![A transport of Jewish prisoners marches through the snow from the Bauschovitz train station to Theresienstadt. [LCID: 69720]](https://encyclopedia.ushmm.org/images/large/781755a6-1ba5-4d8e-8b2b-9f25bdf3687f.jpg)
Makale
Holokost ve II. Dünya Savaşı ile ilgili makalelerin alfabetik listesine gözatın. Nazilerin iktidara yükselmesi, Holokost’un nasıl ve neden gerçekleştiği, Nazi kamplarında ve gettolarda yaşam ve savaş sonrası yargılamalar gibi konular hakkında daha fazla bilgi edinin.
<< Önceki | Görüntülenen sonuçlar: 201-224 (257 arasından); "Makale" için | Sonraki >>
-
Savaş Suçları Duruşmaları (Özetlenmiş Makale)
MakaleII. Dünya Savaşı’nın ardından, savaş suçlusu sanıklar hem uluslararası, hem de yerel mahkemelerde yargılandı. Önde gelen Alman yetkililerin duruşmaları, yargıçları Müttefik güçlerden (Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Sovyetler Birliği ve Fransa) oluşan Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi (IMT) nezdinde Almanya Nürnberg’de yapıldı. 18 Ekim 1945 ile 1 Ekim 1946 arasında, IMT, 22 “önemli” savaş suçlusunu barışa karşı işlenen suçlardan, savaş suçlarından,…
-
Savaş Öncesi Almanya’da Romanlara (Çingeneler) Yapılan Zulüm, 1933–1939
MakaleAlmanya’da ve hatta tüm Avrupa’da Romanlara (Çingeneler) yapılan zulüm, Nazilerin 1933’te iktidara gelmesinden önce de devam ediyordu. Bavyera, Almanya’daki polis 1899 yılında bile Romanların merkezi kaydını tutuyordu ve daha sonra Münih’teki Romanlara karşı polis operasyonlarını koordine edecek bir komisyon kurdu. 1933 yılında Almanya’da polis, Nazi öncesi yasaları “Çingene” yaşam tarzını izleyenlere karşı daha sert bir şekilde uygulamaya başladı. Naziler,…
-
Savaş Öncesi Almanya'da Yahudi Karşıtı Kanunlar
MakaleYahudi düşmanlığı ve Yahudilere yapılan zulüm Nazi ideolojisinin temel ilkesini göstermekteydi. 1920'de yayınlanan 25 maddelik Parti Programlarında, Nazi parti üyeleri Yahudileri “Aryan” toplumundan ayırma ve politik, kanunî ve medenî haklarını ellerinden alma niyetlerini açıkça bildirdi. Nazi liderleri, iktidarı ele geçirdikten hemen sonra, Alman Yahudilere zulmetme konusunda verdikleri sözü iyi bir şekilde yerine getirmeye başladılar. Yahudi vatandaşların haklarını…
-
Savaş Öncesi Almanya’da Yahudiler
MakaleSavaş Öncesi Almanya’sında Yahudiler Yahudiler, Orta Çağ’dan itibaren Almanya’da yaşamıştır. Avrupa’nın pek çok yerinde olduğu gibi yüzyıllar boyunca yaygın bir zulümle karşı karşıya kalmışlardır. Almanya’daki Yahudilere Hıristiyan Almanlarla aynı hakların verilmesi, 19. yüzyılı bulmuştur. Naziler 1933 yılında iktidara geldiğinde Almanya’daki Yahudiler, Alman toplumuna gayet iyi entegre olmuş, hatta asimile olmuş durumdaydı. Almanya’daki Yahudiler, topluma…
-
Siyon Liderlerinin Protokolleri
Makale“Eğer bir yazı parçası kitlesel nefreti üretebilseydi, bu o olurdu. Bu kitap yalanlar ve iftiralar hakkındadır”.Nobel Barış Ödülü sahibi Elie Wiesel Protocols of the Elders of Zion (Siyon Liderlerin Protokolleri [Kısaca Protokoller olarak bilinir]), modern zamanların en kötü ününe sahip ve en çok dağıtılan Yahudi karşıtı yayınıdır. Yahudiler hakkında defalarca çürütülen yalanları günümüzde özellikle internette dolaşmaya devam etmektedir. Protokolleri…
