Μετά την κατάληψη της Ουγγαρίας από τους Γερμανούς τον Μάρτιο του 1944, ο Bart κλείστηκε σε ένα γκέτο το οποίο είχε δημιουργηθεί στη γενέτειρά του. Από τον Μάιο έως τον Ιούλιο του 1944, οι Γερμανοί μετέφεραν Εβραίους από την Ουγγαρία στο στρατόπεδο εξόντωσης του Άουσβιτς, στην κατεχόμενη Πολωνία. Ο Bart μεταφέρθηκε στο Άουσβιτς με αυτοκίνητο που προοριζόταν για τη μεταφορά ζώων. Στο Άουσβιτς τον επέλεξαν για καταναγκαστική εργασία, για γεωτρύσεις και εκσκαφές σε ένα ορυχείο άνθρακα. Καθώς οι σοβιετικές δυνάμεις προχωρούσαν προς το στρατόπεδο του Άουσβιτς τον Ιανουάριο του 1945, οι Γερμανοί εξανάγκασαν τους περισσότερους από τους κρατούμενους σε πορεία θανάτου, απομακρύνοντάς τους από το στρατόπεδο. Μαζί με κάποιους άρρωστους κρατούμενους που βρίσκονταν στο ιατρείο του στρατοπέδου, ο Bart ήταν ένας από τους ελάχιστους κρατούμενους που παρέμεναν στο στρατόπεδο κατά τη στιγμή της απελευθέρωσης. Επέζησε ως την απελευθέρωση έχοντας κρυφτεί στο στρατόπεδο, ακόμη και όταν πολλοί άλλοι κρατούμενοι εξαναγκάστηκαν σε πορεία θανάτου τον Ιανουάριο του 1945.
Το ότι επέζησα ήταν μεγάλο θαύμα. Κάθε στρατώνας είχε μια μικρή καμπίνα στο μπροστινό μέρος, η οποία βρισκόταν σε ξεχωριστό σημείο για τον Blockaelteste, δηλαδή τον επικεφαλής του στρατώνα, και σε κάθε τέτοια καμπίνα υπήρχαν όλα τα κουτιά με το ψωμί, το ψωμί που μας έδιναν, το οποίο το έφερναν σε ένα κουτί κλεισμένο με λουκέτο και κανείς δεν μπορούσε να το αγγίξει. Αυτή η πόρτα, το μάνταλο του κουτιού ήταν ήδη κομμένο, και εγώ κρυβόμουν μέσα σε αυτό το κουτί ανάποδα. Και να που κάποια στιγμή εκείνος ήρθε να ψάξει, κλώτσησε μάλιστα το κουτί, αλλά ευτυχώς αυτό άντεξε. Ήμουν τόσο αδύνατος, που άντεξε. Μπορούσα να τον δω ... και ήμουν σίγουρος ότι όλα θα τελείωναν. Έτσι έμεινα ζωντανός. Όμως όταν είχαν ήδη φύγει, οι Γερμανοί, μια ώρα απ’ όταν έφυγαν, και δεν υπήρχε καμία ένδειξη Γερμανών, ήθελα να πάω πίσω στους στρατώνες, αλλά οι Πολωνοί, οι, οι Ουκρανοί που δεν τους είχαν πάρει στην πορεία θανάτου, δεν με άφηναν να μπω. Κρυβόμουν λοιπόν στο σωρό με τα πτώματα επειδή την περασμένη εβδομάδα τα κρεματόρια δεν είχαν λειτουργήσει καθόλου, και τα σώματα απλά υψώνονταν όλο και πιο ψηλά. Χώθηκα λοιπόν εκεί μέσα, ανάμεσα στα πτώματα, γιατί φοβόμουν ότι οι Γερμανοί θα επιστρέψουν. Εκεί λοιπόν κρυβόμουν τη νύχτα. Κατά τη διάρκεια της ημέρας περιφερόμουν στο στρατόπεδο, και έτσι ουσιαστικά επέζησα, στις 27 Ιανουαρίου, ήμουν ένας από τους πρώτους, το Birkenau ήταν ένα από τα πρώτα στρατόπεδα που απελευθερώθηκαν. Αυτή ήταν η τύχη μου, η ευκαιρία μου για επιβίωση.
We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of donor acknowledgement.
