Οι κρατούμενοι των στρατοπέδων

Δεδομένου ότι οι Εβραίοι ήταν ο κύριος στόχος της ναζιστικής γενοκτονίας, τα θύματα των κέντρων εξόντωσης ήταν στη συντριπτική πλειοψηφία τους Εβραίοι. Στα εκατοντάδες στρατόπεδα συγκέντρωσης και καταναγκαστικής εργασίας τα οποία δεν διέθεταν θαλάμους αερίων, ωστόσο, υπήρχαν και άλλοι κρατούμενοι από πολλές και διάφορες πληθυσμιακές ομάδες. Οι κρατούμενοι ήταν αναγκασμένοι να φορούν σήματα με ειδικά χρώματα πάνω στα ρούχα τους έτσι ώστε οι υπεύθυνοι των στρατοπέδων να μπορούν να αναγνωρίζουν εύκολα το λόγο εγκλεισμού του κάθε κρατουμένου και να υποκινούν αντιπαλότητες μεταξύ των διαφορετικών ομάδων. Οι πολιτικοί κρατούμενοι, όπως οι κομμουνιστές, οι σοσιαλιστές και οι συνδικαλιστές, έφεραν κόκκινα τρίγωνα. Οι κοινοί εγκληματίες φορούσαν πράσινα. Οι Ρομά (Τσιγγάνοι) και όλοι όσοι κατά τους Γερμανούς ήταν «αντικοινωνικοί» ή «αδιόρθωτοι» φορούσαν μαύρα τρίγωνα. Οι Μάρτυρες του Ιεχωβά φορούσαν μοβ και οι ομοφυλόφιλοι ροζ τρίγωνα. Τα γράμματα δήλωναν την εθνικότητα: για παράδειγμα το «P» σήμαινε Πολωνός, το «SU» από τη Σοβιετική Ένωση, το «F» Γάλλος.

Οι αιχμάλωτοι Σοβιετικοί στρατιώτες δούλευαν σε καταναγκαστικά έργα, ενώ πολλοί από αυτούς τους αιχμαλώτους πολέμου πέθαναν λόγω κακομεταχείρισης ή εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς. Συνολικά τρία εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στα χέρια των Γερμανών.
Στο Άουσβιτς φυλακίστηκαν είκοσι τρεις χιλιάδες Ρομά (Τσιγγάνοι) της Γερμανίας και της Αυστρίας και περίπου 20.000 από αυτούς δολοφονήθηκαν εκεί. Οι Ρομά (Τσιγγάνοι), άνδρες, γυναίκες και παιδιά, φυλακίστηκαν όλοι μαζί σε ξεχωριστό στρατόπεδο. Το βράδυ της 2 Αυγούστου 1944, μια μεγάλη ομάδα Ρομά εκτελέστηκαν σε θαλάμους αερίων κατά την καταστροφή του «Στρατοπέδου οικογενειών των Τσιγγάνων». Δολοφονήθηκαν σχεδόν 3.000 Ρομά, στην πλειοψηφία τους γυναικόπαιδα. Κάποιοι από τους άνδρες στάλθηκαν σε στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας στη Γερμανία, όπου πολλοί απεβίωσαν. Συνολικά, στα στρατόπεδα και από τα τάγματα θανάτου δολοφονήθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες Ρομά από διάφορα μέρη της υπό γερμανική κατοχή Ευρώπης.

Πολιτικοί κρατούμενοι, Μάρτυρες του Ιεχωβά και ομοφυλόφιλοι στέλνονταν για τιμωρία σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Τα μέλη αυτών των ομάδων δεν είχαν στοχοποιηθεί, όπως οι Εβραίοι και οι Ρομά, για συστηματική εξόντωση. Μολαταύτα, πολλοί από αυτούς πέθαναν στα στρατόπεδα από υποσιτισμό, ασθένειες, εξάντληση ή λόγω απάνθρωπης μεταχείρισης.

