<< Önceki | Görüntülenen sonuçlar: 1576-1600 (2677 arasından); "" için | Sonraki >>
I. Dünya Savaşı, 20. yüzyılın ilk büyük uluslararası savaşı olarak göze çarpmaktadır. Habsburg Arşidükü Franz Ferdinand’ın suikasta uğraması, 14 Ağustos’ta başlayan ve sonraki dört yıl boyunca birkaç cephede devam eden savaşın fitilini ateşledi. I. Dünya Savaşı’nda İngiltere, Fransa, Sırbistan ve Rusya İmparatorluğu’nun oluşturduğu (daha sonra İtalya, Yunanistan, Portekiz, Romanya ve ABD’nin katıldığı) İtilaf Devletleri, Almanya ve…
Kitlesel mezalim ve soykırım suçları, çoğu zaman savaş bağlamında işlenir. Ermeni soykırımı, Yakın Doğu ve Rusya Kafkasyası’nda I. Dünya Savaşı ile yakından ilişkili olmuştur. Osmanlı İmparatorluğu, İttifak kuvvetlerin (Almanya ve Avusturya-Macaristan) yanında ve İtilaf kuvvetlerine (Büyük Britanya, Fransa, Rusya ve Sırbistan) karşı savaşmıştır. I. Dünya Savaşı, Jön Türk diktatörlüğüne (İttihat ve Terakki Cemiyeti, İTC) milliyetçi amaçlarını…
I. Dünya Savaşı’nın yol açtığı yıkımın ardından galip gelen Batılı Kuvvetler, mağlup ülkeler üzerinde bir dizi ağır antlaşmalar uyguladı. Bu antlaşmalar, zengin bölgeleri İttifak Devletleri’nin (Osmanlı Türkiyesi ve Bulgaristan’a katılan Almanya ve Avusturya-Macaristan) elinden aldı ve ağır savaş tazminatı ödetti. Avrupa’nın siması daha önce çok az kez bu kadar köklü bir değişikliğe uğramıştı. Savaşın doğrudan sonucu olarak Alman,…
I. Dünya Savaşı’ndan sonra dayatılan ağır savaş tazminatları, 1920’lerde Avrupa’da yaşanan genel enflasyon dönemiyle (maddî yönden yıkıcı bir savaşın diğer bir doğrudan sonucu) birlikte 1923 yılına kadar Alman Reichsmark‘ında gittikçe artan hiperenflasyona neden oldu. Büyük Buhran’ın (1929’da başlayan) etkileriyle birleşen bu hiperenflasyon dönemi, orta sınıfın kişisel birikimlerini yok ederek ve kitlesel işsizliğe yol açarak Alman ekonomisinin istikrarını…
II. Dünya Savaşı sırasında muharip devletler iki önemli ittifakın birer tarafı olarak savaştı: Mihver Devletleri ve Müttefik Devletler. Mihver ittifakının üç büyük ortağı Almanya, İtalya ve Japonya’ydı. Mihver devletlerinin iki ortak menfaati vardı: 1) bölgesel genişleme, askerî zafere dayalı imparatorluklar kurma ve I. Dünya Savaşı sonrası uluslararası düzeni yıkma, 2) Sovyet komünizmini yok etme ya da etkisizleştirme. Almanya ve İtalya, dostluk anlaşması…
Irkçılar doğuştan gelen, katılımla geçmiş özelliklerin biyolojik olarak insan davranışını belirlediğine inanan kişilerdir. Irkçılık doktrini, insanın taşıdığı kanın ulusal-etnik kimliğinin belirleyicisi olduğunu iddia eder. Irkçı bir çerçevede insanın değeri bireyliğiyle değil, sözde “ırka özel toplu ulus”un üyeliğiyle tanımlanır. Bilim adamları da dahil olmak üzere, birçok aydın ırkçı yaklaşımı desteklemek için bilimsel olmayan dayanaklar ortaya…
