برای بازماندگان، بازگشت به زندگی پیش از هولوکاست غیر ممکن بود. در بیشتر کشورهای اروپایی اثری از جوامع یهودی نبود. مردم هنگام بازگشت از اردوگاه ها یا مخفیگاه ها به خانه های خود متوجه شدند که در بسیاری از موارد، خانه هایشان مورد چپاول قرار گرفته و یا دیگران آن را تصرف کرده اند.

بازگشت به خانه خطرناک نیز بود. پس از جنگ، شورش های ضد یهودی در چندین شهر لهستان درگرفت. بزرگترین پوگروم ضدیهودی در ژوئیه 1946 در شهر کی یلتسه در جنوب شرقی لهستان رخ داد. هنگامی که 150 یهودی به این شهر بازگشتند، ساکنان شهر نگران آن بودند که صدها نفر دیگر نیز بازگردند و خانه ها و اموال خود را مطالبه کنند. افسانه های یهودستیزانه قدیمی مانند کشتن مسیحیان در مراسم آئینی یهودیان مجدداً مطرح شد. پس از شایعه کشتن یک پسر بچه لهستانی به دست یهودیان به منظور استفاده از خون او در مناسک مذهبی، عده ای از عوام به گروهی از بازماندگان حمله کردند. شورشیان 41 نفر را کشته و 50 نفر را زخمی کردند. با انتشار سریع خبر پوگروم کی یلتسه، یهودیان متوجه شدند که آنها دیگر آینده ای در لهستان نخواهند داشت.

بسیاری از بازماندگان سر از اردوگاه های آورگان درآوردند که در مکان اردوگاه های کار اجباری سابق در اروپای غربی تحت اشغال نظامی متفقین بر پا شده بود. بازماندگان در این اردوگاهها منتظر می ماندند تا کشورهایی مانند ایالات متحده، آفریقای جنوبی یا فلسطین آنها را بپذیرند. ابتدا بسیاری از کشورها همچنان سیاست های مهاجرتی پیشین خود را ادامه داده و تعداد پذیرش مهاجر را به شدت محدود کردند. دولت انگلستان که فلسطین را تحت کنترل خود داشت، از پذیرش تعداد زیاد یهودیان امتناع می ورزید. بسیاری از یهودیان سعی می کردند بدون مدارک قانونی وارد فلسطین شوند. بعضی از این افراد در صورت دستگیری، در اردوگاه هایی در جزیره قبرس بازداشت و بقیه آنها به آلمان باز گردانده می شدند. رفتار ننگ آور بریتانیای کبیر با پناهندگان یهودی موجب افزایش فشارهای بین المللی در جهت ایجاد یک وطن برای قوم یهود شد. سرانجام، سازمان ملل به تقسیم فلسطین به دو کشور برای یهودیان و اعراب رأی داد. در اوایل سال 1948، انگلیسی ها شروع به عقب نشینی از فلسطین کردند. در 14 مه 1948، دیوید بن گوریون، یکی از صاحب نظران اصلی در زمینه ایجاد وطن برای یهودیان تشکیل کشور اسرائیل را اعلام کرد. پس از این، کشتی های پناهندگان یهودی آزادانه مسافران خود را در بندرهای این کشور جدید پیاده کردند. ایالات متحده نیز با تغییر سیاست مهاجرت این امکان را فراهم آورد تا پناهندگان یهودی بیشتری وارد این کشور شوند.

اگرچه بسیاری از بازماندگان یهودی توانستند در وطن دوم خود، زندگی جدیدی را آغاز کنند، اما بسیاری از قربانیان غیریهودیِ سیاست های نازی همچنان در آلمان مورد آزار و اذیت قرار می گرفتند. قوانینی که به موجب آن کولیان مورد تبعیض قرار می گرفتند تا سال 1970 در برخی از مناطق این کشور اجرا می شد. قانونی که در آلمان نازی برای زندانی کردن همجنس گرایان مورد استفاده قرار می گرفت، تا سال 1969 اجرا می شد.

