<< Poprzednie | Wyświetlam wyniki 1-50 z 147 dla "" | Następne >>
-
Rada Pomocy Żydom „Żegota”
Esej multimedialnyRada Pomocy Żydom (kryptonim „Żegota”) była konspiracyjną organizacją pomocy Żydom na terenie okupowanej Polski zrzeszającą przedstawicieli polskich i żydowskich ugrupowań politycznych. Działała od 4 grudnia 1942 r. do stycznia 1945 r. przy wsparciu rządu RP na uchodźstwie. Głównym celem Żegoty było koordynowanie działań na rzecz ratowania Żydów przed prześladowaniami i zagładą z rąk nazistów. Jej członkowie działali w konspiracji, często ryzykując własnym życiem oraz…
-
Państwa Osi i Holokaust
ArtykułNazistowskie Niemcy były liderem i głównym sprawcą prześladowań i masowych mordów na europejskich Żydach. Jednak każde z pozostałych europejskich Państw Osi sprzymierzonych z Niemcami (Włochy, Węgry, Rumunia, Bułgaria, Słowacja i Chorwacja) w pewnym stopniu uczestniczyło w Holokauście. Japonia nie brała w nim udziału, a niektórzy europejscy Żydzi znaleźli nawet schronienie na terytorium kontrolowanym przez Japończyków.
-
Państwa Osi w II wojnie światowej
ArtykułTrzema głównymi partnerami w sojuszu Państw Osi były Niemcy, Włochy i Japonia. Te trzy kraje uznawały niemiecką i włoską dominację w Europie kontynentalnej, a także japońską w Azji Wschodniej. Podczas II wojny światowej do sojuszu Państw Osi dołączyło pięć innych państw europejskich. Wszyscy europejscy sojusznicy Niemiec z Państw Osi w pewnym stopniu uczestniczyli w prześladowaniu i mordowaniu Żydów podczas Holokaustu.
-
Jak definiowano zbrodnie?
ArtykułPo II wojnie światowej zwycięscy alianci podjęli bezprecedensowy krok, jakim było utworzenie Międzynarodowego Trybunału Wojskowego (MTW) w celu pociągnięcia niemieckich przywódców do indywidualnej odpowiedzialności za naruszenia prawa międzynarodowego. Trybunał w Norymberdze położył podwaliny pod nowy system międzynarodowego prawa karnego i odpowiedzialności, który rozwija się do dziś.
-
Drewniana skrzynia wykorzystywana przez Żegotę do ukrywania fałszywych dokumentów
PrzedmiotTa drewniana skrzynia z pokrywą była wykorzystywana przez Radę Pomocy Żydom (kryptonim: „Żegota”) do ukrywania przed nazistami fałszywych dokumentów tożsamości. Żegota była konspiracyjną organizacją pomocy Żydom na terenie okupowanej Polski zrzeszającą przedstawicieli polskich i żydowskich ugrupowań politycznych. Przy wsparciu rządu RP na uchodźstwie Żegota koordynowała działania na rzecz ratowania Żydów przed prześladowaniami i zagładą z rąk nazistów. Organizacja…
-
Mapa zatytułowana „Egzekucje Żydów wykonywane przez Einsatzgruppe A”
PrzedmiotTa mapa była częścią tajnego, niedatowanego niemieckiego raportu o masowych mordach Żydów dokonywanych przez Einsatzgruppe A (terenowy oddział egzekucyjny A). Podczas procesu prowadzonego przez Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze mapa ta została wykorzystana jako dowód zarówno przez prokuraturę amerykańską, jak i brytyjską. Dokument zatytułowany „Egzekucje Żydów wykonywane przez Einsatzgruppe A”, opatrzony pieczęcią „Tajna sprawa Rzeszy”, przedstawia liczbę Żydów…
-
Rejestr z Hartheim
PrzedmiotJednym z dokumentów źródłowych służących do obliczenia liczby ofiar śmiertelnych w nazistowskim programie „eutanazji” jest niniejszy rejestr odnaleziony w 1945 r. przez oddziały armii amerykańskiej w zamkniętej szafce na akta w miejscu mordu w austriackim Hartheim. Na prawej stronie podano miesięczną liczbę pacjentów, którzy zostali „zdezynfekowani” w 1940 r. Ostatnia kolumna wskazuje, że w tym samym roku zabito łącznie 35 224 osób.