Irkçılar doğuştan gelen ve kalıtımla geçmiş özelliklerin biyolojik olarak insan davranışını belirlediğine inanan kişilerdir. Irkçılık doktrini, insanın taşıdığı kanın ulusal-etnik kimliğinin belirleyicisi olduğunu savunur. Irkçı Yahudi karşıtlığının (gerçek dışı biyolojik teorilere dayanarak Yahudilere karşı önyargı beslemek ya da nefret etmek) da dâhil olduğu ırkçılık, Alman Ulusal Sosyalizmi’nin (Nazizm) her zaman ayrılmaz bir parçası olmuştur.…
Avrupa’da antisemitizm, milliyetçilik, etnik nefret, komünizm karşıtlığı ve fırsatçılık, Almanya’nın işgal ettiği ülkelerin pek çok vatandaşını, Avrupalı Yahudileri imha etmelerinde Nazi rejimi ve diğer etnik Nazi ilkeleriyle işbirliği yapmaya sürükledi. Bu tür bir iş birliği, “Nihaî Çözüm” planının uygulanması ve Nazi rejiminin hedeflediği diğer grupların toplu katliamı için kritik önem taşımaktaydı. Holokost döneminin en büyük vahşetlerinden bir…
Soykırım döneminin en büyük vahşetlerinden bir bölümünü işbirlikçiler gerçekleştirdi. Antisemitizm, milliyetçilik, etnik nefret, komünizm karşıtlığı ve fırsatçılık, Almanya’nın işgal ettiği ülkelerin pek çok vatandaşını, Avrupalı Yahudileri imha etmelerinde Nazi rejimiyle işbirliği yapmaya sürükledi. Almanya’nın Mihver ortakları, Yahudi karşıtı kanunlar uygulayarak Nazi rejimiyle işbirliğinde bulundu. Macaristan, Slovakya, Hırvatistan, Bulgaristan ve Vichy…
İşgal Altındaki Avrupa’da Alman Yönetimi Almanya ele geçirilen doğu bölgelerinin çoğunu Almanlaştırdıktan sonra ilhak etmeyi planlıyordu. Bazı bölgeler zorunlu işçilerin yaşayacağı yerler olacaktı, çoğuna ise Alman koloni nüfusu yerleşecekti. Yerleştirme konusundaki Alman planlarının çoğu savaşın sonuna kadar ertelendi. Bu arada, bölgeler Almanların savaş seferberliği için acımasızca sömürülüyordu. Yiyecek, hammadde ve savaş stoklarına el konuyordu. Yerel…
Genel Bakış Ukrayna doğumlu John (İvan) Demjanjuk, Nazi rejimi işbirlikçisi olarak hizmet ettiği sırada işlediği suçlarla ilgili olarak dört ayrı davada sanık olarak yargılanmıştır. Demjanjuk’un Holokost dönemi geçmişiyle ilgili araştırmalar, 1975 yılında başlamıştır. ABD’de yapılan adlî takibatlar sonucunda iki kez Amerikan vatandaşlığı geri alınmış, bir kez sınır dışı edilmesi kararı verilmiş ve iki kez ağır cezalık suçlamalarla yargılanmak üzere…
Kamplardaki Mahkûmlar Yahudiler Nazi soykırımının ana hedefi olduğundan, ölüm merkezlerinin kurbanları büyük çoğunlukla Yahudiydi. Ancak, gazla öldürme tesisi bulunmayan yüzlerce zorunlu iş gücü ve toplama kampında çok farklı kökenlere sahip diğer kişiler de görülüyordu. Kamp muhafızlarının ve subaylarının herkesin kökenini kolayca anlayabilmesi ve farklı grupları birbirine düşürebilmesi için mahkûmlar ceketlerine renk kodu içeren üçgen işaretler takmak…
