مارتین اسپت Martin Spett

مارتین که مونیک نامیده می‌شد، در یک خانواده‌ی یهودی در شهر بزرگ تارنوف به دنیا آمد. این خانواده دارای دو فرزند بودند و مارتین فرزند بزرگتر بود. مادر وی یک شهروند آمریکایی بود که در لهستان بزرگ شده بود. پدرش در اداره مالیات شهر کار می‌کرد. مارتین در کودکی به جمع آوری تمبر و گرفتن مارمولک علاقه داشت. خانواده‌ی وی دلشان می‌خواست که او یک داروساز شود اما او می‌خواست وقتی بزرگ شد یک هنرمند شود.

۱۹۳۳-۳۹: وقتی در سپتامبر ۱۹۳۹، آلمانی‌ها تارنوف را اشغال کردند او ۱۰ ساله بود. سربازان در یونیفرم‌های زیبا مؤدب بودند. اما بعد یهودیان را مجبور کردند با دستهای خالی، مدفوع اسب‌ها را از سطح خیابان‌ها جمع کنند. من برای درس شنبه‌ی خود به دیدن خاخام خود رفته بودم، اما متوجه شدم که آلمانی‌ها، او را در شال دعایش مورد ضرب و شتم قرار می‌دهند. او به زبان عبری با فریاد از من خواست که فرار کنم. داشتم فرار می‌کردم که صدای شلیک گلوله‌ای را شنیدم. خاخام وروبل کشته شده بود.

۱۹۴۰-۴۴: در سال ۱۹۴۰ ما را مجبور کردند آپارتمان خود را ترک کنیم. بعد از اینکه آلمانی‌ها شروع به جمع‌آوری یهودیان کردند تا آنها را تبعید کنند، پدر و عمویم دو گودال در زیر کف چوبی انبار الوار عمو حفر کردند. روز قبل از تبعید بعدی، ما در زیر کف چوبی انبار مخفی شدیم. ما چهار روز در تاریکی به پشت خوابیدیم، صدای فریاد، تیراندازی و پارس سگ‌ها را می‌شنیدیم. در طول جمع آوری یهودیان، صدای دو لهستانی را در بالای سر خود شنیدیم که سعی داشتند یهودیان را دستگیر کنند. یکی از آنها بدون اینکه بداند ما در آنجا هستیم روی سر ما ادرار کرد. وقتی سرانجام همه جا ساکت شد، ما از مخفیگاه خود خارج شدیم.

مارتین به اردوگاه برگن بلزن تبعید شد و در ۱۳ آوریل سال ۱۹۴۵، توسط نیروهای آمریکایی از قطار مرگ نجات پیدا کرد. او در سال ۱۹۴۷ به ایالات متحده مهاجرت کرد.