-
Metalowa skrzynia, w której ukryto zawartość archiwum Oneg Szabat
PrzedmiotJedna z dziesięciu metalowych skrzyń, w których ukryto i zakopano w getcie warszawskim część archiwum Oneg Szabat. Skrzynie te są własnością Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie. Zdjęcie przedstawia otwartą skrzynię bez pokrywy.
-
Metalowa skrzynia, w której ukryto zawartość archiwum Oneg Szabat
PrzedmiotJedna z dziesięciu metalowych skrzyń, w których ukryto i zakopano w getcie warszawskim część archiwum Oneg Szabat. Skrzynie te są własnością Żydowskiego Instytutu Historycznego w Warszawie. Zdjęcie przedstawia otwartą skrzynię bez pokrywy.
-
Nazistowski rasizm
ArtykułNaziści wierzyli, że świat definiuje walka między rasami. Nazistowski rasizm opierał się na szeroko rozpowszechnionych, popularnych poglądach na temat rasy i biologii.
-
Dzisiejsi uchodźcy
ArtykułObecny kryzys uchodźczy jest rezultatem konfliktów, w wyniku których dochodzi do masowych aktów okrucieństwa i łamania praw człowieka. Mimo że międzynarodowa ochrona uchodźców, którą wdrożono po II wojnie światowej, uczyniła pomoc uchodźcom w trudnej sytuacji obowiązkiem społeczności międzynarodowej, kraje na całym świecie mają przed sobą długą drogę do wypełnienia swoich międzynarodowych zobowiązań.
-
Imigracja do Stanów Zjednoczonych w latach 1933–41
ArtykułWiele osób, które szukało bezpiecznego schronienia przed prześladowaniami w latach 30. i 40. XX w., napotykało przeszkody w postaci restrykcyjnych limitów imigracyjnych w Stanach Zjednoczonych oraz skomplikowanych i surowych wymogów dotyczących uzyskania wizy. Opinia publiczna w Stanach Zjednoczonych nie była przychylna zwiększonej imigracji, co powodowało niewielki nacisk polityczny na zmianę polityki imigracyjnej. Polityka ta stawiała na pierwszym miejscu kwestie ekonomiczne i…
-
Świadkowie
ArtykułSłownik Języka Polskiego definiuje świadka jako „osobę obecną przy czymś i mogącą opowiedzieć o tym.”
-
Deportacje do ośrodków zagłady
ArtykułW 1941 r. przywódcy nazistowscy podjęli decyzję o wprowadzeniu „ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej”, czyli systematycznego masowego wymordowania ludności żydowskiej w Europie. W odróżnieniu od obozów koncentracyjnych, które służyły głównie jako miejsca przetrzymywania i pracy przymusowej, ośrodki zagłady (zwane również obozami zagłady lub obozami śmierci) były miejscami ukierunkowanymi prawie wyłącznie na masowe mordowanie Żydów w ramach „ostatecznego…
-
Front wschodni: Wojna Niemiec ze Związkiem Radzieckim
Artykuł22 czerwca 1941 r. nazistowskie Niemcy wraz z sojusznikami dokonały inwazji na Związek Radziecki. Szybko zajęły duże obszary na terytorium Sowietów. Siły niemieckie wyruszyły na „wojnę na wyniszczenie” ze Związkiem Radzieckim i jego narodem, zabijając miliony cywili. Ostatecznie radzieckie siły zbrojne odparły jednak wojska niemieckie i zdobyły Berlin wiosną 1945 r. Niemiecko-sowiecki teatr działań wojennych, często nazywany „frontem wschodnim”, był największym i najbardziej…
-
Program „eutanazji” i akcja T4
ArtykułCelem nazistowskiego programu „eutanazji” było wymordowanie osób z niepełnosprawnością umysłową i fizyczną. Zdaniem nazistów umożliwiłoby to oczyszczenie „aryjskiej” rasy z ludzi uważanych za wadliwych genetycznie i za obciążenie finansowe społeczeństwa.