تاریخهای مهم

3 اوت 1945
هریسن گزارشی درباره یهودیان آلمان منتشر کرد
فرستاده ویژه ایالات متحده، ارل هریسن، ریاست یک هیئت نمایندگی که عازم اردوگاه های آوارگان در آلمان بود را بر عهده گرفت. پس از جنگ جهانی دوم، چند صد هزار بازمانده یهودی نتوانستند به وطن خود بازگردند و در آلمان، اتریش و ایتالیا باقی ماندند. متفقین برای این پناهندگان اردوگاه های آوارگان دایر کردند. اکثر آوارگان یهودی ترجیح می دادند به فلسطین مهاجرت کنند؛ بسیاری نیز در صدد ورود به ایالات متحده بودند. آنها تا زمان ترک اروپا، در اردوگاه های آوارگان ماندند. در گزارش هریسن بر وضعیت اسفناک آوارگان یهودی تأکید شده بود. دستاورد این گزارش، بهبود شرایط زندگی در این اردوگاه ها بود. در اواخر سال 1946، تعداد آوارگان یهودی 250000 نفر تخمین زده شده بود.

11 ژوئیه 1947
کشتی پناهندگان به رغم محدودیت های انگلستان به سمت فلسطین حرکت کرد
بسیاری از آوارگان یهودی به رغم محدودیت های مهاجرتی اعمال شده از سوی انگلستان، خواستار مهاجرت به فلسطین بودند. (در سال 1920، بریتانیای کبیر حکمی مبنی بر اداره فلسطین از جانب جامعه ملل دریافت کرد، و تا سال 1948 این سرزمین را اداره کرد.) به رغم محدودیت های موجود، کشتی "اکسودوس" حامل 4500 پناهنده یهودی از اردوگاه های آوارگان در آلمان، جنوب فرانسه را به مقصد فلسطین ترک کرد. انگلیسی ها حتی پیش از ورود این کشتی به آب های ساحلی فلسطین، آن را متوقف کردند. مسافران به اجبار به کشتی های انگلیسی منتقل و به سمت بندرگاه مبدأ خود در فرانسه بازگردانده شدند. انگلیسی ها حدود یک ماه پناهندگان را در کشتی که دور از سواحل فرانسه لنگر انداخته بود، نگه داشتند. فرانسه درخواست انگلستان مبنی بر پیاده کردن مسافران را نپذیرفت. سرانجام، انگلیسی ها پناهندگان را به هامبورگ آلمان برده و آنها را به اجبار به اردوگاه های آوارگان بازگرداندند. سرنوشت پناهندگان کشتی "اکسودوس"، تجسم وضع اسفناک بازماندگان هولوکاست در اردوگاه های آوارگان بود، و موجب افزایش فشارهای بین المللی بر بریتانیای کبیر شد تا امکان مهاجرت آزاد یهودیان به فلسطین را فراهم آورد.

29 نوامبر 1947
سازمان ملل به تقسیم فلسطین رأی موافق داد
مجمع عمومی سازمان ملل طی یک نشست ویژه به تقسیم فلسطین به دو کشور یهودی و عرب رأی موافق داد. کمتر از شش ماه بعد، در 14 مه 1948، دیوید بن گوریون، رهبر برجسته صهیونیست، تأسیس دولت اسرائیل را اعلام و تصریح کرد که مهاجرت یهودیان به این کشور جدید آزاد است. بین سال های 1948 و 1951، حدود 700000 یهودی- شامل بیش از دو سوم آوارگان یهودی اروپا- به اسرائیل مهاجرت کردند. بازماندگان هولوکاست، مسافران کشتی "اکسودوس"، آوارگان اروپای مرکزی و بازداشت شدگان یهودی اردوگاه های موقت انگلیس در جزیره قبرس، مورد استقبال در وطن یهودیان قرار گرفتند.