Τα θύματα της ναζιστικής εποχής: Η ναζιστική ρατσιστική ιδεολογία
ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ
Το Ολοκαύτωμα είναι ένα ιστορικό γεγονός ζωτικής σημασίας για την κατανόηση του δυτικού πολιτισμού, του έθνους-κράτους, της σύγχρονης γραφειοκρατικής κοινωνίας καθώς και της ανθρώπινης φύσης. Ήταν η προμελετημένη μαζική δολοφονία εκατομμυρίων αθώων πολιτών. Καθοδηγούμενοι από μια ρατσιστική ιδεολογία που θεωρούσε τους Εβραίους «μιάσματα» άξιους μόνο εξόντωσης, οι Ναζί εφάρμοσαν την πολιτική πρακτική της γενοκτονίας σε μια πρωτοφανή κλίμακα. Προγραμμάτισαν την εξάλειψη όλων των Εβραίων της Ευρώπης: ασθενών και υγιών, ευπόρων και φτωχών, θρησκευτικά ορθόδοξων και προσηλυτισμένων στο χριστιανισμό, ηλικιωμένων και νεαρών, μέχρι και μικρών παιδιών.
Περίπου δύο στους τρεις Εβραίους που ζούσαν στην Ευρώπη πριν από τον πόλεμο σκοτώθηκαν στο Ολοκαύτωμα. Όταν ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος έληξε το 1945, έξι εκατομμύρια Εβραίοι της Ευρώπης ήταν νεκροί. Περισσότερο από ένα εκατομμύριο των θυμάτων ήταν παιδιά. Ακόμα και αυτό το στατιστικό στοιχείο είναι παραπλανητικό δεδομένου ότι οι περισσότεροι από τους επιζήσαντες κατοικούσαν σε περιοχές της Ευρώπης που δεν ήταν κάτω από τη γερμανική κατοχή στη διάρκεια του πολέμου: στις ανατολικές περιοχές της Σοβιετικής Ένωσης, τη Μεγάλη Βρετανία, τη Βουλγαρία και σε ουδέτερα κράτη όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ελβετία και η Σουηδία. Δεκάδες χιλιάδες Εβραίοι επίσης επιβίωσαν στη γερμανοκρατούμενη Ευρώπη κυρίως σε κρυψώνες ή ἐγκλειστοι σε στρατόπεδα συγκεντρώσεων μέχρι την απελευθέρωση. Οι Γερμανοί και οι συνεργοί τους υπήρξαν αδυσώπητοι στη δίωξη και εξόντωση Εβραίων στις περιοχές της Ευρώπης που ήταν υπό τον έλεγχό τους.
Υπάρχει άφθονη βιβλιογραφία σχετικά με τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν την εποχή του Ολοκαυτώματος καθώς και με το πού, πότε και πώς οι Ναζί εκτελούσαν τα δολοφονικά τους σχέδια. Για να κατανοήσει κάποιος σε όλο τους το βάθος και την έκταση τις πράξεις των Ναζί ωστόσο, πρέπει πρώτα να λάβει υπόψη και να καταλάβει το θεωρητικό υπόβαθρο που τους οδήγησε εξ αρχής στη σύλληψη ενός τέτοιου σχεδίου. Μια εξέταση των αρχών της ναζιστικής φυλετικής ιδεολογίας εξηγεί εν μέρει αυτή την ανελέητη αφοσίωση στη φυσική εξόντωση των Εβραίων της Ευρώπης.