-
Jak rozpoznać wiarygodne źródła historyczne?
ArtykułW jaki sposób zainteresowany czytelnik lub uczeń może odróżnić „prawdziwą historię” od wątpliwych lub całkowicie bezpodstawnych informacji i twierdzeń? Jakimi cechami, metodami i podejściem charakteryzuje się odpowiedzialna analiza historyczna?
-
Inwazja na Związek Radziecki, czerwiec 1941 roku
ArtykułDnia 22 czerwca 1941 r. nazistowskie Niemcy niespodziewanie zaatakowały Związek Radziecki, swojego sojusznika w wojnie przeciwko Polsce. Do końca roku wojska niemieckie posunęły się setki kilometrów aż do przedmieść Moskwy. Wkrótce po inwazji mobilne jednostki zagłady rozpoczęły masową eksterminację Żydów w Związku Radzieckim. Niemiecka wojskowa i cywilna polityka okupacyjna doprowadziła do śmierci milionów radzieckich jeńców wojennych i cywilów.
-
Rola środowiska akademickiego i nauczycieli
ArtykułPrześladowanie Żydów i innych grup nie było wyłącznie wynikiem działań Hitlera i pozostałych gorliwych zwolenników nazizmu. Nazistowscy przywódcy wymagali aktywnej pomocy lub współpracy ze strony specjalistów pracujących w różnych dziedzinach, którzy w wielu przypadkach nie byli zadeklarowanymi nazistami. Prawnicy, lekarze i profesorowie uniwersyteccy byli aktywnie zaangażowani w proces usuwania Żydów ze swoich kręgów lub na inne sposoby współpracowali z reżimem nazistowskim przy…
-
Rola elit biznesu
ArtykułPrześladowanie Żydów i innych grup nie było wyłącznie wynikiem działań Hitlera i pozostałych gorliwych zwolenników nazizmu. Nazistowscy przywódcy wymagali aktywnej pomocy lub współpracy ze strony specjalistów pracujących w różnych dziedzinach, którzy w wielu przypadkach nie byli zadeklarowanymi nazistami. Wśród tych ekspertów byli liderzy biznesowi.
-
Rola funkcjonariuszy publicznych
ArtykułPrześladowanie Żydów i innych grup nie było wyłącznie wynikiem działań Hitlera i pozostałych gorliwych zwolenników nazizmu. Nazistowscy przywódcy wymagali aktywnej pomocy lub współpracy ze strony specjalistów pracujących w różnych dziedzinach, którzy w wielu przypadkach nie byli zadeklarowanymi nazistami. Funkcjonariusze publiczni, od urzędników państwowych po sędziów, pomagali w tworzeniu, wdrażaniu i przestrzeganiu przepisów mających na celu pozbawienie Żydów ich praw,…
-
Rola lekarzy i pielęgniarek
ArtykułPrześladowanie Żydów i innych grup nie było wyłącznie wynikiem działań Adolfa Hitlera i pozostałych gorliwych zwolenników nazizmu. Nazistowscy przywódcy wymagali aktywnej pomocy lub współpracy ze strony specjalistów pracujących w różnych dziedzinach, którzy w wielu przypadkach nie byli zadeklarowanymi nazistami. Obywatele ówczesnych Niemiec wykonujący zawody medyczne odegrali kluczową rolę w kształtowaniu i wprowadzaniu w życie wielu polityk nazistowskich. Znaczna liczba lekarzy i…
-
Rola niemieckiego duchowieństwa i przywódców kościelnych
ArtykułPrześladowanie Żydów i innych grup nie było wyłącznie wynikiem działań Hitlera i pozostałych gorliwych zwolenników nazizmu. Nazistowscy przywódcy wymagali aktywnej pomocy lub współpracy ze strony specjalistów pracujących w różnych dziedzinach, którzy w wielu przypadkach nie byli zadeklarowanymi nazistami. Przywódcy kościelni i inni członkowie konserwatywnej elity, mający wpływ na opinię publiczną, praktycznie milczeli na temat prześladowań Żydów.
