησαν περίπου 7.000 άτομα, κυρίως στη Γαλλία. Οι περισσότεροι εκτοπίστηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης Γκρος-Ρόζεν και Νατζβάιλερ-Στρούτχοφ.
18 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1942
ΟΙ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΙ ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΕ «ΕΞΟΝΤΩΣΗ ΔΙΑ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ»
Το υπουργείο δικαιοσύνης και τα SS καταλήγουν σε συμφωνία για τη συστηματική μεταφορά των κρατουμένων στη δικαιοδοσία των SS. Το υπουργείο δικαιοσύνης συμφωνεί ότι όλοι οι Εβραίοι, οι Ρομά (Τσιγγάνοι) και οι Ουκρανοί και οι Πολωνοί που έχουν τιμωρηθεί με ποινές φυλάκισης άνω των τριών ετών, αλλά και οι Τσέχοι και οι Γερμανοί με ποινές φυλάκισης άνω των οκτώ ετών, εφεξής θα εμπίπτουν στην αποκλειστική δικαιοδοσία των SS. Οι κρατούμενοι που ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες πρόκειται να υποβληθούν σε «εξόντωση δια της εργασίας», δηλαδή θα είναι υποχρεωμένοι να δουλεύουν μέχρι θανάτου στα στρατόπεδα συγκέντρωσης.