Η Rifka μεγάλωσε σε μια θρησκευόμενη οικογένεια στο Ντέμπρετσεν. Στις αρχές της δεκαετίας του ‘40, η οικογένειά της μετακόμισε στην Κλουζ (Kolozsvar) στη βόρεια Τρανσυλβανία, η οποία είχε προσαρτηθεί στην Ουγγαρία από τη Ρουμανία το 1940. Το 1944, η ίδια και η οικογένειά της αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το σπίτι τους στην Κλουζ. Τους συνέλαβαν ουγγρικά στρατεύματα που βοηθούσαν τους Ναζί και τους πήγαν σε ένα εργοστάσιο τούβλων όπου παρέμειναν για ένα μήνα. Τον Ιούνιο του 1944, η Rifka μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπέργκεν-Μπέλσεν. Οχτώ μήνες αργότερα μεταφέρθηκε στην Ελβετία. Πήγε στην Παλαιστίνη το Σεπτέμβριο του 1945 και μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1958.
Πόσο άνετα θα μπορούσα να είμαι; Τότε, ήμουν ήδη εφτάμισι ετών. Φανταστείτε το, εφτάμισι ετών. Είχα χάσει την πρώτη δημοτικού, είχα χάσει τη δευτέρα δημοτικού και μόλις ξεκινούσα την πρώτη δημοτικού. Ήταν η πρώτη φορά που με θυμάμαι να πηγαίνω σχολείο και άρχιζα να μαθαίνω γραφή και ανάγνωση. Σαν να μην έφτανε αυτό, έφτασα σε ένα κιμπούτς που κανείς δεν μιλούσε ουγγρικά. Μιλούσα πολύ λίγα Γερμανικά και σε καμία περίπτωση δεν μιλούσα εβραϊκά. Η επικοινωνία ήταν πολύ δύσκολη, αλλά, όπως όλα τα παιδιά, μάθαινα γρήγορα. Μαθαίνεις γρήγορα μια νέα γλώσσα όταν είσαι αναγκασμένος να τη μάθεις. Αλλά και πάλι, η επικοινωνία με τη μητέρα και τον αδερφό μου ήταν πολύ δύσκολη γιατί δεν ήξερα να διαβάζω και να γράφω. Μόλις είχα αρχίσει να μαθαίνω να διαβάζω και να γράφω στα εβραϊκά. Δεν πρέπει να ήταν και πολύ καλές οι γλωσσικές μου ικανότητες τότε. Και όπως όλα τα πρωτάκια, μπορείτε να φανταστείτε πόσο καλά έγραφα και πόσα ορθογραφικά λάθη έκανα. Η μητέρα μου δεν ήξερε να διαβάζει εβραϊκά κι εγώ δεν… Δεν μπορούσα να διαβάσω τα γράμματα που μου έστελναν στα ουγγρικά και δεν μπορούσε να μου τα διαβάσει και κανείς άλλος. Ήταν πολύ δύσκολα. Ο αδερφός μου μού έγραφε στα εβραϊκά που ούτε αυτά μπορούσα να διαβάσω. Αλλά αυτά, τουλάχιστον, μπορούσε κάποιος να μου τα διαβάσει. Είναι λίγο κωμικό, αλλά η επικοινωνία ήταν αρκετά δύσκολη.
We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of donor acknowledgement.