-
Rola niemieckiej policji
ArtykułPrześladowanie Żydów i innych grup nie było wyłącznie wynikiem działań Hitlera i pozostałych gorliwych zwolenników nazizmu. Nazistowscy przywódcy wymagali aktywnej pomocy lub współpracy ze strony specjalistów pracujących w różnych dziedzinach, którzy w wielu przypadkach nie byli zadeklarowanymi nazistami. Niemieccy policjanci odgrywali kluczową rolę w umacnianiu władzy nazistów oraz prześladowaniu i masowym mordowaniu Żydów i innych grup społecznych.
-
Rola wojskowych
ArtykułPrześladowanie Żydów i innych grup nie było wyłącznie wynikiem działań Hitlera i pozostałych gorliwych zwolenników nazizmu. Nazistowscy przywódcy wymagali aktywnej pomocy lub współpracy ze strony specjalistów pracujących w różnych dziedzinach, którzy w wielu przypadkach nie byli zadeklarowanymi nazistami. Wojskowi odgrywali zasadniczą rolę w umacnianiu władzy nazistów oraz prześladowaniu i masowym mordowaniu Żydów i innych grup społecznych.
-
Dachau
ArtykułW latach 1933–1945 nazistowskie Niemcy i ich sojusznicy utworzyli ponad 44 000 obozów i innych miejsc przetrzymywania (w tym gett). Sprawcy wykorzystywali te miejsca do różnych celów. Cele te obejmowały pracę przymusową, przetrzymywanie osób uznanych za „wrogów państwa” i masowe morderstwa. W miejscach tych cierpiały, umierały i ginęły miliony ludzi. Jednym z nich był Dachau, najdłużej działający obóz.
-
Josef Mengele
ArtykułLekarz SS Josef Mengele przeprowadzał nieludzkie i często śmiertelne eksperymenty medyczne na więźniach Auschwitz. Stał się najbardziej znanym z nazistowskich lekarzy, którzy przeprowadzali eksperymenty w obozie. Mengele otrzymał przydomek „anioła śmierci”. Świadkowie często wspominają, że bywał na rampach selekcyjnych w Auschwitz.
-
Oskar Schindler
ArtykułPodczas II wojny światowej biznesmen Oskar Schindler uratował ponad 1000 Żydów przed deportacją do Auschwitz, największego kompleksu obozowego nazistowskich Niemiec.
-
Theresienstadt
FilmW odpowiedzi na coraz większą międzynarodową świadomość zbrodni nazistowskich naziści postanowili zezwolić komisji śledczej Czerwonego Krzyża na wizytę w getcie Theresienstadt w Czechosłowacji. Podjęto wiele działań w celu ukrycia warunków panujących w getcie i stworzenia atmosfery normalności. Załączony materiał filmowy, przedstawiający występ orkiestry, jest częścią niemieckiego filmu propagandowego nakręconego po wizycie Czerwonego Krzyża w getcie Theresienstadt.
-
Przesiedlenie do getta krakowskiego
FilmWe wrześniu 1939 r. armia niemiecka zajęła Kraków. W marcu 1941 r. Niemcy zarządzili utworzenie getta w Krakowie. Niniejszy materiał filmowy ukazuje krakowskich Żydów siłą przesiedlanych do getta. Noszą oni obowiązkowe opaski, które odróżniają ludność żydowską od reszty mieszkańców miasta. Pod koniec 1941 r. w getcie krakowskim więzionych było około 18 000 Żydów.
-
Dawid Sierakowiak
ArtykułPo niemieckiej inwazji na Polskę żydowskie dzieci i młodzież w Łodzi doświadczały coraz trudniejszej rzeczywistości. Niektóre z nich, tak jak Dawid Sierakowiak, zapisywały swoje przeżycia w dziennikach. Ich głosy dają wgląd w walkę społeczności i jej młodych członków o przetrwanie w najtrudniejszych warunkach.
