یهودیان در آلمان پیش از جنگ
یهودیان از ”قرون وسطی“ در آلمان زندگی میکردهاند و همانند بسیاری دیگر از نقاط اروپا، قرنها با آزار و اذیت گسترده مواجه بودند. از قرن نوزدهم، یهودیان آلمان از حقوقی همسان با میسحیان آلمان برخوردار شدند. تا سال ۱۹۳۳ که حزب نازی به قدرت رسید، یهودیان آلمان، کاملا در جامعهی آلمان آمیخته و حتی همگون شده بودند. با وجود آمیختگی یهودیان آلمان در جامعه، آنها هویت و فرهنگ قابل تشخیصی داشتند.
در سال ۱۹۳۳، جمعیت یهودیان آلمان حدود ۵۲۵,۰۰۰ تن بود که این رقم کمتر از یک درصد کل جمعیت آلمان در آن زمان را در بر میگرفت.
بیشتر یهودیان در آلمان (حدود ۴۰۰،۰۰۰ تن) دارای شهروندی آلمان بودند. بسیاری از این یهودیان، از خانوادههایی بودند که قرنها در آلمان زندگی میکردند. زبان اول این خانوادهها، زبان آلمانی بود. بسیاری از آنها خودشان را آلمانی میدانستند و در برخی موارد، با افراد غیریهودی ازدواج کرده بودند.
علاوهبراین، حدود ۱۰۰،۰۰۰ یهودی هم بدون شهروندی آلمان در آنجا زندگی میکردند. اینها یهودیانی بودند که خانوادههایشان در طول دهههای اخیر به آلمان مهاجرت کرده بودند و بیشتر آنها از شرق اروپا آمده بودند. برخی از این یهودیان، بهخوبی با جامعهی آلمان ادغام شده بودند. سایر آنها در جوامع مهاجرین به صورت مجزا با سنتهای خودشان زندگی میکردند. یهودیان در این جوامع عمدتاً به زبان ”یدیش“ صحبت میکردند، زبانی که در میان یهودیان در مرکز و شرق اروپا صحبت میشد.
همه یهودیان در آلمان، دارای پیشینهی یکسانی نبودند، اما یهودیان آلمان همچنان نقاط مشترک بسیاری با هم داشتند. خصوصیات خاصی زندگی آلمانی-یهودی را تعریف میکرد. این خصوصیات، جامعهی یهودی را اندکی از بقیهی جامعهی آلمان مجزا میکرد.
زندگی یهودیان در آلمان پیش از به قدرت رسیدن حزب نازی چگونه بود؟
- اکثریت یهودیان (حدود ۷۰ درصد) در شهرهای بزرگ با جمعیتهای بیش از ۱۰۰,۰۰۰ نفر زندگی میکردند. در مقایسه، حدود ۵۰ درصد آلمانیهای غیریهودی در شهرستانهایی با جمعیت کمتر از ۱۰،۰۰۰ نفر زندگی میکردند. برخی یهودیان، در شهرهای کوچکتر و نواحی روستایی زندگی میکردند.
- بسیاری از یهودیان بهندرت به کنیسه میرفتند یا هرگز نرفته بودند. اما بیشتر آنها همچنان تعطیلات یهودیان را جشن میگرفتند. بخش کوچکتری از یهودیان در آلمان، رسوم مذهبی یهودی را به صورت جدی رعایت میکردند.
- برخی یهودیان فقیر، اما بیشتر آنها از طبقه متوسط بودند. بسیاری از آنها در کسبوکارهای کوچک کار میکردند یا صاحب آن بودند. یهودیان همچنین بهعنوان خیاط، کارمند دولت، پزشک، وکیل، روزنامهنگار، کارمند بانک، کارگر کارخانه، استاد و معلم مشغولیت داشتند. تعداد کمی از آنها صاحبان مشاغل بزرگ و ثروتمند بودند.
- بسیاری از یهودیان خودشان را یک گروه مذهبی میپنداشتند. آنها آلمانیهایی بودند که به مذهب یهود معتقد بودند. سایر آنها هم خودشان را یک گروه قومی میانگاشتند. آنها یهودیانی بودند که در آلمان زندگی میکردند.
