Διάσωση και αντίσταση
Ορισμένοι Εβραίοι γλίτωσαν από την «Τελική Λύση», το ναζιστικό σχέδιο εξολόθρευσης των Εβραίων της Ευρώπης, επειδή κρύβονταν ή δραπέτευσαν από τις περιοχές της Ευρώπης που ελέγχονταν από τους Γερμανούς. Οι περισσότεροι μη-Εβραίοι ούτε βοήθησαν αλλά ούτε και εμπόδισαν την υλοποίηση της «Τελικής Λύσης». Ο αριθμός των ατόμων που προσέφεραν βοήθεια στους Εβραίους ήταν σχετικά μικρός. Αυτοί που βοήθησαν τους Εβραίους το έπραξαν είτε επειδή ήταν αντίθετοι στο ναζιστικό ρατσισμό, είτε ένιωθαν συμπόνια ή το θεωρούσαν θρησκευτικό ή ηθικό καθήκον τους. Σε ελάχιστες, σπάνιες περιπτώσεις ολόκληρες κοινότητες καθώς και μεμονωμένα άτομα συνέβαλαν στη διάσωση Εβραίων. Αυτό το έκαναν διατρέχοντας πολύ μεγάλους κινδύνους. Σε πολλά μέρη, η παροχή καταφύγιου σε Εβραίους επέσειε τη θανατική ποινή.
Από το 1940 έως το 1944 οι κάτοικοι του Chambon-sur-Lignon, ενός προτεσταντικού χωριού στη νότια Γαλλία, βοήθησαν χιλιάδες πρόσφυγες, στην πλειονότητά τους Εβραίους, να ξεφύγουν από τις διώξεις ων Ναζί. Μολονότι γνώριζαν τους κινδύνους που διέτρεχαν, ήταν αποφασισμένοι καθώς τους ενέπνεε το θρησκευτικό τους συναίσθημα και η αίσθηση του ηθικού καθήκοντος. Οι πρόσφυγες, μεταξύ των οποίων και πολλά παιδιά, κρύβονταν σε σπίτια αλλά και στις καθολικές μονές και τα μοναστήρια της περιοχής. Οι κάτοικοι του Chambon-sur-Lignon βοηθούσαν επίσης τους πρόσφυγες να περνούν κρυφά στην ουδέτερη Ελβετία.
Πολλοί Εβραίοι σε όλη την κατεχόμενη Εβραίοι προσπάθησαν να προβάλουν ένοπλη αντίσταση. Είτε με ατομική πρωτοβουλία αλλά και οργανωμένοι σε ομάδες, οι Εβραίοι προέβησαν τόσο σε προμελετημένες όσο και σε αυθόρμητες πράξεις αντίστασης κατά των Γερμανών. Εβραϊκές μονάδες παρτιζάνων έδρασαν στη Γαλλία και το Βέλγιο. Ήταν ιδιαιτέρως δραστήριες στην ανατολή, όπου μάχονταν κατά των Γερμανών από βάσεις στα πυκνά δάση και τα γκέτο. Επειδή ο αντισημιτισμός ήταν διαδεδομένος, είχαν ελάχιστη υποστήριξη από τους γύρω πληθυσμούς. Παρά τα εμπόδια αυτά, 20.000 με 30.000 Εβραίοι πολέμησαν τους Γερμανούς στα δάση της ανατολικής Ευρώπης.
Η οργανωμένη ένοπλη αντίσταση ήταν η πλέον άμεση μορφή εναντίωσης των Εβραίων. Σε πολλές περιοχές της Ευρώπης όμως, η εβραϊκή αντίσταση εστίαζε τη δράση της στις προσπάθειες για την παροχή αρωγής, τη διάσωση και την πνευματική αντίσταση. Η διατήρηση της εβραϊκής κουλτούρας και των θεσμών της και η συνέχιση των θρησκευτικών τελετών αποτελούσαν πράξεις πνευματικής αντίστασης στη ναζιστική πολιτική της γενοκτονίας.