-
Policja Porządkowa
ArtykułW ciągu niespełna dekady naziści przekształcili niemiecką Policję Porządkową w zmilitaryzowaną i morderczą instytucję. Policjanci porządkowi byli sprawcami wielu tragedii Holokaustu. Pilnowali gett, ułatwiali deportacje, polowali na ukrywających się Żydów, dokonywali masakr na Żydach i innych osobach. Policja Porządkowa w znacznym stopniu przyczyniła się do szybkiego i brutalnego ludobójstwa Żydów w Europie.
-
Lista Żydów wyznaczonych do deportacji do Rygi na Łotwie.
DokumentSS przygotowało listy Żydów skierowanych do deportacji do gett, obozów koncentracyjnych oraz ośrodków zagłady. Dokument ten dostarcza nazwiska, daty urodzenia, stan cywilny oraz adresy Żydów "ewakuowanych" 20 listopada 1941 roku z Niemiec do getta w Rydze w okupowanej przez nazistów Łotwie.
-
Fałszywy dokument tożsamości Ewy Sarneckiej, członkini Żegoty
DokumentPodczas II wojny światowej ludzie często posługiwali się fałszywą tożsamością i podrobionymi dokumentami tożsamości, aby uniknąć władz nazistowskich. Fałszywa tożsamość była koniecznością dla członków ruchu oporu, organizacji pomocowych i Żydów, którzy mieli nadzieję na ukrycie swojej narodowości. Tworzenie wiarygodnych falsyfikatów o wysokiej jakości wymagało współpracy w konspiracji dziesiątek osób. Potrzebny był także zaawansowany sprzęt fotograficzny i drukarski.…
-
Fałszywy dokument tożsamości Izabeli Bieżuńskiej, członkini Żegoty
DokumentPodczas II wojny światowej ludzie często posługiwali się fałszywą tożsamością i podrobionymi dokumentami tożsamości, aby uniknąć władz nazistowskich. Fałszywa tożsamość była koniecznością dla członków ruchu oporu, organizacji pomocowych i Żydów, którzy mieli nadzieję na ukrycie swojej narodowości. Tworzenie wiarygodnych falsyfikatów o wysokiej jakości wymagało współpracy w konspiracji dziesiątek osób. Potrzebny był także zaawansowany sprzęt fotograficzny i drukarski.…
-
Fałszywy dokument tożsamości Tadeusza Sarneckiego, członka Żegoty
DokumentPodczas II wojny światowej ludzie często posługiwali się fałszywą tożsamością i podrobionymi dokumentami tożsamości, aby uniknąć władz nazistowskich. Fałszywa tożsamość była koniecznością dla członków ruchu oporu, organizacji pomocowych i Żydów, którzy mieli nadzieję na ukrycie swojej narodowości. Tworzenie wiarygodnych falsyfikatów o wysokiej jakości wymagało współpracy w konspiracji dziesiątek osób. Potrzebny był także zaawansowany sprzęt fotograficzny i drukarski.…
-
Ernest G. Heppner
Karta identyfikacyjnaErnest był jednym z trojga dzieci żydowskiej rodziny z Breslau (Wrocław), ośrodka handlu zamieszkanego przez jedną z największych społeczności żydowskich w Niemczech. Jego ojciec, weteran I wojny światowej, był właścicielem wytwórni macy, przaśnego chleba jedzonego podczas żydowskiego święta Pesach. Ernest miał dwanaście lat, kiedy Hitler przejął władzę w 1933 r. 1933-39: Ernest często miał kłopoty w szkole, ponieważ inni uczniowie go przezywali. Często szydzili, że „zabił…
-
Zigmond Adler
Karta identyfikacyjnaRodzicami Zigmonda byli czechosłowaccy Żydzi, którzy wyemigrowali do Belgii. Jego matka, Rywka, szyła koszule. W młodości wyjechała do Belgii w poszukiwaniu stałej pracy, podążając śladami swojego starszego brata Jermiego, który wyjechał z rodziną do Liege kilka lat wcześniej. W Liege Rywka poznała i poślubiła przedsiębiorcę Ottona Adlera. Para cieszyła się na założenie rodziny. 1933-39: Zigmond urodził się Adlerom w 1936 r., ale jego matka zmarła rok później. Jego ojciec…
