Jews on the platform during a deportation from the Warsaw ghetto, October 1940 - May 1943.

تبعید یهودیان به گتوی ورشو و از آنجا به مکان‌های دیگر

در پاییز سال ۱۹۴۰، مقامات آلمانی, صدها هزار یهودی را به‌زور به گتوی ورشو فرستادند. در بالاترین آمار، بیش از ۴۰۰٬۰۰۰ یهودی در آن گتو زندگی می‌کردند. آلمانی‌ها یهودیان را در این گتو، در معرض شرایطی وحشتناک و وخیم قرار می‌دادند. تا ماه مه سال ۱۹۴۳، مقامات آلمان، بیش از ۲۷۵٬۰۰۰ یهودی را به قتلگاهشان در اردوگاه مرگ تربلینکا تبعید کردند. آنها ده‌ها هزار یهودی دیگر را نیز به اردوگاه‌های کار اجباری تبعید نمودند.

وقایع کلیدی

  • 1

    در پاییز سال ۱۹۴۰، مقامات آلمانی، یهودیان ورشو را مجبور کردند که به گتو (مناطق یهودی‌نشین) نقل‌ مکان کنند. چند ماه بعد، در ژانویه سال ۱۹۴۱، مقامات آلمانی شروع به تبعید یهودیان از مناطق تحت اشغال آلمان در لهستان به گتوی ورشو نمودند.

     

  • 2

    در ژوئیه سال ۱۹۴۲، مقامات آلمان برای کشتار یهودیان،  شروع به تبعید آنها از گتوی ورشو به اردوگاه مرگ تربلینکا نمودند.

  • 3

    در آوریل سال ۱۹۴۳، آن یهودیانی که هنوز در گتوی ورشو زندگی می‌کردند شروع به شورش نمودند. مقامات آلمان و نیروهای همدستشان با وحشیگری شدید پاسخ آن‌ها را دادند. آن‌ها گتوی ورشو را در ماه مه سال ۱۹۴۳ نابود کردند.

تبعید یهودیان به گتوی ورشو

بین ژانویه و مارس سال ۱۹۴۱، جوامع کوچک‌تر یهودیان در غرب ورشو به گتوی ورشو تبعید شدند. بین آوریل و ژوئیه سال ۱۹۴۲ نیز، یهودیان از شهرهای اطراف در شرق ورشو، آلمان و مناطق تحت اشغال آلمان در غرب لهستان به آنجا تبعید شدند. آلمانی‌ها، چند صد کولی (روما) را نیز به گتوی ورشو تبعید نمودند.

جمعیت گتوی ورشو در اوج خود از ۴۰۰٬۰۰۰ نفر فراتر می‌رفت. شرایط فلاکت‌بار این گتو، که عمداً به‌دلیل سیاست‌های آلمان تشدید شده بود، با گذشت زمان بدتر می‌شد.

تبعید یهودیان از گتوی ورشو

Deportations from Warsaw ghetto, 1942
منابع، اعتبار:
  • US Holocaust Memorial Museum

بین ژوئیه و سپتامبر سال ۱۹۴۲، واحد‌های اس‌اس و پلیس آلمان، با پشتیبانی نیروهای کمکی غیرآلمانی، حدود ۲۶۵٬۰۰۰ یهودی را از گتوی ورشو به قتلگاهشان در اردوگاه مرگ تربلینکا تبعید نمودند. پرسنل اس‌اس و پلیس آلمان با اعمال خشونت، یهودیان را مجبور می‌کردند که از خانه‌ یا محل کارشان تا مکان گردآوری‌شان در کنار ایستگاه راه‌آهن (Umschlagplatz) راهپیمایی کنند. از آنجا، یهودیان را مجبور می‌کردند که در خط راه‌آهن ورشو-بیاویستوک سوار واگن‌های باری به مقصد ماوکینگا شوند. هنگامی‌که قطارها به ماوکینگا می‌رسیدند، از طریق خطی ویژه به سمت تربلینکا فرستاده می‌شدند.

آلمانی‌ها به اعضای شورای یهودیان (Judenrat) دستور داده بودند تا در سازمان‌دهی این تبعید‌ها به آن‌ها کمک کنند. رئیس شورای یهودیان در ورشو، آدام چرنیاکوف، از همکاری سرباز زد و  اگرچه چرنیاکوف برای مقاومت در برابر آلمانی‌ها اقدامی نکرد اما از ابلاغ حکم تبعید خودداری و در ۲۳ ژوئیه سال ۱۹۴۲ با بلعیدن کپسول سیانور خودکشی کرد.

معمولاً، آلمانی‌ها و نیروهای کمکی‌شان با محاصره‌ی یک بلوک شهری و به خیابان کشاندن ساکنان آن منطقه به‌طور سیستماتیک و به‌زور، یهودیان را بازداشت می‌کردند. سپس یهودیان را مجبور می‌کردند که تحت حفاظت شدید به سوی محل گردآوری در ایستگاه راه‌آهن، قدم بردارند و به‌محض اینکه یک بلوک تخلیه می‌شد، واحدهای اس‌اس و پلیس‌ آلمان و نیروهای کمکی‌شان، بلوک بعدی را بازداشت و این فرآیند را تکرار می‌کردند. پرسنل اس‌اس و پلیس‌ آلمان، یهودیان را بی‌رحمانه کتک می‌زدند و شکنجه می‌کردند تا آن‌ها را وادار کنند سریع‌تر حرکت کنند؛ و به یهودیانی که قادر و یا مایل به حرکت نبودند شلیک می‌کردند. برای فریب دادن و بیرون کشیدن یهودیان از مخفیگاه، اغلب، مقامات آلمانی به اعلامیه‌هایی مبنی بر پایان یافتن تبعید‌ها و دادن غذا به کسانی که تبعید نشده‌اند، متوسل می‌شدند. بعضی از یهودیان که به‌شدت گرسنه و از انتقالشان به محل مرگ ناآگاه بودند، خود را معرفی می‌کردند اما آن‌ها نیز به تربلینکا تبعید می‌شدند. در اواخر مرحله‌ی تبعیدها، نیروهای آلمانی و همدستانشان، به‌طور سیستماتیک خانه‌ها، آپارتمان‌ها و محل‌های کاری را که در آن زمان خالی شده بودند جستجو می‌کردند تا یهودیانی را که پنهان شده بودند پیدا کنند.

در سپتامبر سال ۱۹۴۲، بالغ‌ بر ۶۰٬۰۰۰ یهودی در این گتو مانده بودند. در ژانویه سال ۱۹۴۳، واحد‌های اس‌اس و پلیس آلمان تقریباً ۵۰۰۰ یهودی ساکن گتوی ورشو را به تربلینکا تبعید کردند. در طول این عملیات سه‌روزه، ۱.۱۷۱ یهودی ساکن گتو تیرباران و کشته شدند.

German soldiers direct artillery against a pocket of resistance during the Warsaw ghetto uprising.

سربازان آلمانی، در طی شورش گتوی ورشو، توپخانه را به سمت گروه مقاومت هدف گرفتند. ورشو، لهستان ۱۹ آوریل - ۱۶ مه ۱۹۴۳.

منابع، اعتبار:
  • US Holocaust Memorial Museum

بین ۱۹ آوریل و ۱۶ مه سال ۱۹۴۳، نیروهای اس‌اس و پلیس آلمان، با پشتیبانی گردانی از نگهبانان امداد پلیس که  در اردوگاه آموزشی تراوینکی آموزش ویژه دیده بودند، گتوی ورشو را نابود کردند. هنگامی‌که ساکنان یهودی در برابر نخستین اقدامات برای تبعید کردنشان، مقاومت کردند (آنچه به عنوان شورش گتوی ورشو شناخته می‌شود)، اس‌اس و پلیس غافلگیر و متحمل ده‌ها تلفات شدند. پس از آن آلمانی‌ها برای شکستن نیروی مقاومت، گتو را بلوک به بلوک نابود کردند. بیش از ۷٬۰۰۰ یهودی، که بیشتر آن‌ها مبارزان مقاومت یا افرادی بودند که در گتو پنهان شده بودند، در طول این عملیات کشته شدند. بیشتر آن‌ها در حال نبرد با پلیس آلمان و اس‌اس هدف شلیک قرار گرفتند. آلمانی‌ها حدود ۷٬۰۰۰ یهودی دیگر را به تربلینکا و حدود ۴۲٬۰۰۰ یهودی را به اردوگاه‌های کار اجباری و اردوگاه‌های بیگاری در منطقه لوبلین دولت عمومی تبعید کردند. از این گروه، تقریباً ۱۸٬۰۰۰ یهودی به اردوگاه مایدانک، حدود ۱۶٬۰۰۰ یهودی به اردوگاه بیگاری پونیاتوا و حدوداً ۶٬۰۰۰ یهودی به اردوگاه بیگاری تراوینکی فرستاده شدند. ۲٬۰۰۰ یهودی باقی‌مانده میان اردوگاه‌های بیگاری کوچک‌تر مانند بودزین و کرانسنیک پخش شدند.

پس از تخریب گتو، مقامات اس‌اس در مکان گتوی ورشو یک اردوگاه کار اجباری کوچک برپا کردند.

Thank you for supporting our work

We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of all donors.

واژه‌نامه