Propaganda slide produced by the Reich Propaganda Office showing the opportunity cost of feeding a person with a hereditary disease.

کشتار معلولان

نازی‌ها، افراد معلول را به عنوان مانعی در راه تحقق «نژاد آلمانی» ایده‌آل خود می‌دیدند. در سال ۱۹۳۹، رژیم نازی، یک برنامه‌ی سازماندهی شده برای کشتار آنها را آغاز نمود. 

بسیاری در آلمان نمی‌خواستند وجود افرادی را به‌یاد بیاورند که با تصور آنها از «نژاد برتر» هم‌خوانی نداشته باشد؛ افرادی که «معلول» یا «ناشایسته» خوانده می‌شدند. به افرادی که از بیماری‌های روحی و روانی و ناتوانی‌های جسمی رنج می‌بردند، به عنوان افراد «بی‌مصرف» نگاه می‌شد. بسیاری بر این باور بودند که این افراد، خلوص ژنتیکی نژاد آریایی را تهدید می‌کنند و در نتیجه «لایق زندگی» نیستند. در آغاز جنگ جهانی دوم، نازی‌ها آن‌هایی را که از بیماری‌های روحی و روانی و ناتوانی‌های جسمی رنج می‌بردند، در پروژه‌ای که به برنامه‌ی «اُتانازی» یا «T-4» معروف شد، مورد هدف قرار دادند. 

برنامه‌ی «اتانازی» (مرگ‌یاری) با همکاری بسیاری از پزشکان آلمانی به اجرا گذاشته شد. آنها پرونده‌های پزشکی این بیماران را که در مراکز درمانی بستری بودند، مورد مطالعه و بررسی قرار می‌دادند و آنهایی را که باید به قتل می‌رسیدند، شناسایی و به مقامات معرفی می‌کردند. پزشکان در ساماندهی قتل‌عام معلولان مستقیماً نقش داشتند. بیمارانی که به مرگ محکوم می‌شدند، به شش مرکز در آلمان و در اتریش که به اتاق‌های گاز مجهز بود، منتقل می‌شدند. نوزادان و کودکان معلول را یا با تزریق داروهای کشنده به قتل می‌رساندند، یا آن‌قدر به آنان گرسنگی می‌دادند تا جان دهند. جنازه‌‌ی قربانیان را نیز در کوره‌های آدم‌سوزی از بین می‌بردند.  

با وجود اعتراضات مردمی در سال ۱۹۴۱، رهبران نازی برنامه‌‌ی «اتانازی» را مخفیانه و تا پایان جنگ جهانی دوم ادامه دادند. حدود ۲۰۰ هزار معلول بین سال‌های ۱۹۴۰ تا ۱۹۴۵ به قتل رسیدند. 

برنامه‌‌ی «اتانازی» (T-4،) نمونه‌ای شد که نازی‌ها بر اساس آن، قتل‌عام یهودیان، روماها (کولی‌های اروپا) و سایرین را در اردوگاه‌های مجهز به اتاق‌های گاز به اجرا گذاشتند. این اردوگاه‌ها در سال‌‌های ۱۹۴۱ و ۱۹۴۲ راه‌اندازی شده‌بودند.  این برنامه همچنین به نیروهای «اس‌اس» که مسئول مدیریت و حفاظت از اردوگاه‌های مرگ بودند، امکان داد تا برای انجام وظایف خود تعلیم ببینند. 

تاریخ‌های مهم

اکتبر ۱۹۳۹
هیتلر فرمان قتل‌عام معلولان را صادر کرد

«آدولف هیتلر»، فرمان آغاز برنامه‌ی «اتانازی» را یعنی قتل‌عامِ نظام‌مند آلمانی‌هایی که نازی‌ها آن‌ها را «لایق زندگی» نمی‌دانستند، صادر کرد. این فرمان در ابتدای جنگ جهانی (اول سپتامبر ۱۹۳۹) اعلام شد. در ابتدا، از پزشکان و کارکنان بیمارستان‌ها خواسته شد که دیگر به این بیماران اهمیت ندهند. بنابراین، بسیاری از آنها از گرسنگی و بیماری جان باختند. بعداً گروه‌هایی از «مشاوران» از بیمارستان‌ها بازدید نمودند و افرادی را که باید به قتل می‌رسیدند، انتخاب کردند. این بیماران به مراکز مختلف کشتار «اتانازی» در سراسر «آلمان بزرگ» فرستاده شدند، و با تزریق داروهای کشنده یا در اتاق‌های گاز به قتل رسیدند.

۳ اوت ۱۹۴۱
اعتراض اسقف کاتولیک به برنامه‌‌ی «اتانازی»

اگرچه قرار بود برنامه‌‌ی «اتانازی» مخفیانه‌ صورت بگیرد، اما عملاً همه در سراسر آلمان از آن باخبر بودند. در سوم اوت سال ۱۹۴۱، «کلمنس آوگوست گراف فن گالن»، اسقف شهر «مونستر»، نسبت به این کشتار موضع تندی گرفت که با واکنشِ اعتراضی چهر‌ه‌های مردمی و مذهبی دیگر نیز همراه شد.

۲۴ اوت ۱۹۴۱
هیتلر رسماً فرمان پایان قتل‌عام «اتانازی» را صادر کرد

نارضایتی عمومی نسبت به برنامه‌‌ی «اُتانازی»، آدولف هیتلر را واداشت تا فرمان پایان قتل‌عام معلولان را صادر کند. اتاق‌های کشتار با گاز در بسیاری از مراکز «اتانازی» تعطیل و تخریب شد. اما تا آن زمان، حدود ۷۰ هزار آلمانی و اتریشی که از بیماری‌های جسمی و روانی رنج می‌بردند، به قتل رسیده بودند و گرچه برنامه‌‌ی «اتانازی» به‌طور رسمی پایان یافت، اما قتل‌عام بیماران و معلولان به‌طور مخفیانه در مراکز درمانی ادامه یافت. 

Thank you for supporting our work

We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of all donors.

واژه‌نامه