-
Fritz Alexander Rosenberg
Karta identyfikacyjnaFritz był jednym z trzech synów urodzonych w żydowskiej rodzinie w uniwersyteckim mieście Getynga, gdzie Rosenbergowie mieszkali od siedemnastego wieku. Jego ojciec był właścicielem zakładu włókienniczego. Fritz pracował tam jako sprzedawca, a potem wraz z braćmi odziedziczył interes. W 1913 r. ożenił się z Else Herz. Na początku lat dwudziestych mieli już dwóch synów i córkę. 1933-39: W 1933 r. naziści doszli do władzy w Niemczech. Rok później przejęli zakład Rosenbergów, gdy…
-
Abraham Lewent
Karta identyfikacyjnaAbraham urodził się w żydowskiej rodzinie w Warszawie, stolicy Polski. Jego dziadek był właścicielem fabryki ubrań i sklepu, którym zarządzał ojciec Abrahama. Chłopak mieszkał z rodziną w żydowskiej części miasta i chodził do żydowskiej szkoły. Żydowska społeczność Warszawy była wówczas największa w Europie i liczyła prawie jedną trzecią populacji miasta. 1933-39: Kiedy 8 września 1939 r. rozpoczęło się bombardowanie Warszawy, rodzinie Abrahama brakowało jedzenia. Sklepy…
-
Gad Beck
Karta identyfikacyjnaGad dorastał w Berlinie. Jego ojciec był żydowskim emigrantem z Austrii. Matka Gada nawróciła się na judaizm. Rodzina Becków mieszkała w biednej dzielnicy Berlina, wśród żydowskich emigrantów z Europy Wschodniej. Kiedy Gad i jego siostra bliźniaczka Miriam mieli pięć lat, Beckowie przeprowadzili się do berlińskiej dzielnicy Weissensee, gdzie Gad zaczął chodzić do szkoły podstawowej. 1933-39: Kiedy naziści doszli do władzy, Gad miał ledwie dziesięć lat. Jako jeden z niewielu…
-
Tomas Kulka
Karta identyfikacyjnaRodzice Tomasa byli Żydami. Jego ojciec, Robert Kulka, był biznesmenem z położonego na Morawach Ołomuńca; jego matka - Elsa Skutezka - modystką z Brna, stolicy Moraw. Oboje byli dobrze wykształceni i mówili zarówno po czesku, jak i po niemiecku. Wzięli ślub w 1933 r. i osiedlili się w rodzinnym mieście Roberta. 1933-39: Tomas urodził się rok i dzień po ślubie swoich rodziców. Kiedy miał trzy lata, zmarł jego dziadek i rodzina przeprowadziła się do Brna, rodzinnego miasta jego matki.…
-
Karl Stojka
Karta identyfikacyjnaKarl był czwartym z sześciorga dzieci rzymskokatolickich rodziców ze wsi o nazwie Wampersdorf położonej we wschodniej Austrii. Stojkowie, wędrowni handlarze końmi, należeli do romskiej („cygańskiej”) grupy etnicznej zwanej Lowarami. Rodzina mieszkała w wozie i spędzała zimy w Wiedniu, stolicy Austrii. Przodkowie Karla mieszkali w Austrii od ponad 200 lat. 1933-39: Dorastając, Karl był przyzwyczajony do wolności, podróży i ciężkiej pracy. W marcu 1938 r. jego rodzina zatrzymała…
-
Smiljka Ljoljic Visnjevac
Karta identyfikacyjnaSmiljka była jedną z trzech córek pary wyznawców Serbskiego Kościoła Prawosławnego, urodzoną w mieście Mostar w Hercegowinie, rejonie położonym w środkowej Jugosławii. Jej matka zmarła, kiedy Smiljka miała trzy lata, więc siostry były wychowywane prze ich ojca. Choć w dzieciństwie Smiljka była chłopczycą, jako siedemnastolatka wygrała konkurs na Miss Riwiery Makarskiej i wyjechała do Niemiec, aby zostać modelką. 1933-39: W Berlinie Smiljka miała udaną karierę modelki. Dzięki…
