Emanuel (Manny) Mandel
Doğum: 8 Mayıs 1936
Riga, Letonya
Manny, Letonya’nın liman şehri Riga’da dindar bir Yahudi ailede doğdu. Manny'nin doğumundan kısa bir süre sonra, babası Budapeşte’deki dört ana hazzandan biri olma görevini kabul etti ve aile Macaristan’a dönerek, 1933’e kadar orada yaşadı. Manny'nin babası ünlü Rombach Caddesi sinagogunda görevliydi. Budapeşte, savaşlar arasındaki dönemde Avrupa’da önemli bir Yahudi merkeziydi.
1933–39: Babam bana bisiklet almıyordu. Yahudi olduğumuzdan bisikletimi çalabileceklerini düşünüyordu. 1938’de Yahudi karşıtı yasalar çıkarıldıktan sonra, Yahudiler Macaristan’da ciddi şekilde baskı görmeye başladı. Okula sağ salim vardığımı görmek için babam okula giderken beni takip ediyordu. Okulum sadece birkaç bina uzaktaydı, ama yine de arkamdan birinin gelip beni yoldan geçen arabalara doğru itmesinden korkuyordu. Babam buna benzer şeylerin geçmişte olduğunu anlatırdı.
1940–44: Semtimizi keşfedecek yaşa geldiğimde, Almanlar Mart 1944’te Budapeşte’ye geldi. Annem götürüldüğümüzü söyledi. Ne olduğunu tam anlamıyordum. Yalnızca oradan ayrılacağımızı biliyordum. Macera gibi geliyordu kulağıma. Ama annem bunun ciddi bir şey olduğunu söyledi. Almanların kamyonlara doldurduğu bir grup Yahudiyle birlikteydik. Trenlere bindirildik. Gece dışarıda çadırlarda uyuduk. Sonunda Bergen-Belsen kampına geldik. Her yer çamur içindeydi. Ayakkabılarım da yırtılmıştı. Yani etrafta koşamıyordum. Koşmak oynayabileceğimiz tek "oyundu".
Savaştan sonra Manny annesiyle birlikte İsviçre’ye giderek birkaç ay kaldı. Ardından 1945’te Filistin’e göç etti. 1949’da da ABD’ye gitti.