1939'da Slovakyalı faşistler Miso'nun yaşadığı Topol'cany kasabasını ele geçirdi. 1942'de Miso, Slovakya kontrolündeki Novaky kampına, ardından Auschwitz'e gönderildi. Auschwitz'de kendisinden önce 65.315 esirin geldiğini gösteren, 65.316 numarası koluna dövme yapıldı. İlkin Buna'da sonra da gelen trenlerden yük indirme işinde Birkenau “Kanada” müfrezesinde zorunlu çalıştırıldı. 1944'ün sonunda, esirler Almanya'daki kamplara götürüldü. Miso, Landsberg'den yapılan bir ölüm yürüyüşü esnasında kaçmayı başardı ve Amerikan Kuvvetleri tarafından serbest bırakıldı.
Bizi kırbaçlar ve dayakla,
köpeklerin üzerimize geldiği kapılardan geçirdiler. Büyük tuğla bir binaya geldik. Bizi büyük tuğla binaya doğru
ittiler. İçeride ne yapacağımızı söyleyen
esirler ve SS subayları vardı. Masalar vardı,
uzun masalar. İlk bölüm soyunmamız,
giysilerimizi çıkarmamız gereken alandı. Arkamızda kancalar vardı. Elbiselerinizi
bir parça tele geçiriyor, asıyor,
ayakkabılarınızı çıkarıp yere koyuyordunuz. Bir sonraki alanda kafamızı kazıdıkları, bütün vücudumuzu tıraş ettikleri alan vardı. Kamp berberlerinin olduğu yer. Temizlik için olduğunu söylediler.
Bir sonraki masada dövme yapılıyordu. Dövme
sol kolun ön kısmına yapılıyordu. Kolunuzu pis alkollü bir bezle silen biri ve elinde mürekkep hokkasıyla, iğne olan biri daha vardı, ikincisi dövmeyi yapıyordu. Benim numaram 65.316'ydı. Yani benden önce dövme yapılan
65.315 kişi vardı.
Dövme yapıldıktan sonra, oraya geldiğimiz
giysiler dışında başka giysiler verdikleri yere gidiyorduk. Bize
çizgili kahverengi şapka, ceket, yine çizgili ceket, çizgili
pantolon, tahta terlik ve gömlek verdiler. Çorap ya da
iç çamaşırı yoktu. Son alanda ise üniforma veriyorlardı. İki adet çizgili kumaş. Kumaşın aşağı yukarı 16–17 cm uzunluğunda ve yaklaşık 4 cm eninde olduğunu söyleyebilirim. Sol kolunuzdaki
numaraya göre, sol göğüs kısmınıza ve
pantolonun sağına dikilmiş
bir yıldızdı bu. Davut Yıldızı’ydı. Verilenlerin sonuncusu ve en önemlisi bir kaseydi. Bu kase
sizin yaşam kaynağınızdı. Öncelikle kase olmadan kıt tayınınızı
alamıyordunuz. İkincisi ise, banyo tesisatı diye bir şey neredeyse yoktu.
We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of donor acknowledgement.