-
Gregor Wohlfahrt
Karta identyfikacyjnaGregor urodził się w wiosce położonej w austriackim rejonie o nazwie Karyntia. Podczas I wojny światowej został ranny, służąc w armii austro-węgierskiej. Dorastał jako katolik, ale pod koniec lat dwudziestych został wraz z żoną Świadkiem Jehowy. Gregor utrzymywał żonę i sześcioro ich dzieci pracując na roli i w kamieniołomach. 1933-39: W 1936 r. austriacki rząd zakazał Świadkom Jehowy pracy misyjnej. Gregora oskarżono o prowadzenie handlu obnośnego bez licencji i na krótko…
-
Robert Oelbermann
Karta identyfikacyjnaW 1919 r. Robert i jego brat Karl założyli w okolicy Kolonii grupę młodzieżową Nerother Bund. Tak jak inne niemieckie grupy harcerskie, miała ona na celu ułatwić młodzieży kontakt z naturą poprzez biwakowanie i górskie wędrówki. Te intensywne przyjaźnie między dorastającymi chłopcami przekształcały się czasem w związki homoseksualne, które Nerother Bund akceptował, tak jak robiło wiele innych ówczesnych niemieckich grup młodzieżowych. 1933-39: Wkrótce po przejęciu władzy w…
-
Johanna (Hanne) Hirsch
Karta identyfikacyjnaHanne urodziła się w żydowskiej rodzinie zamieszkałej w niemieckim mieście Karlsruhe. Jej ojciec, Max, był fotografem. Po jego śmierci w 1925 r. matka Hanne, Ella, przejęła prowadzenie jego studia. W 1930 r. Hanne zaczęła chodzić do szkoły. 1933-39: W kwietniu 1933 r. studio rodziny Hanne, jak i siedziby innych żydowskich firm w Karlsruhe, oklejono podczas antyżydowskiego bojkotu napisami: „Nie kupujcie od Żydów.” Jedna z uczennic w klasie Hanne tak jej dokuczała, że rozgniewana…
-
Liliana Guzenfiter
Karta identyfikacyjnaLiliana, jedyne dziecko żydowskich rodziców z klasy średniej, dorastała w warszawskiej dzielnicy zamieszkanej zarówno przez chrześcijan, jak i Żydów. Jej ojciec był jubilerem i oficerem rezerwowym polskiej armii; matka prowadziła dom. Liliana marzyła o pójściu na Sorbonę i o tym, żeby zostać drugą kobietą na stanowisku prokuratora okręgowego w Polsce. 1933-39: Dla Liliany najgorsze w chodzeniu do szkoły było to, że inni uczniowie dręczyli ją i nazywali „brudną Żydówką.”…
-
Izydor Frenkiel
Karta identyfikacyjnaIzydor i jego żona, Sossia, mieli siedmiu synów. Frenkielowie – religijna żydowska rodzina – żyli w jednopokojowym mieszkaniu w Gąbinie, małym mieście pod Warszawą. Jak większość Żydów w Gąbinie mieszkali w centrum miasta, blisko synagogi. Izydor pracował jako czapnik; sprzedawał swoje wyroby na cotygodniowym targu w mieście. Produkował też nakrycia głowy dla policji i armii. 1933-39: Izydor odczuwał skutki finansowe Wielkiego Kryzysu, ale choć sprzedawał niewiele, udawało mu…
-
Magdalena Kusserow
Karta identyfikacyjnaMagdalena dorastała w Niemczech wraz z dziesięciorgiem rodzeństwa jako Świadek Jehowy. Kiedy miała siedem lat, jej rodzina przeniosła się do miasteczka o nazwie Bad Lippspringe. Jej ojciec był emerytowanym urzędnikiem pocztowym, a matka – nauczycielką. Ich dom zwano „Złotym Wiekiem,” ponieważ był on siedzibą miejscowych Świadków Jehowy. Jako ośmiolatka Magdalena potrafiła recytować już wersety biblijne z pamięci. 1933-39: Kusserowie wierzyli w Jehowę, więc naziści uznali ich…
