![A transport of Jewish prisoners marches through the snow from the Bauschovitz train station to Theresienstadt. [LCID: 69720]](https://encyclopedia.ushmm.org/images/large/781755a6-1ba5-4d8e-8b2b-9f25bdf3687f.jpg)
Przejrzyj alfabetyczny spis artykułów o Holokauście i II wojnie światowej. Dowiedz się więcej o dojściu nazistów do władzy, przyczynach i przebiegu Holokaustu, życiu w nazistowskich obozach i gettach oraz powojennych procesach.
<< Poprzednie | Wyświetlam wyniki 1-22 z 77 dla "Artykuł" | Następne >>
Od 1921 r. Adolf Hitler był niekwestionowanym przywódcą Narodowosocjalistycznej Niemieckiej Partii Robotników (NSDAP) – nazistów. W 1923 r. został aresztowany i uwięziony za próbę zamachu na niemiecki rząd. Jego proces przyniósł mu sławę i zwolenników. W więzieniu opisał swoje poglądy polityczne w książce pt. Mein Kampf – „Moja walka”. Do jego ideologicznych celów należała ekspansja terytorialna, stworzenie czystego rasowo państwa oraz eliminacja europejskich Żydów i…
Podczas akcji “Dożynki” (Aktion "Erntefest"), która zaczęła się o świcie 3 listopada 1943 r., zabito około 42,000 Żydów.
Jesienią 1941 r. nazistowskie Niemcy wcieliły w życie plan systematycznego mordowania Żydów w Generalnym Gubernatorstwie. Plan ten otrzymał kryptonim ‘akcja „Reinhardt”’. Do jego celów założono trzy ośrodki zagłady: Bełżec, Sobibór i Treblinkę. Akcja „Reinhardt” była częścią najkrwawszego etapu nazistowskich działań mających doprowadzić do eksterminacji ludności żydowskiej.
Aby wypełnić plan masowego wymordowania europejskich Żydów, SS założyło ośrodki zagłady, których wyłącznym lub głównym zadaniem było zabijanie ludzi w komorach gazowych. Pośród nich był obóz w Bełżcu. Stanowił on jeden z trzech ośrodków zagłady uczestniczących w akcji „Reinhardt”, planie SS mającym na celu zabicie prawie dwóch milionów Żydów mieszkających w Generalnym Gubernatorstwie, zarządzanym przez Niemców terenie okupowanej Polski.
Appeasement to strategia dyplomatyczna. Polega na poczynieniu szeregu ustępstw na rzecz obcego agresora w celu uniknięcie wojny. Najczęściej jest kojarzona z Nevillem Chamberlainem, premierem Wielkiej Brytanii w latach 1937–1940. W latach 30. XX wieku rząd Wielkiej Brytanii realizował politykę appeasementu wobec nazistowskich Niemiec. Dziś politykę tę zwykle uważa się za nieskuteczną, ponieważ ostatecznie nie zapobiegła ona wybuchowi II wojny światowej.
W latach 1933–1945 nazistowskie Niemcy i ich sojusznicy utworzyli ponad 44 000 obozów i innych miejsc przetrzymywania (w tym gett). Sprawcy wykorzystywali te miejsca do różnych celów. Cele te obejmowały pracę przymusową, przetrzymywanie osób uznanych za „wrogów państwa” i masowe morderstwa. W miejscach tych cierpiały, umierały i ginęły miliony ludzi. Jednym z nich był Dachau, najdłużej działający obóz.
Po niemieckiej inwazji na Polskę żydowskie dzieci i młodzież w Łodzi doświadczały coraz trudniejszej rzeczywistości. Niektóre z nich, tak jak Dawid Sierakowiak, zapisywały swoje przeżycia w dziennikach. Ich głosy dają wgląd w walkę społeczności i jej młodych członków o przetrwanie w najtrudniejszych warunkach.
Jesienią 1940 r. niemieckie władze okupacyjne wtłoczyły kilkaset tysięcy Żydów do getta warszawskiego. Na jego obszarze w szczytowych momentach mieszkało ponad 400 tysięcy osób pochodzenia żydowskiego. Niemcy zafundowali im tam straszliwe warunki życia, które z czasem jedynie się pogarszały. Do maja 1943 r. władze niemieckie deportowały ponad 275 tysięcy Żydów do ośrodka zagłady w Treblince. Kolejne kilkadziesiąt tysięcy przewieziono do obozów koncentracyjnych.
W 1941 r. przywódcy nazistowscy podjęli decyzję o wprowadzeniu „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”, czyli systematycznego masowego wymordowania ludności żydowskiej w Europie. W odróżnieniu od obozów koncentracyjnych, które służyły głównie jako miejsca przetrzymywania i pracy przymusowej, ośrodki zagłady (zwane również obozami zagłady lub obozami śmierci) były miejscami ukierunkowanymi prawie wyłącznie na masowe mordowanie Żydów w ramach „ostatecznego…
Partia NSDAP była jednym z wielu ekstremistycznych prawicowych ugrupowań politycznych, które pojawiły się w Niemczech po I wojnie światowej. Wraz z początkiem wielkiego kryzysu szybko zyskała rozgłos i znaczącą pozycję – w 1932 r. stała się najliczniejszą partią w niemieckim parlamencie.
