Πριν από το Ολοκαύτωμα, η εβραϊκή κοινότητα του Εϊσισόκ είχε μια ζωντανή πολιτιστική και θρησκευτική ζωή. Το Εϊσισόκ θεωρείτο shtetl. Το shtetl είναι μια λέξη στα γίντις που αναφέρεται σε μια κωμόπολη στην Ανατολική Ευρώπη με κυρίως Εβραϊκό πληθυσμό. Το Εϊσισόκ ήταν μέρος της Πολωνίας όταν ξεκίνησε ο Β᾽Παγκόσμιος Πόλεμος. Ωστόσο, η περιοχή άλλαξε χέρια πολλές φορές κατά τη διάρκεια του πολέμου. Όταν οι γερμανικές δυνάμεις κατέλαβαν την πόλη τον Ιούνιο του 1941, όταν αυτή ήταν μέρος της Λιθουανίας.
Τον Σεπτέμβριο του 1941, η γερμανική Einsatzkommando 3 και οι λιθουανικές βοηθητικές δυνάμεις πραγματοποίησαν σφαγή στο Εϊσισόκ. Πυροβόλησαν και σκότωσαν περίπου 3.500 Εβραίους, συμπεριλαμβανομένων των περισσότερων κατοίκων της πόλης. Μέσα σε μόλις λίγες ημέρες, η εβραϊκή κοινότητα που προσμετρούσε αιώνες ζωής καταστράφηκε.
Κάτοικοι και αλογάμαξες κατά την ημέρα αγοράς στο Εϊσισόκ πριν από τον Α᾽Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η οικονομική ζωή στο Εϊσισόκ περιστρεφόταν γύρω από την πλατεία της αγοράς και την εβδομαδιαία αγορά που διεξαγόταν εκεί κάθε Πέμπτη. Η κεντρική πλατεία της αγοράς φιλοξενούσε πολλά από τα καταστήματα και τις επιχειρήσεις της πόλης. Το πελατολόγιο περιελάμβανε τους κατοίκους της πόλης, Εβραίους και Πολωνούς, καθώς και πολωνούς αγρότες.
Προβολή ΑντικειμένουΜέλη της ορχήστρας της πυροσβεστικής υπηρεσίας του Εϊσισόκ, στην οποία συμμετείχαν τόσο Εβραίοι όσο και πολωνοί μουσικοί. Ένας χώρος ορχήστρας κατασκευάστηκε στο πυροσβεστικό κτίριο της κοινότητας κατά τη διάρκεια του Α᾽Παγκοσμίου Πολέμου (1914–1918). Το κτίριο της πυροσβεστικής που βρίσκεται στην πλατεία της αγοράς διοργάνωνε επίσης θεατρικές παραστάσεις.
Προβολή ΑντικειμένουΠορτραίτο της Σζεϊνα Κάτζενελμποϊγκεν, Εβραίας ηθοποιού και ιδιοκτήτριας ξενοδοχείου στο Εϊσισόκ. Η Σζεϊνα μιλούσε άπταιστα πέντε γλώσσες και συνέβαλε στην ίδρυση μιας βιβλιοθήκης στην κοινότητα. Η φωτογραφία τραβήχτηκε στο Μπιάλιστοκ της Πολωνίας.
Όταν οι γερμανικές δυνάμεις κατέλαβαν το Εϊσισόκ τον Ιούνιο του 1941, πήραν τον έλεγχο του ξενοδοχείου της Σζέινα και το χρησιμοποιήσαν ως τοπικό στρατηγείο. Η γερμανική Einsatzkommando 3 και οι λιθουανικές βοηθητικές δυνάμεις σκότωσαν αργότερα τη Σζέινα κατά τη διάρκεια της σφαγής τον Σεπτέμβριο του 1941.
Προβολή ΑντικειμένουΜια ομάδα ανδρών στέκεται μπροστά από ένα λεωφορείο που είναι σταθμευμένο στη στάση λεωφορείου του Εϊσισόκ και στο πρατήριο καυσίμων Shell. Από τα αριστερά προς τα δεξιά είναι: δύο άγνωστοι οδηγοί λεωφορείων, ένας ντόπιος πολωνός αστυνομικός, ο Αβραχάμ Κρισίλοφ, ο Ισραέλ Έρλιχ και ο Μόσε Σλονίμσκι. Πίσω τους, ένα παιδί χαμογελά από τη θέση του οδηγού.