Η ΝΑΖΙΣΤΙΚΗ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ ΠΕΡΙ ΦΥΛΗΣ
Ο Αδόλφος Χίτλερ, ο Φύρερ του ναζιστικού κόμματος, διαμόρφωσε και διατύπωσε τις ιδέες που καθιερώθηκαν ως ναζιστική ιδεολογία. Θεωρούσε τον εαυτό του βαθυστόχαστη προσωπικότητα, πεπεισμένος ότι είχε ανακαλύψει το κλειδί για την κατανόηση ενός εκπληκτικά σύνθετου κόσμου. Πίστευε ότι τα χαρακτηριστικά, η νοοτροπία, οι ικανότητες και η συμπεριφορά των ατόμων καθορίζονταν από την αποκαλούμενη φυλετική ταυτότητα. Κατά την άποψη του Χίτλερ, όλες οι πληθυσμιακές ομάδες, οι φυλές ή οι λαοί (χρησιμοποιούσε αυτούς του όρους εναλλάξ) συνοδεύονται από χαρακτηριστικά τα οποία μεταφέρονταν αναλλοίωτα από τη μία γενιά στην επόμενη. Κανείς δεν μπορούσε να υπερβεί τα εγγενή γνωρίσματα της φυλής. Η ανθρώπινη ιστορία στο σύνολό της θα μπορούσε να ερμηνευθεί με όρους φυλετικής πάλης.
Στη διαμόρφωση της ιδεολογίας τους περί φυλής, ο Χίτλερ και οι Ναζί άντλησαν τις ιδέες τους από τους Γερμανούς κοινωνικούς Δαρβινιστές στα τέλη του 19ου αιώνα. Όπως οι κοινωνικοί Δαρβινιστές στο παρελθόν, οι Ναζί πίστευαν ότι τα ανθρώπινα όντα μπορούσαν να κατηγοριοποιηθούν συλλογικά σε «φυλές», με την κάθε φυλή να φέρει στοιχεία που τη διαφοροποιούν και τα οποία είχαν μεταδοθεί γενετικά από τότε που οι άνθρωποι έκαναν την πρώτη τους εμφάνιση στους προϊστορικούς χρόνους. Τα επίκτητα αυτά χαρακτηριστικά δεν σχετίζονταν μόνο με την εξωτερική εμφάνιση και το σωματότυπο, αλλά διαμόρφωναν και τον εσωτερικό πνευματικό κόσμο, τον τρόπο σκέψης, τις δημιουργικές και οργανωτικές ικανότητες, την ευφυΐα, την αναγνώριση και αξιολόγηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, τη φυσική δύναμη και τη στρατιωτική ικανότητα.
Οι Ναζί υιοθέτησαν ακόμη την οπτική των κοινωνικών Δαρβινιστών για την εξελικτική θεωρία του Δαρβίνου σχετικά με την «επιβίωση του ισχυροτέρου». Για τους Ναζί, η επιβίωση μιας φυλής εξαρτιόταν από την ικανότητα της να αναπαραχθεί και να πολλαπλασιαστεί, τη συγκέντρωση εδαφών για την υποστήριξη και τη σίτιση του αυξανόμενου πληθυσμού, και την εγρήγορση στη διατήρηση της γονιδιακής δεξαμενής, συντηρώντας έτσι τα μοναδικά «φυλετικά» χαρακτηριστικά με τα οποία η «φύση» την εφοδίασε ώστε να επιτύχει στον αγώνα επιβίωσής της. Εφόσον κάθε «φυλή» επεδίωκε να επεκταθεί και ο χώρος της Γης ήταν πεπερασμένος, ο αγώνας επιβίωσης κατέληγε «φυσιολογικά» σε βίαιες εδαφικές κατακτήσεις και στρατιωτικές αντιπαραθέσεις. Συνεπώς, ο πόλεμος --ο συνεχής πόλεμος—- αποτελούσε μέρος της φύσης και της ανθρώπινης κατάστασης.
Για τον ορισμό μιας φυλής, οι κοινωνικοί Δαρβινιστές έθεσαν στερεότυπα, θετικά και αρνητικά, της εμφάνισης της εθνοτικής ομάδας, της συμπεριφοράς και της κουλτούρας, ως αμετάβλητα και ριζωμένα στη βιολογική κληρονομιά, αναλλοίωτα στο πέρασμα του χρόνου και απρόσβλητα από τις περιβαλλοντικές αλλαγές, τη διανοητική ανάπτυξη ή την κοινωνικοποίηση. Όσον αφορά τους Ναζί, η αφομοίωση ενός μέλους μιας φυλής σε μία άλλη κουλτούρα ή εθνοτική ομάδα ήταν αδύνατη εξαιτίας της αδυναμίας αλλαγής των αρχικών επίκτητων χαρακτηριστικών: Θα μπορούσαν μόνο να εκφυλιστούν μέσω της λεγόμενης φυλετικής μείξης.