-
Siyon Liderlerinin Protokolleri: Zaman Çizelgesi
MakaleBu zaman çizelgesi, modern zamanların en çok dağıtılan Yahudi karşıtı yayını The Protocols of the Elders of Zion’un (Siyon Liderlerin Protokolleri [kısaca Protokoller olarak bilinir]) kronolojisidir. Yahudi liderlerin gizli toplantılarının kaydı olduğu varsayılan Protokoller, sözde dünyayı yönetme komplosunu anlatır. Komplo ve Siyon Liderleri denilen liderler asla var olmamıştır. Protokoller, birçok kez aldatma oldukları kanıtlanmasına karşın, Yahudi nefretini yaymaya…
-
Sobibor (Özetlenmiş Makale)
MakaleAlman SS ve polis yetkilileri, 1942 baharında günümüz Polonya’sının doğu sınırı yakınlarında bulunan bataklık ve seyrek nüfuslu bir bölgede Sobibor ölüm merkezini kurdu. Kampın en geniş bölgesi 400 metreye 600 metrelik bir alanı kaplıyordu. Etrafına dikilen ağaçlar mıntıkayı kamufle ediyordu ve tüm kamp 15 metre genişliğinde mayın tarlalarıyla çevriliydi. Sobibor ölüm merkezindeki yetkililer, küçük bir Alman SS subayı ve polis memuru grubundan ve eski Sovyet savaş…
-
Sovyetler Birliği’nin İşgal Edilmesi, Haziran 1941
Makale22 Haziran 1941 tarihinde Nazi Almanyası, savaşta Polonya’ya karşı müttefiki olan Sovyetler Birliği’ne sürpriz bir saldırı başlatmıştır. Savaşın sonunda Alman birlikleri yüzlerce kilometre ilerleyerek Moskova’nın varoşlarına kadar gelmiştir. İşgalin ardından mobilize ölüm mangaları, Sovyet Yahudilerini toplu olarak katletmeye başlamıştır. Alman ordusu ve sivil işgal politikaları, milyonlarca Sovyet savaş esirinin ve Sovyet sivilin ölümüne neden olmuştur.
-
Soykırım Nedir?
Makale“Soykırım” terimi 1944 öncesine kadar mevcut değildi. Soykırım, bir grubun varlığını ortadan kaldırma amacıyla gruplara karşı işlenen şiddet içeren suçlara karşılık gelen çok özel bir terimdir. İnsan hakları, ABD Haklar Bildirgesi ya da 1948 Birleşmiş Milletler Evrensel İnsan Hakları Beyannamesi'nde görüldüğü üzere, bireylerin haklarıyla ilgilidir. 1944'te, Raphael Lemkin (1900–1959) isminde bir Polonyalı-Yahudi, Avrupalı Yahudilerin imha edilmesi de dahil,…
-
Soykırım (Özetlenmiş Makale)
Makaleİngilizcedeki “soykırım” terimi, 1944 öncesine kadar mevcut değildi. Soykırım, bir grubun varlığını ortadan kaldırma amacıyla gruplara karşı işlenen şiddet içeren suçları ifade eden çok spesifik bir terimdir. İnsan hakları, 1948 Birleşmiş Milletler Evrensel İnsan Hakları Bildirgesi’nde belirtildiği gibi, bireylerin haklarını konu alır. 1944’te Raphael Lemkin (1900–1959) adındaki Polonyalı bir Yahudi avukat, Avrupalı Yahudilerin imha edilmesi de dahil, sistematik…
-
Soykırımın Zaman Çizelgesi
MakaleBu, “soykırım” kavramının gelişiminde ciddi kavramsal ve hukukî ilerlemenin kaydedildiği bir zaman sürecini kapsar. Soykırım olarak kabul edilebilecek bütün olayların detaylandırılmasına kalkışmaz. Daha ziyade soykırım teriminin nasıl şiddet karşıtı grupların yaygın tehditlerine yanıt veren siyasî, hukukî ve etik sözlüğün bir parçası hâline geldiğini açıklamaya çalışır. 1900: Raphael Lemkin“Soykırım” sözcüğünü üreten Raphael Lemkin, 1900…
-
SS Polis Devleti