Ο Αβραχάμ και ο Μόσε, που ήταν συνιδιοκτήτες του πρατηρίου, δολοφονήθηκαν κατά τη διάρκεια της σφαγής τον Σεπτέβριο του 1941 στο Εϊσισόκ. Ο Ισραέλ σκοτώθηκε ξεχωριστά.
Προβολή ΑντικειμένουΜια ομάδα φίλων γιορτάζει το bar mitzvah του Αβρεμέλ Μποτβίνικ στο Εϊσισόκ το 1939. Ο Αβρεμέλ κάθεται στο κέντρο, χαμογελώντας πίσω από την τούρτα του. Καθισμένοι κοντά του είναι ο Μόσε Μπαστούνσκι (δεύτερος από τα αριστερά) και ο Άβιγκντορ Κατζ (δεξιά). Πίσω από τον Αβρεμέλ στέκονται οι Ελίσα Κόππελμαν (δεύτερος από τα αριστερά) και Μόσε Κάπλαν (δεύτερος από τα δεξιά).
Ο Αβρεμέλ έγινε αντάρτης και ήταν το μόνο άτομο της φωτογραφίας που επέζησε από τον Β᾽Παγκόσμιο Πόλεμο. Επτά από τα παιδιά δολοφονήθηκαν στη σφαγή του Σεπτεμβρίου του 1941 στο Εϊσισόκ. Ο Ελίσα σκοτώθηκε ξεχωριστά.
Προβολή ΑντικειμένουΜια ομάδα συγκεντρώνεται στο Εϊσισόκ για να τιμήσει μια νεαρή γυναίκα πριν από την αναχώρησή της για την Παλαιστίνη. Οι περισσότεροι από τους ανθρώπους αυτής της φωτογραφίας δολοφονήθηκαν κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος. Η Μίριαμ Καμπάζνικ (μεσαία σειρά, τέταρτη από τα δεξιά) και η Σζέινα Μπλαχάροβιτς (μεσαία σειρά, δεξιά άκρη) επέζησαν κρυπτόμενες.
Προβολή ΑντικειμένουΗ Άλτε Κατς ποζάρει με μέλη της οικογένειάς της στα σκαλιά του φωτογραφείου και του φαρμακείου της στην κεντρική πλατεία του Εϊσισόκ. Τα χέρια της είναι τυλιγμένα γύρω από τον γιο της Αβιγκντόρ (αριστερά) και τον εγγονό της Γιτζάκ (δεξιά). Μπροστά στέκεται ο δισεγγονός της Άλτε, ο Σωλ.
Τον Σεπτέμβριο του 1941 η γερμανική Einsatzkommando 3 και οι λιθουανικές βοηθητικές δυνάμεις πυροβόλησαν και σκότωσαν τους Άλτε, Άβιγκντορ και Σωλ. Ο Γιτζάκ επέζησε του Ολοκαυτώματος κρυπτόμενος.
Προβολή ΑντικειμένουΗ Γιάφα Σόνενσον (νυν Έλιαχ) ταΐζει κότες μπροστά από το εξοχικό της οικογένειάς της στην Τέτλανς στις 23 Ιουνίου του 1941. Πίσω από τη φωτογραφική μηχανή είναι η γιαγιά της, Άλτε Κατς, η οποία είχε φωτογραφείο στο Εϊσισόκ. Η Γιάφα επιβίωσε από το Ολοκαύτωμα κρυπτόμενη, αλλά η γιαγιά της δολοφονήθηκε.
Χρόνια αργότερα, η Γιάφα ξεκίνησε να αναβιώσει τις μνήμες από τη ζωή στο Εϊσισόκ πριν το Ολοκαύτωμα. Για πάνω από 15 χρόνια, ταξίδευε σε όλο τον κόσμο αναζητώντας φωτογραφίες της κοινότητας. Πάνω από 1.000 εικόνες που συνέλεξε εκτίθενται τώρα σε έναν τριώροφο πύργο στο Μουσείο Μνήμης του Ολοκαυτώματος των Ηνωμένων Πολιτειών.
Προβολή Αντικειμένου
We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of donor acknowledgement.