ΟΜΑΔΕΣ ΠΟΥ ΣΤΟΧΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ
Οι Ναζί όριζαν τους Εβραίους ως «φυλή». Οι Ναζί, θεωρώντας την εβραϊκή θρησκεία ως άνευ σημασίας στον φυλετικό προσδιορισμό, απέδιδαν πληθώρα αρνητικών στερεότυπων σχετικά με τους Εβραίους και την «εβραϊκή» συμπεριφορά σε μια αμετάβλητη, βιολογικά προκαθορισμένη κληρονομιά η οποία ωθούσε την «εβραϊκή φυλή», παρόμοια με τις υπόλοιπες φυλές, να αγωνίζεται για να επιβιώσει εις βάρος, κατ’ επέκταση, των άλλων φυλών.
Αν και η ναζιστική ιδεολογική έννοια της φυλής κατηγοριοποιούσε τους Εβραίους ως τον πρώτο σε προτεραιότητα «εχθρό», στοχοποιούσε και άλλες ομάδες για δίωξη, φυλάκιση και εξόντωση, συμπεριλαμβανομένων των Ρομά (Τσιγγάνοι), των ατόμων με αναπηρίες, των Πολωνών, των Σοβιετικών αιχμαλώτων πολέμου και των Αφρογερμανών. Οι Ναζί επίσης αναγνώριζαν ως εχθρούς και απειλή για την ασφάλεια πολιτικούς αντιφρονούντες, Μάρτυρες του Ιεχωβά, ομοφυλόφιλους και όσους χαρακτήριζαν ως «ακοινώνητους» είτε επειδή συνειδητά αντιτίθονταν στο ναζιστικό καθεστώς είτε επειδή κάποια πλευρά της συμπεριφοράς τους δεν εναρμονιζόταν με τα κοινωνικά πρότυπα της ναζιστικής αντίληψης. Μεθόδευσαν την εξόντωση των γηγενών αντικομφορμιστών και επινοημένων φυλετικών απειλών μέσα από μια αέναη διαδικασία κάθαρσης της γερμανικής κοινωνίας.
Οι Ναζί πίστευαν ότι οι ανώτερες φυλές είχαν όχι μόνο το δικαίωμα αλλά και την υποχρέωση να υποτάξουν ακόμη και να εξοντώσουν τις υποδεέστερες. Πίστευαν ότι η πάλη μεταξύ των φυλών ήταν σε αρμονία με το νόμο της φύσης. Οι Ναζί επιδίωξαν την υλοποίηση ενός στρατηγικού οράματος σύμφωνα με το οποίο μια κυρίαρχη γερμανική φυλή κυβερνούσε υποδουλωμένους λαούς, ειδικά τους Σλάβους και τους λεγόμενους ασιατικούς λαούς (ένας όρος που χρησιμοποιούσαν για τους λαούς της σοβιετικής κεντρικής Ασίας και τους μουσουλμανικούς πληθυσμούς της περιοχής του Καυκάσου), τους οποίους έκριναν ότι είναι κατώτεροι εκ γενετής. Για λόγους προπαγάνδας, οι Ναζί συχνά παρουσίαζαν αυτό το στρατηγικό όραμα στα πλαίσια μιας σταυροφορίας για τη σωτηρία του δυτικού πολιτισμού από τους «ανατολικούς» ή «ασιατικούς» βαρβάρους και τους Εβραίους επικεφαλής και παρακινητές τους.