MakaleSS Polis Devleti Nazi terörünün önemli bir aracı, Adolf Hitler ve diğer parti liderleri için özel muhafız birliği olarak kurulan Koruyucu Takım ya da SS’di (Schutzstaffel). Siyah gömlekli SS üyeleri, yardımcı polis gücü ve daha sonraları toplama kampı muhafızları olarak da hizmet gören, daha küçük, üst düzey bir grubu oluşturuyordu. Sonunda Fırtına Birlikleri’ni (SA) önem açısından gölgede bırakan SS, 1934’ten sonra Nazi Partisinin özel ordusu hâline geldi. SS…
-
St. Louis’in Yolculuğu
MakaleSt. Louis’in Yolculuğu Bir Alman transatlantiği olan St. Louis’in yolculuğu, Nazi teröründen kaçmaya çalışan çok sayıda insanın karşılaştığı zorlukları dramatik bir şekilde vurgulamaktadır. Mayıs 1939’da çoğu Yahudi mülteci olan 937 yolcu Almanya’nın Hamburg şehrinden Küba’ya doğru yola çıktı. Çoğu sonunda Amerika Birleşik Devletleri’ne iltica etmeyi planlıyordu ve kabul için bekleme listesindeydi. Tüm yolcularda Küba’ya giriş izni veren karaya…
-
Struma Seferi
MakaleRomanya’nın Karadeniz’deki Constanta limanı, Avrupa’dan Filistin’e geçmeye çalışan Yadudiler için gemiye binmenin çok önemli bir noktasıydı. İngiliz göçmenlik kısıtlamalarına karşın, can havliyle Almanlardan kaçabilmenin yollarını arayan binlerce Yahudi Constanta, Türkiye, Filistin rotasını takip etmek üzere gemiye bindi. Aralık 1941’de 767 Yahudi, Constanta’da Struma adındaki bir gemiye bindi. İstanbul’a vardıktan sonra Filistin vizesi başvurularını yaparak…
-
Suçlar Nasıl Tanımlanmıştır?
MakaleII. Dünya Savaşı’ndan sonra galip gelen Müttefik kuvvetler, eşi benzeri görülmemiş bir adım atarak Alman yöneticilerini uluslararası hukuk ihlalleri nedeniyle bireysel olarak yargılamak üzere bir Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi (UACM) kurmuştur. Nürnberg duruşmaları, günümüzde de gelişmeyi sürdüren yeni bir uluslararası ceza hukuku sisteminin ve hesap verme zorunluluğunun temelini oluşturmuştur.
-
Suçun Saptanması: Nazi Suçları ve Savaş Sonrası Mahkemeleri
Makale“Nazilerin muhaliflerine vermediklerini biz Nazilere verdik… yasaların korumasını”. —Eski ABD Savaş Bakanı Henry Stimson Almanya’nın Nuremberg şehrinde düzenlenen Uluslararası Askerî Mahkeme’yi anlatıyor Sözlerle eylemler arasında doğrudan bir bağ gerçekten var mı? Söylemler ve imajlar insanları soykırım yapmaya yönlendirebilir mi? Avrupa’daki savaş Mayıs 1945’te bittiğinde, Müttefikler 12 yıllık Nazi yönetimi ve sürekli pompalanan bir nefret…
-
Sürgünler
MakaleSürgünler Wannsee Konferansı’nı izleyen aylarda, Nazi rejimi "Nihai Çözüm" planlarını uygulamaya devam etti. Yahudiler "sürgün edildi"—trenlerle ya da kamyonlarla işgal altındaki Polonya’da bulunan altı kampa götürüldü: Chelmno, Treblinka, Sobibor, Belzec, Auschwitz–Birkenau ve Majdanek–Lublin. Naziler bu altı kampa "imha" kampları diyorlardı. Sürgün edilenlerin çoğu büyük gruplar hâlinde zehirli gazla hemen öldürülüyordu. Naziler "daha temiz" ve daha "etkili"…
-
Takip Eden Nuremberg Davaları (Özetlenmiş Makale)
MakaleNuremberg’deki Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi’nin (IMT) kararından sonra Müteakip Nuremberg Davaları olarak bilinen davalara, başsavcı olarak Amerikalı General Telford Taylor atandı. IMT savaş suçlarının, mütecaviz savaşı ve insanlığa karşı işlenen suçları cezalandırmış olduğu için sonraki yargılamalar, bu suçlarla itham edilen ikinci kademe Nazilerin suçluluğunu tespit etme amacını taşıyordu. ABD, 12 müteakip Nuremberg yargılamasında toplam 183 sanığı…