“Kielce Pogromu,” 4 Temmuz 1946’da Polonya’nın güneydoğusunda bulunan Kielce kasabasında Yahudilere karşı gerçekleştirilen katliama verilen addır.GİRİŞ Pogrom, Rusçada “altüst etmek, tahrip etmek” anlamına gelir. Terim, tarihsel olarak Rus İmparatorluğu’nda yerleşik Yahudi olmayan toplulukların Yahudilere karşı gerçekleştirdikleri şiddet eylemlerini ifade eder. Kielce olayı sırasında bir grup Polonyalı asker, polis yetkilileri ve siviller, en az 42 Yahudiyi…
1933'te, Nazi Halk Aydınlanması ve Propaganda Bakanı Joseph Goebbels, sanatın Nazilerin hedefleriyle uyumlu hale getirilmesi yoluyla, kültürün özdeşleşmesini sağladı. Hükümet Yahudilerin kültürel örgütlerini ve siyasî ya da sanatsal anlamda şüpheli olan diğer örgütleri tasfiye etti. Alman üniversite öğrencileri Nazi hareketinin öncüleri arasındaydı ve 1920'lerin sonunda, pek çoğu Nazi oluşumlarında yüksek mevkilere geldi. Orta sınıfın aşırı milliyetçiliği ve…
“Kitap Yakma” kitapların ateşle yok edilmesi törenine verilen addır. Genellikle halka açık yerlerde, yazılı metinlere kültürel, dinsel ya da siyasi muhalefet gösteren kitapların yakılması şeklinde gerçekleştirilirdi. Halkı Aydınlatma ve Propaganda Bakanı Joseph Goebbels 1933’te Alman sanat ve kültürünü Nazi emelleriyle uyumlu hâle getirmeye çalıştı. Hükümet, Yahudi ve diğer sözde siyasi şüphelilerin kültürel örgütlerini ya da Nazilerin “yoz” olarak…
ULUSAL ÇAPTA BİR POGROM Kristallnacht (tam anlamı “Kristal Gecesi”) çoğu zaman “Kırık Camlar Gecesi” olarak anılır. Bu ad, 9 ve 10 Kasım 1938’de gerçekleşen şiddet dolu Yahudi karşıtı pogrom (planlı katliam) dalgasına gönderme yapmaktadır. Bu şiddet dalgası, Almanya çapında ilhak edilen Avusturya’da ve Çekoslovakya’nın yakın zamanda Alman birlikleri tarafından işgal edilmiş Sudetenland bölgelerinde cereyan etmiştir. KRISTALLNACHT ADININ…
Esas hedefleri Yahudiler olmasına karşın Naziler, ve işbirlikçileri ırkçı ya da ideolojik nedenlerle diğer gruplara da zulmettiler. Almanya’daki Nazi ayrımcılığının ilk kurbanları arasında başta komünistler, sosyalistler, sosyal demokratlar ve sendika başkanları olmak üzere politik muhalifler vardı. Naziler aynı zamanda çalışmalarını yıkıcı olarak değerlendirdikleri ya da Yahudi olan yazarlara ve sanatçılara onları tutuklayarak, ekonomik kısıtlamalar getirerek ya da…
Nazi Almanyası Nazi ideolojisi adı altında milyonlarca insana zulmetmiş, acımasızca davranmış ve öldürmüştür. Bazı durumlarda bunun için müttefik ve işbirlikçilerinden yardım ve destek almışlardır.