Η ΦΥΛΕΤΙΚΑ ΟΡΙΖΟΜΕΝΗ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ
Για τον Χίτλερ και άλλους αρχηγούς του ναζιστικού κινήματος, η απόλυτη αξία ενός ανθρώπινου όντος δεν έγκειτο στην προσωπικότητά του, αλλά από το εάν ανήκει σε μια φυλετικά οριζόμενη συλλογική ομάδα. Ο απώτερος στόχος μιας φυλετικής συλλογικότητας ήταν η διασφάλιση της επιβίωσής της. Οι περισσότεροι θα συμφωνούσαν ότι ο άνθρωπος διαθέτει ένα ατομικό ένστικτο επιβίωσης, αλλά ο Χίτλερ θεώρησε ως δεδομένη την ύπαρξη ενός συλλογικού ενστίκτου επιβίωσης με επίκεντρο τη συμμετοχή σε μια ομάδα, έναν λαό ή μια φυλή (χρησιμοποιώντας εναλλάξ αυτούς τους όρους). Για τους Ναζί, αυτό το συλλογικό ένστικτο επιβίωσης περιλάμβανε πάντοτε τη διαφύλαξη της αγνότητας της «φυλής» και την πάλη με ανταγωνιστικές «φυλές» για εδαφική κυριότητα.
Η διατήρηση της φυλετικής καθαρότητας ήταν σημαντική, σύμφωνα με τον Χίτλερ και άλλους, επειδή η μείξη με άλλες φυλές θα οδηγούσε σε βάθος χρόνου στον εκφυλισμό μιας φυλής σε σημείο να χάσει τα ιδιαίτερα διαφοροποιητικά της χαρακτηριστικά και, ως εκ τούτου, την ικανότητά της να αμυνθεί αποτελεσματικά καταδικασμένη σε αφανισμό. Τα εδάφη ήταν ζωτικής σημασίας, επέμενε ο Χίτλερ, επειδή ο αυξανόμενος πληθυσμός μιας φυλής τα απαιτούσε. Χωρίς νέα εδάφη να φιλοξενήσουν έναν αυξανόμενο σε μέγεθος πληθυσμό, ο Χίτλερ πίστευε ότι η φυλή τελικά θα ερχόταν αντιμέτωπη με την τελμάτωση και τελικά, την εξαφάνιση.
Οι Ναζί επίσης εξέταζαν την ιδέα μιας ποιοτικής ιεράρχησης των φυλών, με βάση την οποία όλες οι φυλές δεν ήταν ίδιες. Ο Χίτλερ πίστευε ότι οι Γερμανοί ήταν μέλη μιας ανώτερης ομάδας φυλών, που αποκαλούσε «Άρια». Η γερμανική «Άρια» φυλή ήταν προικισμένη πέρα και πάνω από όλες τις άλλες φυλές, ισχυρίστηκε ο Χίτλερ, και αυτή η βιολογική ανωτερότητα υπαγορεύει ως πεπρωμένο των Γερμανών να ηγηθούν μιας τεράστιας αυτοκρατορίας στην Ανατολική Ευρώπη.
Η «ΑΡΙΑ» ΦΥΛΗ
![Nazi propaganda poster advertising a special issue of "Der Stuermer" on "Rassenschande" [race pollution].](https://encyclopedia.ushmm.org/images/large/bec153f2-339b-4417-86bb-61ae48f747d3.jpg)
Όμως, ο Χίτλερ προειδοποίησε, η γερμανική «Άρια» φυλή απειλούνταν με διάλυση, τόσο από εσωτερικούς όσο και εξωτερικούς παράγοντες. Η εσωτερική απειλή παραμόνευε στους μεικτούς γάμους μεταξύ «Άριων» Γερμανών και μελών εγγενών κατώτερων φυλών: Εβραίων, Ρομά, Αφρικανών και Σλάβων. Οι απόγονοι αυτών των γάμων θεωρήθηκε ότι αλλοίωναν τα ανώτερα χαρακτηριστικά του γερμανικού αίματος, εξασθενώντας με αυτό τον τρόπο τη φυλή στον αγώνα της για επιβίωση απέναντι στις άλλες.