-
Treblinka (Özetlenmiş Makale)
MakaleAlman yetkililer, Kasım 1941’de işgal altındaki Polonya’nın Varşova şehrinin yaklaşık 80 kilometre kuzeydoğusunda, daha sonra Treblinka I adıyla bilinen bir zorunlu çalışma kampı kurdu. Alman yetkililer, Treblinka II olarak bilinen ölüm merkezinin inşasını Temmuz 1942’de tamamladı. Almanlar ve işbirlikçileri, Temmuz 1942’den Kasım 1943’e kadar Treblinka’da 870.000 ile 925.000 arasında Yahudiyi öldürdü. Almanlar, Yahudileri Varşova gettosundan ve Radom, Bialystok ve…
-
Tunus Cephesi
MakaleTunus Cephesi, Müttefikler’in Tunus'un doğusunda yer alan Safakes'te 5 Ocak 1943'te kara ve deniz çıkarması yapmasıyla ve Tunus'un orta batısındaki Kafsa'da bulunan Alman mevzilerine 17 Mart 1943'te saldırı düzenlemesiyle başladı. 4 Şubat 1943'te, İngiliz Sekizinci Ordusu, Libya ile Tunus arasındaki sınırı geçti. Amerikan Kuvvetleri’yle İngiliz Uluslararası Topluluğu'na ait kuvvetler arasında sıkışıp kaldığı ve ikmal üsleriyle bağlantıları kesildiği için, General…
-
Ulusu Harekete Geçirme
MakaleAlman Hükümeti KrizdeAlmanya’yı 1919’dan 1932’ye kadar, Alman tarihinde Weimar Cumhuriyeti olarak bilinen dönemde bir dizi koalisyon hükümeti yönetmişti. Bu dönemde, hiçbir parti parlamentoda çoğunluğu elde edememişti. Ekonomik politikalar konusundaki ihtilaflar, sağ ve sol kanat partiler arasında gitgide artan siyasi kutuplaşma, verimli bir koalisyonun kurulmasını da önlüyordu. Bunun yerine, Haziran 1930’dan sonra, ardı ardına gelen şansölyeler parlamentoda iş yapabilecek…
-
Varşova
MakalePolonya'nın başkenti Varşova şehri, Vistula nehrinin iki yakasını da çevrelemektedir. 1,3 milyon nüfuslu bir şehir olan Varşova, 1919'da yeniden dirilen Polonya devletinin başkentiydi. Şehir, II. Dünya Savaşı'ndan önce, Polonya'da Yahudi hayatı ve kültürünün büyük bir merkeziydi. Varşova'nın savaş öncesi toplam nüfusunun yaklaşık yüzde otuzunu 350.000'den fazla olan Yahudi nüfusu oluşturmaktaydı. Varşova’daki Yahudi cemaati, hem Polonya hem Avrupa'daki en büyük…
-
Varşova Gettosu Ayaklanması
MakaleVarşova Gettosu Ayaklanması Doğu Avrupa’daki gettolarda bulunan pek çok Yahudi, Almanlara karşı direniş örgütlemeye ve çalıntı ve el yapımı silahlarla silahlanmaya çalışıyordu. 1941–1943 arasında yaklaşık 100 Yahudi grubu yeraltı direniş hareketleri oluşturdu. Yahudilerin Almanlara karşı en bilinen silahlı çatışmayla direniş teşebbüsü, Varşova gettosunda yaşandı. 1942 yazında yaklaşık 300.000 Yahudi Varşova’dan Treblinka’ya sürüldü. Ölüm merkezinde…
-
Varşova Gettosu Ayaklanması
Makale22 Temmuz ile 12 Eylül 1942 arasında Alman makamları, Varşova gettosunda yaklaşık 300.000 Yahudiyi sürmüş ya da öldürmüştür. SS ve polis birimleri, 265.000 Yahudiyi Treblinka öldürme merkezine sürmüş ve 11.580 Yahudiyi de zorunlu çalışma kamplarına göndermiştir. Almanlar ve destekçileri, sürgün faaliyetleri sırasında Varşova gettosunda 10.000’den fazla Yahudiyi öldürmüştür. Alman makamları, yalnızca 35.000 Yahudinin gettoda kalmasına izin verirken 20.000’den…