Βασικές ημερομηνίες

1 ΙΟΥΛΙΟΥ 1937
ΣΥΛΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ Ο MARTIN NIEMOELLER ΚΟΡΥΦΑΙΟΣ ΑΝΤΙΦΡΟΝΩΝ ΚΛΗΡΙΚΟΣ
Συλλαμβάνεται ο Martin Niemoeller, ένας από τους κυριότερους πολέμιους των ναζιστικών φυλετικών θεωριών στους κόλπους της λουθηρανικής εκκλησίας και ένας από τους ιδρυτές της «Εξομολογητικής εκκλησίας». Τον στέλνουν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Σαξενχάουζεν το 1938 και περνά τα επόμενα επτά χρόνια σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Μετά τον πόλεμο, ο Niemoeller καταδίκασε όσους παρακολουθούσαν άπραγοι τις ναζιστικές πολιτικές και η πράξη του αυτή απετέλεσε κάλεσμα για έγκαιρη δράση. Είπε τα εξής: «Πρώτα ήρθαν για τους σοσιαλιστές, αλλά δεν φώναξα - επειδή δεν ήμουν σοσιαλιστής. Μετά ήρθαν για τους συνδικαλιστές, αλλά δεν φώναξα - επειδή δεν ήμουν συνδικαλιστής. Μετά ήρθαν για τους Εβραίους, αλλά δεν φώναξα - επειδή δεν ήμουν Εβραίος. Μετά ήρθαν για μένα – αλλά δεν είχε μείνει κανείς να φωνάξει για μένα».

6 ΙΟΥΝΙΟΥ 1933
ΤΟ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ ΕΠΙΤΕΛΕΙΟ ΔΙΑΤΑΣΣΕΙ ΤΗ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΩΝ ΣΟΒΙΕΤΙΚΩΝ ΚΟΜΙΣΑΡΙΩΝ
Δύο εβδομάδες πριν τη γερμανική εισβολή στη Σοβιετική Ένωση, το επιτελείο των γερμανικών ένοπλων δυνάμεων διατάσσει τη διενέργεια ελέγχων στους Σοβιετικούς αιχμαλώτους πολέμου για τον εντοπισμό Σοβιετικών κομισάριων. Οι κομισάριοι ἐπρεπε να παραδίδονται στα τάγματα θανάτου (Einsatzgruppen) για άμεση εκτέλεση. Από τις 22 Ιουνίου 1941 έως τις 9 Μαΐου 1945, πάνω από τρία εκατομμύρια Σοβιετικοί αιχμάλωτοι πολέμου πέθαναν ενώ ήταν κρατούμενοι των Γερμανών. Οι περισσότεροι πέθαναν λόγω υποσιτισμού, από ασθένειες και την έκθεση σε ακραίο ψύχος, ενώ δεκάδες χιλιάδες εκτελέστηκαν επειδή ήταν κομμουνιστές, Εβραίοι ή «Ασιάτες».

2-3 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1944
ΚΛΕΙΝΕΙ ΤΟ «ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟ ΤΣΙΓΓΑΝΩΝ» ΣΤΟ ΑΟΥΣΒΙΤΣ
Είκοσι τρεις χιλιάδες Ρομά (Τσιγγάνοι) εκτοπίστηκαν στο Άουσβιτς-Μπίρκεναου και φυλακίστηκαν σε ξεχωριστό τμήμα του στρατοπέδου. Οι συνθήκες ήταν ιδιαιτέρως άσχημες. Σχεδόν όλοι οι Ρομά στο Άουσβιτς εκτελέστηκαν σε θαλάμους αερίων, εξαναγκάστηκαν να εργάζονται μέχρι θανάτου ή υπέκυψαν σε ασθένειες. Οι Ναζί θεωρούσαν τους Ρομά φυλετικά κατώτερους, ενώ η μοίρα τους είχε πολλά κοινά με αυτήν των Εβραίων. Στις 2-3 Αυγούστου 1944 κλείνει το «Στρατόπεδο Τσιγγάνων» στο Άουσβιτς-Μπίρκεναου. Οι εναπομείναντες Ρομά (Τσιγγάνοι) - άνδρες, γυναίκες και παιδιά, εκτελέστηκαν στους θαλάμους αερίων. Έως και 220.000 Ρομά δολοφονήθηκαν κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος.