Frimit Bursztyn

Frimit, Yiddiş konuşan dindar bir Yahudi ailenin sekiz çocuğundan biriydi. Bursztyn ailesi, Varşova’da Yahudi semtinin merkezinde oturuyordu ve Frimit'in babasının buradaki Zamenhofa Caddesi’nde işlettiği bir fırını vardı. 1920’de Bursztyn ailesi aynı semtte Mila Caddesi No. 47 adresinde, iki yatak odalı, konforlu bir daireye taşındı. Frimit Varşova’daki devlet okullarına gitti.

1933–39: 1939’a kadar erkek ve kız kardeşlerimden altısı çoktan taşınmıştı. Evde sadece küçük erkek kardeşim ve ben kalmıştık. Anne ve babamızın tüm ilgisinin bizim üzerimizde olmasından hoşnuttuk. Okulu bitirmiştim ve pek çok arkadaşım vardı. Babam kendi işini bırakmış, Varşova’daki muhteşem Kagan Fırını’nda çalışıyordu. Eylül 1939’daki Alman işgali aklımızın ucundan bile geçmemişti. Şehrimiz 28 Eylül’de teslim oldu.

1940–44: Oturduğumuz bina Almanlar tarafından Kasım 1940’ta kapatılan, Varşova gettosunun merkezindeydi. 1 Mayıs 1943’te Majdanek toplama kampına gönderildim. Kampta krematoryumdan gelen dumanlar mahkûmların üzerinde, gökyüzünde bulutlar oluşturuyordu. Ben her gün beş kadınla birlikte gübre ile dolu ağır bir vagonu kampın etrafındaki tarlalar boyunca iterek götürdükçe, günden güne parmaklarım kırılıp şekilsizleşiyorlardı. Fazla yavaş çalışırsak, kırbaçla dövülüyorduk. Bütün o tarlaları çıplak ellerimizle gübreledik.

Frimit sonraki iki yıl içinde başka yedi Nazi kampına daha gönderildi. 27 Nisan 1945’te Turkheim çalışma kampında özgürlüğe kavuştu. 1949’da Amerika Birleşik Devletleri’ne göç etti.