1939’da, Alman hükümeti Almanya’da yaşayan tüm kişileri kapsayan bir genel nüfus sayımı yaptı. Sayım memurları herkesin yaşını, cinsiyetini, ikametgâhını, işini, dinini ve medenî durumunu kaydediyordu. Ancak ilk kez olarak büyükanneleri/büyükbabaları tarafından insanların ırklarını da kaydetti. Bu bilgiler daha sonra binlerce görevli tarafından kodlanmış kartlara bastırıldı. Bu kartlar sıralanarak, modern bilgisayarların ilkel bir türü olan Hollerith makinesiyle…
Holokost sırasında birçok Avrupalının kayıtsızlığına ve birçoğunun da Yahudilerin öldürülmesine yardım etmesine karşın tüm Avrupa ülkelerinde ve farklı dinî kökenlerden gelen kişiler, Yahudileri kurtarmak için kendi hayatlarını riske attı. Kurtarma çabaları kişilerin bireysel eylemlerinden, küçük büyük organize ağlara kadar değişiyordu. 1943 yılının sonbaharında Alman işgali altındaki Danimarka’daki direniş hareketi, balıkçıların yaklaşık 7.200 Yahudiyi…
Kurtarma ve Direniş Bazı Yahudiler Alman kontrolü altındaki Avrupa’dan kaçarak ya da gizlenerek, Avrupa Yahudilerini öldürmeye yönelik Nazi planı olan "Nihai Çözüm"den kurtuldu. Yahudi olmayanların çoğu,“Nihai Çözüm”e ne yardımcı ne de engel oldu. Yahudilerin kaçmasına yardım edenler nispeten az sayıdaydı. Bu kişiler Nazi ırkçılığına muhalif olmaları, merhametleri ya da dinî ya da…
Holokost sırasında birçok Avrupalının kayıtsızlığına ve birçoğunun da Yahudilerin öldürülmesine yardım etmesine karşın, her Avrupa ülkesinde ve farklı dinî kökenlerden gelen kişiler Yahudileri kurtarmak için kendi hayatlarını riske attı. Kurtarma çabaları kişilerin birbirinden ayrı eylemlerinden, küçük büyük organize ağlara kadar değişiyordu. Holokost sırasında Yahudilerin kurtarılması birçok zorluğa yol açtı. Müttefikler'in “savaşı kazanma” önceliği…
Kuzey Afrika'da Marshal Rodolfo Graziani'nin 10. İtalyan Tümeni Libya'daki üslerinden, Mısır'ın batısındaki sayıca azınlıkta olan İngiliz Kuvvetleri’ne karşı taarruza başladığında, 13 Eylül 1940'ta çatışma da başlamış oldu. 9 Aralık 1940'ta, General Sir Archibald Wavell komutasında başlatılan İngiliz karşı saldırısı, İtalya'nın 22 Ocak 1941'de Libya'nın batısında Tobruk'ta yenilmesiyle son buldu. 12 Şubat 1941'de, Alman General Erwin Rommel Almanya'nın İtalyan…
Fransa'nın Kuzey Afrika'daki üç sömürge ülkesindeki (Cezayir, Fas ve Tunus) Holokost tarihi doğası itibariyle Fransa’nın o dönemdeki kaderine bağlıdır. Fransa Almanya’nın Mayıs 1940’taki işgalinin ardından kısa sürede çöktü. Başbakan Paul Reynaud istifa etti. 22 Haziran'da, I.Dünya Savaşı'nın ünlü kahramanı Marshall Henri Philippe Petain Almanya ile ateşkes imzaladı. Anlaşmadaki şartlar Atlantik kıyısının bütünü de dahil olmak üzere ülkenin kuzeyiyle…
II. Dünya Savaşı'ndaki Kuzey Afrika askerî harekatları, 13 Eylül 1940’tan 13 Mayıs 1943’e kadar sürdü. Söz konusu harekatlar Batılı Müttefikler ve Mihver Kuvvetler açısından stratejik bir önem taşımaktaydı. Mihver Kuvvetler, Müttefikler'in Ortadoğu'daki petrol ikmal kaynaklarına erişimini engellemeyi, kendilerinin petrol erişimini güvenli hale getirip artırmayı ve İngilizlerin Asya ve Afrika'daki imparatorluklarına ait teçhizat ve insan kaynaklarıyla ilişkilerini…
We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of donor acknowledgement.