Nazistowskie Niemcy dokonały masowych mordów na niespotykaną dotąd skalę. Wraz ze swoimi sojusznikami i kolaborantami naziści zabili 6 milionów Żydów. To systematyczne, sponsorowane przez państwo ludobójstwo jest obecnie znane jako Holokaust. Naziści, ich sojusznicy i kolaboranci dopuszczali się także innych masowych zbrodni. Podczas II wojny światowej prześladowali i zamordowali wiele milionów osób innych narodowości.
Obecny kryzys uchodźczy jest rezultatem konfliktów, w wyniku których dochodzi do masowych aktów okrucieństwa i łamania praw człowieka. Mimo że międzynarodowa ochrona uchodźców, którą wdrożono po II wojnie światowej, uczyniła pomoc uchodźcom w trudnej sytuacji obowiązkiem społeczności międzynarodowej, kraje na całym świecie mają przed sobą długą drogę do wypełnienia swoich międzynarodowych zobowiązań.
Elie Wiesel. Ocalały z Auschwitz. Autor książki Noc. Działacz na rzecz praw człowieka. Wiesel poświęcił swoje życie edukacji świata na temat Holokaustu. W 1986 r. otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla.
Emanuel Ringelblum przed II wojną światową Ringelblum urodził się w Buczaczu w Polsce (obecnie Ukraina) 21 listopada 1900 r. W 1927 r. uzyskał doktorat z historii na Uniwersytecie Warszawskim. W Warszawie poznał też swoją żonę, Judytę (Yehudis) Herman. W 1930 r. urodził się ich syn Uri. Emanuel Ringelblum od młodości należał do socjalistycznej i syjonistycznej partii Poalej Syjon-Lewicy i aktywnie uczestniczył w żydowskim życiu publicznym; pracował jako nauczyciel w szkołach…
Teorie eugeniki, znane w Niemczech jako „higiena ras”, ukształtowały politykę prześladowań w nazistowskich Niemczech.
22 czerwca 1941 r. nazistowskie Niemcy wraz z sojusznikami dokonały inwazji na Związek Radziecki. Szybko zajęły duże obszary na terytorium Sowietów. Siły niemieckie wyruszyły na „wojnę na wyniszczenie” ze Związkiem Radzieckim i jego narodem, zabijając miliony cywili. Ostatecznie radzieckie siły zbrojne odparły jednak wojska niemieckie i zdobyły Berlin wiosną 1945 r. Niemiecko-sowiecki teatr działań wojennych, często nazywany „frontem wschodnim”, był największym i najbardziej…
Gestapo było okrytą złą sławą policją polityczną nazistowskich Niemiec. W okresie rządów nazistów instytucja Gestapo rozszerzała się i przechodziła zmiany. Grupy, przeciwko którym kierowano działania Gestapo, zmieniały się wraz z polityką i priorytetami reżimu. Jedna rzecz pozostała niezmienna: Gestapo było niezawodnie brutalnym narzędziem, które egzekwowało najbardziej radykalne impulsy nazizmu.
W czasie Holokaustu tworzenie gett stanowiło kluczowy etap w prowadzonym przez nazistów procesie brutalnego izolowania, prześladowania, a w końcu unicestwiania europejskich Żydów. Getta były często zamkniętymi dzielnicami, w których separowano Żydów od ludności nieżydowskiej. Panujące w nich warunki były tragiczne.
Grupy operacyjne (Einsatzgruppen) były specjalnymi jednostkami hitlerowskiej policji bezpieczeństwa i służby bezpieczeństwa (SD), które podążały za armią niemiecką w trakcie inwazji na kraje europejskie. Nazywane "mobilnymi brygadami śmierci," słynęły przede wszystkim z systematycznego mordowania Żydów w trakcie akcji masowych rozstrzeliwań w Związku Radzieckim.
NSDAP próbowało objąć swoimi wpływami wszystkie aspekty niemieckiego społeczeństwa. Hitlerjugend (Młodzież Hitlera) i Związek Niemieckich Dziewcząt powołano jako nazistowskie młodzieżówki, w których dzieci i nastolatki zaznajamiano z nazistowską ideologią. Grupy te przygotowywały też niemiecką młodzież do wojny.
Holokaust był planowym, finansowanym przez państwo procesem prześladowania i zamordowania sześciu milionów europejskich Żydów przez reżim nazistowski oraz jego sojuszników i kolaborantów. United States Holocaust Memorial Museum określa czas trwania Holokaustu na lata 1933–1945. Rozpoczął się on w 1933 r., kiedy do władzy w Niemczech doszedł Adolf Hitler wraz z partią NSDAP. Zakończył się natomiast w 1945 r., kiedy alianci pokonali nazistowskie Niemcy w II wojnie światowej. NSDAP…
Holokaust był planowym, finansowanym przez państwo procesem prześladowania i zamordowania sześciu milionów europejskich Żydów przez reżim nazistowski w Niemczech oraz jego sojuszników i kolaborantów. W różnych formach miał miejsce w całej Europie w latach 1933–1945.
We would like to thank Crown Family Philanthropies, Abe and Ida Cooper Foundation, the Claims Conference, EVZ, and BMF for supporting the ongoing work to create content and resources for the Holocaust Encyclopedia. View the list of donor acknowledgement.
