استفانیا (فوشیا) پودگورسکا Stefania (Fusia) Podgorska
تاریخ تولد: 1925
لیپا, لهستان
استفانیا در یک خانواده کاتولیک در دهکده ای نزدیک به شهر شَمِشلو Przemysl به دنیا آمد. آنها در مزرعه ی بزرگی که در آن محصولات مختلفی کاشته بودند، زندگی می کردند. وقتی پدر خانواده به همراه کارگران در مزارع کار می کرد، مادر استفانیا که یک مامای تعلیم دیده بود، ضمن اداره خانه، از هشت فرزند خود نیز نگهداری می کرد.
۱۹۳۳-۳۹: پدرم در سال ۱۹۳۸ در اثر بیماری جان سپرد. در سال ۱۹۳۹، با اجازهی مادرم به خواهرم در شمشلو پیوستم. در سن ۱۴ سالگی در یک خواربار فروشی که متعلق به خانوادهی دیامانت Diamants که یک خانوادهی یهودی بودند مشغول به کار شدم. آنها با من مثل یکی از اعضای خانوادهی خود رفتار می کردند و زمانی که آلمانی ها در ۱۴ سپتامبر ۱۹۳۹ به لهستان حمله کردند، من به منزل آنها اسباب کشی کردم. اما دو هفته بعد، روس ها (طبق پیمان آلمان- شوروی) شهر را اشغال کردند. مغازه خواروبار فروشی همچنان باز بود. من در بازار غذا می خریدم تا به مشتری هایمان بفروشیم.
۱۹۴۰-۴۴: آلمانی ها در ژوئن ۱۹۴۱ شهر را مجدداً اشغال کردند. خانواده دیامانت نیز مانند تمام یهودیان ساکن در شمشلو، به اجبار به گتو منتقل شدند. مادرم نیز برای بیگاری به آلمان فرستاده شد. من که در آن زمان ۱۶ ساله بودم باید از خواهر شش ساله ام مراقبت می کردم. آپارتمانی در خارج از گتو برای خودمان پیدا کردم و در ازای لباس، غذا می گرفتم. در سال ۱۹۴۲ خبر رسید که گتو در حال منحل شدن است. تصمیم گرفتم تا با مخفی کردن برخی از یهودیان، آنان را از آخرین دستگیریهای جمعی نجات دهم. برای داشتن فضای بیشتر به یک خانه ییلاقی نقل مکان کردم. طولی نکشید که ۱۳ یهودی در مکانی پنهانی در اتاق زیر شیروانی خانهی من شروع به زندگی کردند.
شمشلو در ۲۷ ژوئیه ۱۹۴۴ آزاد شد. یهودیانی که با کمک استفانیای ۱۷ ساله مخفی شدند، از جنگ جان سالم به در بردند. در سال ۱۹۶۱، استفانیا به همراه یوزف دیامانت که با او ازدواج کرده بود، وارد ایالات متحده شدند.