Το γερμανικό κράτος του μεσοπολέμου αποδυνάμωσε περαιτέρω τη γερμανική «Άρια» φυλή ανεχόμενο την αναπαραγωγή μεταξύ ανθρώπων που οι Ναζί θεωρούσαν γενετικά εκφυλισμένους και οι οποίοι ως εκ τούτου συνιστούσαν επιβλαβή επιρροή στην υγιεινή της φυλής ως σύνολο: άνθρωποι με φυσικές και νοητικές δυσκολίες, επαγγελματίες ή κατά συρροή εγκληματίες και άτομα που παρορμητικά επιδίδονταν σε κοινωνικά «αποκλίνουσες συμπεριφορές» όπως οι Ναζί τις αντιλαμβάνονταν, συμπεριλαμβανομένων των αστέγων, των φερόμενων ως ελευθέρων ηθών γυναικών, των ανθρώπων που αδυνατούν να διατηρήσουν μία δουλειά, ή των αλκοολικών, μεταξύ άλλων.
Η γερμανική «Άρια» φυλή απειλούνταν επίσης με εκφυλισμό από εξωτερικούς παράγοντες, επειδή, σύμφωνα με τον Χίτλερ, η Δημοκρατία της Βαϊμάρης έχανε τον ανταγωνισμό για αύξηση εδαφών και πληθυσμού απέναντι στις «κατώτερες» σλαβικές και ασιατικές φυλές. Σε αυτό τον ανταγωνισμό, η «εβραϊκή φυλή» είχε βελτιώσει το παραδοσιακό σοσιαλιστικό εργαλείο της –-τον σοβιετικό κομμουνισμό—- για να κινητοποιήσει τους κατά τα άλλα ανίκανους Σλάβους και να εξαπατήσει τους Γερμανούς στο να πιστεύουν ότι η τεχνητή επινόηση της σύγκρουσης των τάξεων υπερίσχυε των φυσικών ενστίκτων για φυλετική πάλη. Ο Χίτλερ πίστευε ότι η έλλειψη ζωτικού χώρου κρατούσε τον ρυθμό γεννήσεων μεταξύ των Γερμανών σε επικίνδυνα χαμηλά επίπεδα. Για να χειροτερέψει ακόμη περισσότερο τα πράγματα, η Γερμανία έχασε τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και εξαναγκάστηκε με τη Συνθήκη των Βερσαλλιών να παραδώσει στους γείτονές της χιλιάδες μίλια πολύτιμης γης.
Προκειμένου να επιβιώσει, διατεινόταν ο Χίτλερ, η Γερμανία έπρεπε να σπάσει τον εχθρικό κλοιό κατακτώντας τεράστιες περιοχές από τους Σλάβους στα ανατολικά. Η κατάκτηση της ανατολής θα παρείχε στη Γερμανία τον απαιτούμενο χώρο για να αυξήσει σημαντικά τον πληθυσμό της, τις πηγές και τους πόρους για να θρέψει αυτό τον πληθυσμό και τα μέσα για να πραγματοποιήσει το βιολογικό πεπρωμένο της κυρίαρχης φυλής με το ανάλογο κύρος μιας παγκόσμιας δύναμης.
ΕΞΟΝΤΩΣΗ ΤΩΝ ΦΥΛΕΤΙΚΩΝ ΕΧΘΡΩΝ
Ο Χίτλερ και το ναζιστικό κόμμα περιέγραψαν τους φυλετικούς τους εχθρούς με ξεκάθαρους και αδιαμφισβήτητους όρους. Για τον Χίτλερ και τους Ναζί, οι Εβραίοι αντιπροσώπευαν τον κύριο εχθρό σε κρατικό και παγκόσμιο επίπεδο. Η φερόμενη ως φυλετική και κατώτερη γενετική τους σύσταση δημιούργησε τα συστήματα εκμετάλλευσης του καπιταλισμού και του κομμουνισμού. Στην επιθυμία τους να επεκταθούν, οι Εβραίοι προώθησαν και χρησιμοποίησαν αυτά τα συστήματα διακυβέρνησης και κρατικής οργάνωσης, συμπεριλαμβανομένων των συνταγμάτων, διακηρύξεων ίσων δικαιωμάτων και παγκόσμιας ειρήνης, για να υπονομεύσουν τη φυλετική συνείδηση των ανώτερων φυλών --όπως η γερμανική φυλή-- και για να καταστήσουν δυνατό τον εκφυλισμό του ανώτερου αίματος μέσω της αφομοίωσης και της επιμειξίας.