با وجود ادغام یهودیان در جامعهی آلمان، آنها در این کشور با تبعیضهایی مواجه بودند. برای مثال، اینگونه نبود که همه آلمانیها معتقد باشند که یهودیان میتوانند آلمانی باشند. برخی گروهها، از جمله بسیاری از کلوبهای دانشجویی، عضویت یهودیان را ممنوع کرده بودند. برخی احزاب سیاسی، از جمله حزب نازی، آشکارا ضد یهود بودند. کلیشههای منفی درباره یهودیان، در مطبوعات نیز منعکس میشد.
تاریخهای مهم
۱۸۷۱
رهایش یهودیان
در سال ۱۸۷۱ و همزمان با اتحاد آلمان بهعنوان یک کشور متحد، یهودیانی که در سراسر آلمان زندگی میکردند، حق کامل شهروندی را دریافت کردند. این اتفاق، ”رهایش یهودیان“ نامیده شد و برای یهودیان آلمان، بدان معنا بود که در برابر قانون دارای حقوق شهروندی یکسان میشدند. برای مثال، دیگر محدودیت قانونی برای انتخاب محل سکونت یهودیان و مشاغلی که میتوانستند داشته باشند، وجود نداشت. رهایش یهودیان، بخشی از مجموعهی گستردهتری از تغییراتی بود که در زندگی سیاسی و اجتماعی در سراسر اروپا روی داد. در قرن نوزدهم، اروپاییهای بیشتر و بیشتری آزادی مذهب و سایر حقوق را با میل و رغبت پذیرفتند. این امر منجر به درک جدید و فراگیرتری از معنای شهروند بودن شد. با وجود برابری قانونی جدید یهودیان، آنها همچنان با تعصب و تبعیض در سراسر اروپا مواجه بودند.
۱۹۱۴-۱۹۱۸
نبرد یهودیان در جنگ جهانی اول
در تابستان سال ۱۹۱۴، آلمان وارد جنگ جهانی اول شد. حداقل ۱۰۰،۰۰۰ سرباز آلمانی-یهودی در این جنگ خدمت کردند. اکثر این یهودیان، در خط مقدم جنگیدند. تا پایان جنگ، ۱۲،۰۰۰ تن از آنها جان خود را از دست دادند.
با این وجود، برخی آلمانیها مدعی شدند که یهودیان ترسو و بزدل هستند. آنها به دروغ مدعی شدند که یهودیان وظیفه نظامی خود را نادیده میگیرند. وقتی آلمان در جنگ جهانی اول در نوامبر ۱۹۱۸ شکست خورد، بسیاری از آلمانیها شوکه شدند. برخی نخواستند باور کنند که آلمان، واقعاً جنگ را باخته است.به جای آن، به تئوری توطئه تکیه کردند. افرادی که این تئوری را باور داشتند، مدعی بودند که آلمان به لحاظ نظامی شکست نخورده است. بلکه اصرار داشتند که آلمان توسط دشمنان داخلی، از جمله یهودیان، مورد خیانت واقع شده است. آنها این تئوری را ”از پشت خنجر زدن“ تلقی میکردند. به مانند کلیشههای منفی دیگری که درباره یهودیان وجود دارد، داستان ساختگی ”از پشت خنجر زدن“ نیز کاملاً غلط است.
۱۹۲۲
آلبرت انیشتین جایزه نوبل را دریافت کرد
فیزیکدان آلمانی یهودی، آلبرت انیشتین، جایزه نوبل فیزیک را در سال ۱۹۲۱ برنده شد و در سال ۱۹۲۲ بهطور رسمی، این جایزه را دریافت کرد. انیشتین فقط یکی از چندین و چند دانشمند آلمانی یهودی موفق است. دیگر دانشمندان آلمانی یهودی عبارتند از ریچارد مارتین ویلشتتر، که جایزه نوبل شیمی را در سال ۱۹۱۵ برد، و جیمز فرانک که جایزه نوبل فیزیک را در سال ۱۹۲۵ دریافت کرد.