هلا لاس Hela Los

هلا یکی از نه فرزند خانواده‌ای بود که در پایتخت لهستان، ورشو زندگی می‌کردند. پدرش یک دلال کارهای هنری و مبلمان قدیمی بود و مغازه‌ای در خیابان مارزالکوسکا داشت. هر سال، از آغاز تعطیلات تابستان تا تعطیلات یهودیان در پاییز، خانواده‌ی لاس برای گذراندن تعطیلات به شهر میدزسین Miedzeszyn که با قطار از ورشو فاصله‌ی کمی داشت می‌رفتند.

۱۹۳۳-۳۹: ما هنوز در حال گذراندن تعطیلات بودیم که آلمانی‌ها در ۲۸ سپتامبر ۱۹۳۹ وارد ورشو شدند. به محض اینکه امکانش فراهم شد، ما با پای پیاده به ورشو برگشتیم و دیدیم که قسمتی از خانه‌ی ما ویران شده است. در آن زمستان، آلمانی‌ها کسب و کار تمام یهودیان را ضبط کردند بنابراین پدرم مغازه را به نام یک مسیحی که پیانویمان را تنظیم می‌کرد زد و او پول فروش اجناس مغازه را برایمان می‌آورد.

۱۹۴۰-۴۵: آلمانی‌ها در سال ۱۹۴۱ یهودیان ورشو را در گتوها محدود کردند. من در کارگاه تاوبنس اونیفرم نازی‌ها را می‌دوختم اما هفت خواهر و برادر دیگرم اینقدر خوش شانس نبودند.آنها به عنوان «کارگران بدون مهارت» تبعید شدند. در سال ۱۹۴۳ بعد از شنیدن اخبار شورش، من و برادر و والدینم در سقف خانه‌مان پنهان شدیم و منتظر ماندیم. چند روز بعد، آلمانی‌ها در پناهگاه‌های زیرزمینی نارنجک انداختند. آتش ما را مجبور به خروج از محل اختفایمان کرد. خانواده‌ام موفق به فرار شدند اما دیگرانی که طول دادند مجبور شدند از بالای سقف به پایین بپرند. بسیاری از آنها پایشان شکست.

چند روز بعد هلا و خانواده‌اش به اردوگاه‌های کار اجباری تبعید شدند. هلا در سال ۱۹۴۵ از برگن-بلزن آزاد شد و در سال ۱۹۴۷ به همراه مادر و برادرش به فلسطین مهاجرت کرد.