Maria Sava Moise

Η Maria ήταν ένα από τα τέσσερα παιδιά μιας φτωχής οικογένειας Τσιγγάνων. Γεννήθηκε στην πρωτεύουσα της Μολδαβίας στην ανατολική Ρουμανία. Η οικογένεια ζούσε σε μια μικτή συνοικία Ρουμάνων και Τσιγγάνων. Η Maria μεγάλωσε σε ένα σπίτι με αυλή, όπου η οικογένεια είχε ένα γουρούνι και λίγες κότες. Ο πατέρας της έβγαζε τα προς το ζην τραγουδώντας και δουλεύοντας σε κάποια από τα πολλά οινοποιεία που ήταν διάσπαρτα στην εξοχή της Μολδαβίας.

1933-39: Οι γονείς μου δεν είχαν χρήματα να με στείλουν σχολείο. Για να τα βγάζουμε πέρα, η αδερφή μου, ο μεγάλος μου αδερφός κι εγώ βοηθούσαμε τη μητέρα μου να μαζεύει σταφύλια για ένα τοπικό οινοποιείο. Η δουλειά ήταν εποχική και μας προσλάμβαναν με τη βδομάδα. Δουλεύαμε σκληρά για πολλές ώρες. Από τις 5 το πρωί ως το βράδυ.

1940-44: Όταν ήμουν 16, ο πατέρας μου επιστρατεύτηκε από τους ρουμανικές αρχές, για να πολεμήσει εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης. Το επόμενο έτος, οι Τσιγγάνοι του Ιασίου συνελήφθηκαν από τη ρουμανική αστυνομία και στάλθηκαν με βαγόνια για μεταφορά ζώων προς τα ανατολικά. Όταν αποβιβαστήκαμε στην Transnistria, μας οδήγησαν πεζούς σε ένα αγρόκτημα και μας άφησαν στα χωράφια να πεθάνουμε αργά. Έτσι πέθανε η αδερφή μου. Ο σύζυγός μου ο Stefan κατάφερε να δραπετεύσει. Κατά σύμπτωση, η μονάδα του πατέρα μου ήταν σταθμευμένη εκεί κοντά και, την παραμονή της Πρωτοχρονιάς του 1943, μας μετέφερε λαθραία πίσω στη Ρουμανία με ένα τρένο μεταφοράς στρατευμάτων.

Η Maria επέζησε τα υπόλοιπα χρόνια του πολέμου στο Ιάσιο. Μετά τον πόλεμο, επανασυνδέθηκε με το σύζυγό της και επανεγκαταστάθηκαν στο Ιάσιο.