Οι Εβραίοι χρησιμοποίησαν τους κοινωνικούς μηχανισμούς που τελούσαν υπό την κυριότητα ή τον έλεγχό τους –-τα μέσα ενημέρωσης, την κοινοβουλευτική δημοκρατία με την έμφαση στα ατομικά δικαιώματα και τους διεθνείς οργανισμούς αφοσιωμένους στην ειρηνική επίλυση των εθνικών συγκρούσεων—- για να προωθήσουν τη βιολογικά ορμώμενη ανάδειξή τους σε παγκόσμια δύναμη. Αν η Γερμανία δεν δράσει αποφασιστικά ενάντια στους Εβραίους τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, διατεινόταν ο Χίτλερ, οι ορδές των υπανθρώπων, απολίτιστων Σλάβων και Ασιατών που μπορούσαν να κινητοποιήσουν οι Εβραίοι θα είχαν την ευκαιρία να αφανίσουν την «Άρια» γερμανική φυλή.
Για τον Χίτλερ, η κυβερνητική παρέμβαση για τον διαχωρισμό των φυλών, την προώθηση της αναπαραγωγής εκείνων με τα «καλύτερα» χαρακτηριστικά, την αποφυγή της αναπαραγωγής εκείνων με κατώτερα χαρακτηριστικά και την προετοιμασία για επεκτατικούς πολέμους, έφερε το γερμανικό έθνος σε εναρμόνιση με το φυσικό, βιολογικά καθορισμένο ένστικτο για επιβίωση. Επιπρόσθετα καλλιεργούσε μια «φυσική» φυλετική συνείδηση στο σύνολο του γερμανικού λαού, μια συνείδηση που οι Εβραίοι επεδίωκαν να καταπιέσουν μέσω της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, των διεθνών συμφωνιών για συνεργασία, και την ταξική σύγκρουση. Χάρη στη φυλετική τους ανωτερότητα, οι Γερμανοί είχαν το δικαίωμα και το καθήκον, πίστευε ο Χίτλερ, να κατακτήσουν περιοχές στα ανατολικά από τους Σλάβους, τους «Ασιάτες» και τους Εβραίους που κινούσαν τα νήματα. Επιδιώκοντας αυτούς τους σκοπούς, επέμενε ο Χίτλερ, οι Γερμανοί ακολουθούσαν τα φυσικά τους ένστικτα. Για να νικήσουν και να κατακτήσουν οριστικά τους Σλάβους, οι Γερμανοί κυρίαρχοι έπρεπε να εξαλείψουν τις ηγετικές τάξεις της περιοχής και τους Εβραίους, που ήταν η μόνη «φυλή» ικανή να οργανώσει κατώτερες φυλές μέσω μιας βίαιης μπολσεβίκικης-κομμουνιστικής θεωρίας που ήταν μια βιολογικά καθορισμένη «Εβραϊκή» ιδεολογία.
Προκειμένου κάποιος να εξαφανίσει αυτή την ολέθρια θεωρία, την επικίνδυνη για τη γερμανική επιβίωση, έπρεπε να εξοντώσει τους ανθρώπους που ήταν οι εκ φύσεως σημαιοφόροι της. Ο Χίτλερ πίστευε πως έτσι λειτουργούσε η φύση. Στο τέλος, το πρόγραμμα πολέμου και γενοκτονίας του Χίτλερ, προέκυψε από αυτό που έβλεπε ως εξίσωση: οι «Άριοι» Γερμανοί έπρεπε να επεκταθούν και να κυριαρχήσουν, μια διαδικασία που απαιτούσε την εξόντωση όλων των φυλετικών απειλών --ειδικά των Εβραίων-- διαφορετικά θα αντιμετώπιζαν οι ίδιοι τον αφανισμό.